Wiele osób nie ma pojęcia, że te pieniądze można odzyskać. Konieczne złożenie wniosku w ZUS-ie
Jeśli osoba ubezpieczona umrze, pieniądze zgromadzone na jej subkoncie w ZUS-ie nie przepadają, tylko podlegają dziedziczeniu. Aby je odzyskać, osoba uprawniona musi złożyć specjalny wniosek. Spadkobiercą może być nie tylko rodzina zmarłego, ale każda osoba fizyczna np. przyjaciel. Z danych ZUS-u wynika, że na subkontach osób zmarłych znajduje się średnio po 29 tys. zł. Poniżej wyjaśniamy, jakie są zasady dziedziczenia tych pieniędzy.
Czym jest subkonto w ZUS-ie?
Jeśli ktoś odkłada pieniądze na emeryturę tylko w I filarze ZUS, to po jego śmierci środki pozostają w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i w nich wypłacane są świadczenia na rzecz pozostałych ubezpieczonych, np. renty rodzinne. Natomiast zarówno pieniądze odkładane w OFE, jak i na subkontach w ZUS podlegają dziedziczeniu.
Subkonto to część indywidualnego konta każdej osoby ubezpieczonej w ZUS-ie, która przynajmniej raz dokonała zgłoszenia do ubezpieczeń, np. podejmując pierwszą pracę. ZUS prowadzi subkonto dla osób, które są członkami Otwartego Funduszu Emerytalnego (OFE) lub nie należą do OFE, ale urodziły się po 31 grudnia 1968 roku. Ubezpieczeni urodzeni po 31 grudnia 1948 roku, a przed 1 stycznia 1969 roku mogli sami zdecydować, czy chcą przystąpić do OFE (przed 1949 rokiem było to niemożliwe). Z kolei osoby zgłoszone do ubezpieczeń społecznych od lutego 2014 roku mają subkonta bez obowiązku przystąpienia do OFE.
Jeśli ubezpieczony nie jest członkiem OFE, na subkonto przelewana jest kwota w wys. 7,3 proc. składki. Natomiast w sytuacji, w której ubezpieczony jest członkiem OFE, na subkonto w ZUS (tzw. II filar) trafia 4,38 proc. składki emerytalnej, a 2,92 proc. składki emerytalnej przekazywane jest do OFE. Środki zgromadzone na subkoncie lub w OFE podlegają podziałowi nie tylko w przypadku śmierci posiadacza subkonta, ale również w przypadku rozwodu bądź unieważnienia małżeństwa.
Ewenement na skalę kraju. 1 września na Śląsku otwarto wyjątkową atrakcję Zapłacimy nawet 4 tys. zł mniej za rachunki. Jest też szansa na dodatkowy bonusJak odzyskać pieniądze zgromadzone na subkoncie?
Wypłata środków nie następuje z automatu. Żeby pieniądze od nas dostać
– trzeba złożyć w ZUS wniosek. Od razu wyjaśniam, że prawo do dziedziczenia mają osoby wskazane przez zmarłego, który był członkiem OFE oraz tego, który wprawdzie do OFE nie przystąpił ale urodził się po 1968 r. Jeśli zmarły nie złożył żadnej dyspozycji dotyczącej dziedziczenia – środki wchodzą w skład masy spadkowej – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis, regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku w komunikacie nadesłanym do redakcji Biznesinfo. Składki zapisane na subkoncie lub w OFE mogą być dziedziczone przez małżonka i osoby wskazane przez zmarłego. W okresie trwania wspólności majątkowej połowa pieniędzy zgromadzonych na subkoncie i w OFE trafia na subkonto i rachunek OFE współmałżonka, a pozostała część jest rozdzielana między osoby wskazane za życia przez ubezpieczonego. Co jednak w sytuacji, gdy zmarły nie złożył żadnej dyspozycji?
Wówczas środki z subkonta wchodzą w skład spadku. Jeżeli zmarły był stanu wolnego, to wszystkie zebrane przez niego pieniądze i w OFE, i na subkoncie są wypłacane osobom wskazanym za życia lub ustawowym spadkobiercom – tłumaczy nam Iwona Kowalska-Matis.
Gdzie złożyć wniosek?
Jeśli zmarły osiągnął wiek emerytalny (wtedy już wszystkie składki z konta w
OFE są na subkoncie w ZUS-ie) bądź ma subkonto w ZUS-ie i nie jest członkiem OFE, to podział środków na wniosek osoby uprawnionej zaczyna się w ZUS-ie, a w pozostałych przypadkach – w OFE. Lepiej jest wiedzieć, do którego OFE należał zmarły, gdyż dotarcie do takiej informacji już po śmierci bliskiego wymaga dodatkowych formalności.
Jeśli podział pieniędzy zaczyna się w OFE, to w ciągu 14 dni od dokonania podziału, OFE powinien poinformować ZUS o osobach, na rzecz których nastąpiła wypłata. ZUS w ten sam sposób podzieli środki zapisane na subkoncie. Na podjęcie decyzji urzędnicy mają 3 miesiące. Formularze dotyczące subkonta można znaleźć na stronie internetowej ZUS-u.
O co chodzi z wypłatą gwarantowaną?
Wypłata gwarantowana jest jednorazowym świadczeniem, które po śmierci emeryta trafia do osób uposażonych. W przypadku braku wskazania takich osób środki otrzymuje małżonek pozostający we wspólnocie majątkowej, a w każdej innej sytuacji – spadkobiercy. Zgodnie z art. 25 b ust. 4 ustawy emerytalnej osoba uposażona zgodnie z dyspozycją emeryta nabywa prawo do całości albo części wypłaty gwarantowanej, jeżeli śmierć emeryta pobierającego emeryturę nastąpiła w okresie trzech lat od miesiąca, od którego po raz pierwszy wypłacono emeryturę – podkreśla ZUS.
