Wyszukaj w serwisie
polska i świat praca handel finanse Energetyka Eko technologie
BiznesINFO.pl > Energetyka > UOKiK skontrolował rynek OZE. Zarzuty dla firm i oficjalne rady dla konsumentów
Maciej Olanicki
Maciej Olanicki 11.09.2024 12:45

UOKiK skontrolował rynek OZE. Zarzuty dla firm i oficjalne rady dla konsumentów

pompa ciepła
Fot. Flickr/yum9me (CC BY-NC-ND 2.0 DEED)

Dopiero od tego roku regulatorzy wprowadzili w programach dopłat mechanizmy zabezpieczeń przed niebezpieczeństwami czyhającymi na konsumentów na rynku OZE. Chodzi m.in. o uruchomienie tzw. zielonej listy, gdzie znajdują się certyfikowane pompy ciepła, które na wyłączność otrzymają dopłaty. Teraz nad problemem pochyla się UOKiK.

UOKiK kontroluje umowy OZE. Niektóre zapisy wprawiają w zdumienie

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta na podstawie licznych zgłoszeń o nieprawidłowościach kontroluje rynek odnawialnych źródeł energii. Wychodzi jednak z założenia, że kwestia importu niskiej jakości urządzeń, których w dodatku nie sposób potem naprawić w ramach serwisu, jest w dużej mierze rozwiązana za sprawą wspomnianej zielonej listy. UOKiK zgodnie ze swoimi statusami skupił się więc na zapisach w umowach, które pod względem poszanowania praw konsumentów pozostawiają często wiele do życzenia.

W trakcie postępowań udało się wykazać, że na polskim rynku OZE notorycznie dochodzi do takich nadużyć, jak zmiana terminu ukończenia prac instalacyjnych, wzrosty ceny czy w ogóle niewykonanie usług przez wykonawcę. Ponadto stosuje się wygórowane kary umowne czy wymóg zrzeczenia się roszczeń. Wszystko to składa się na obraz rynku, w którym z użyciem niekorzystnych sformułowań w umowach systemowo wprowadza się konsumentów w błąd odnośnie do przysługujących im praw.

Jako przykład podawane są umowy, których zapisy świadczą o tym, że jej warunki zostały wynegocjowane w indywidualnie prowadzonych z konsumentem rozmowach. Nic jednak takiego nie miało miejsce, a zapis ten pojawił się wyłącznie po to, by wzmocnić pozycję wykonawcy w razie rozprawy sądowej. Konsumentowi mogło być trudniej dociekać swoich praw, jeśli wykonawca przekonałby sąd, że warunki umowy były spersonalizowane, a konsument otrzymał to, czego chciał, co indywidualnie wynegocjował.

Wielki program dopłat i ogromne rozczarowanie - po trzech dniach nie ma już połowy budżetu

Trzy przedsiębiorstwa już zostały ukarane przez UOKiK

Już na podstawie dotychczas przeprowadzonych kontroli prezes UOKiK Tomasz Chróstny postawił zarzuty już trzem firmom działającym na rynku odnawialnych źródeł energii. Za stosowanie niedozwolonych zapisów w umowach ukarany został podmiot BO Energy znany wcześniej jako FG Energy. Kara wyniosła 12,5 mln zł. Z kolei 1,5 mln zł zapłaciła firma Asmanta Call - centrum call center, które bez zgody klientów dokonywała działań telemarketingowych, a przy tym wprowadzała w błąd co do wysokości dostępnych dopłat.

Aktualnie UOKiK przeprowadza 18 innych postępowań. Jedno z nich przeciwko Am Eco Energy. Tam mowa już o całym portfolio budzących zastrzeżeni praktyk: badane są braki w informowaniu konsumentów o możliwości odstąpienia od umowy, program bezzwrotnych przedpłat naruszające prawo do odstąpienia czy brak informacji o głównych cenach urządzenia będącego przedmiotem umowy. Am Eco Energy miał nie informować, kto jest producentem urządzeń OZE.

Rady dla konsumentów

Wraz z komunikatem o działaniach mających zwalczać nadużycia na rynku OZE UOKiK przygotował także kilka porad, które mogą pozwolić uniknąć problemów osobom decydującym się na instalację. Punktem wyjścia powinno być przede wszystkim określenie potrzeb, tj. dopasowanie instalacji OZE do warunków w domu i budżetu. Nieuczciwi przedsiębiorcy często zachęcają do przeskalowanych inwestycji, które sprawią, że wydamy u nich więcej pieniędzy, nie mając z tego żadnego pożytku.

UOKiK zachęca także do porównywania wielu ofert, co pozwoli stwierdzić, które firmy zawyżają koszty montażu i ceny urządzeń. Należy także bezwzględnie zwracać uwagę na zapisy w umowach dotyczące marki modelu i mocy komponentów instalacji, zakresu prac, terminów wykonania, całkowitej ceny, warunków gwarancji oraz odstąpienia od umowy w przypadku zawarcie jej poza lokalem czy na odległość. Zwraca się także uwagę, że jeszcze przed zawarciem umowy konsumenci powinni otrzymać dokumentację techniczną i obejmująca audyt przedmontażowy. Pomocny może się okazać lokalny Rzecznik Konsumentów.