Ogromna wpadka Wikipedii. 15 miesięcy był na niej wpis o człowieku, który nigdy nie istniał

Wikipedia kłamie

Tak zwykli mawiać nauczyciele przestrzegający swoich uczniów przed uczeniem się z Wikipedii, czy powoływaniem na nią w pracach pisemnych. Mieli oni sporo racji, bo, jak wiadomo, Wikipedia, która dziś obchodzi swoje 19. urodziny (założono ją 26 września 2001 roku), jest tworem encyklopedycznym, w którym każdy może wcielić się w autora treści, które wcale nie muszą być zgodne z prawdą. Tak było i w tym przypadku. 

Na Wikipedii znalazł się wpis dotyczący Henryka Batuty, własc. Izaaka Apfelbauma, urodzonego w 1898 roku w Odessie - polskiego komunisty, działacza międzynarodowego ruchu robotniczego, który uczestniczył w wojnie domowej w Hiszpanii i był więźniem Berezy Kartuskiej. Jak napisano w artykule dotyczącym Batuty w Wyborczej, mężczyzna zmarł dwa razy: “w 1947 roku w trakcie walk z UPA pod Ustrzykami Górnymi. Drugi raz - 4 lutego, kiedy został usunięty z polskiej wikipedii, najpopularniejszej i największej encyklopedii w sieci”.

Sprawę Henryka Batuty nagłośniono w 2006 roku. Wtedy Wyborcza dotarła do grupki przyjaciół, którzy byli odpowiedzialni za mistyfikację na Wikipedii. “Armia Batuty”, bo tak kazali się nazywać, zdecydowali się na żart, ponieważ irytowało ich, że Warszawiacy bezrefleksyjnie podchodzą do nazewnictwa ulic, parków i osiedli w ich mieście. Kiedy jechali taksówką do kolegi na ulicę Batuty (nazwa nawiązuje do nazwy pałeczki używanej przez dyrygenta) znajdującą się na Służewie zapytali taksówkarza, czy wie, że ulic swoją nazwę zawdzięcza Henrykowi Batucie - komuniście i wrogowi Polski.

Wszystko mi jedno - rzucił taksówkarz, który nie podchwycił żartu, dlatego grupa przyjaciół zapytała go, czy w takim razie nie przeszkadzałoby mu, gdyby ulicę nazwano na cześć hitlerowskiego generała. Na taksówkarzu nie zrobiło to wielkiego wrażenia, co bardzo zirytowało Marka [imię zmyślone] - jednego z założycieli Armii Batuty.W ten sposób narodził się Henryk Batuta. Marek wraz z resztą armii wpisał hasło w Wikipedię 8 listopada 2004 roku wraz ze zdjęciem spreparowanej tabliczki z nazwą ulicy Henryka Batuty. Aby uwiarygodnić hasło, twórcy zaczęli tworzyć odnośniki do innych haseł znajdujących się w internetowej encyklopedii. W taki sposób Batuta stał się m.in. protoplastą postaci Karkowa w powieści “Komu bije dzwon” Ernesta Hemingwaya.

Nowe życie Henryka Batuty

Hasło wisiało na Wikipedii aż 15 miesięcy. W tym czasie Henryk Batuta zaczął żyć  przestrzeni internetowej własnym życiem. Hasło było przekopiowywane przez innych twórców Wikipedii. Henryk Batuta znalazł się m.in. na niesławnej “Liście Żydów i osób pochodzenia żydowskiego”. Do nazwiska Batuty dopisano, że “mordował katolików”.

To niejedyna taka historia związana z Wikipedią. Na przestrzeni lat doszło do kilku innych mistyfikacji, jednak ta z udziałem Henryka Batuty wydaje się największym przekrętem w historii polskiej Wikipedii.

Kiedy 14 lat temu członkowie Armii Batuty, którzy poprosili o zachowanie anonimowości, udzielili wywiadu dla Wyborczej zapowiadali, że Henryk Batuta nie jest ostatnim słowem grupy. Kto wie, być może nawet w tej chwili na Wikipedii są dostępne zmyślone hasła, których autorami są członkowie Armii Batuty.