Wybory 2023. Czym są sondaże exit poll? Kiedy zostaną opublikowane?
Choć nie ma w tym zakresie sztywnych regulacji, oficjalne wyniki wyborów parlamentarnych i referendum zostaną podane przez Państwową Komisję Wyborczą w pierwszych dniach przyszłego tygodnia. Zanim to się jednak stanie zostaną opublikowane wyniki sondaży exit poll. Czym są sondaże exit poll? Kto je przeprowadza? I kiedy możemy się spodziewać ich publikacji?
Czym są sondaże exit poll?
Exit poll to rodzaj sondaży. Ich wyniki powszechnie uważa się za najbardziej zbliżone do oficjalnych wyników wyborów. Różnica sondaży exit poll od pozostałych sondaży jest zasadnicza – jest nią czas, w którym są przeprowadzane . O ile standardowe sondaże przeprowadza się i publikuje ich wyniki przed nastaniem ciszy wyborczej i samymi wyborami, tak pytania do sondaży exit poll zdaje się już po wyborach.
W praktyce pytania sondażowe zadaje się wyborcom opuszczającym komisje wyborcze już po oddaniu głosu. Dzięki temu ma się wyniki najbardziej zbliżone do faktycznych, gdyż nie ma tu już miejsca na odpowiedzi osób niezdecydowanych. Ponadto – przynajmniej w teorii – sondaż eliminuje także odpowiedzi osób, które zmieniły swoje preferencje wyborcze i od momentu udziału w sondażu przedwyborczym do momentu oddania głosu zdecydowały się na zmianę kandydata, przy którym postawili krzyżyk. Exit poll to zatem sondaże przeprowadzane post factum, sondaże powyborcze .
Należy pamiętać, że sondaże exit poll nie mają nic wspólnego z działalnością Państwowej Komisji Wyborczej czy innych instytucji państwowych . Są przeprowadzane przez prywatne firmy. W przypadku bieżących wyborów parlamentarnych i referendum przeprowadzanie sondaży exit poll zadeklarował IPSOS oraz Ogólnopolska Grupa Badawcza.
Kiedy zostaną opublikowane sondaże exit poll?
Sondaże exit poll mają tę zaletę, że są publikowane zaraz po zakończeniu ciszy wyborczej, a zatem 1-3 dni przed ogłoszeniem wyników oficjalnych. W przypadku trwających wyborów do Sejmu i Senatu oraz referendum ogólnokrajowego publikacji wyników sondaży exit poll spodziewamy się w niedzielę, 15 października, o godzinie 21:00 . Będzie się można z nimi zapoznać za pośrednictwem wszystkich największych stacji telewizyjnych i portali internetowych.
Wyzwania przy exit poll
Ważną kwestią w przypadku sondaży exit poll jest to, że nie należy ich traktować jak oficjalnych wyników. Nie raz już po 1989 roku wyniki exit poll o kilka procent odbiegały od końcowych wyników , co przekładało się na zwycięstwo tego lub innego kandydata. Choć są one rodzajem sondaży, które są w ogromnej części przypadków najbliższe oficjalnym wynikom, to należy pamiętać, że nie są one z nimi tożsame.
Wpływ na to ma rzecz jasna czynnik ludzki – nic nie stoi na przeszkodzie, aby ankietowani skłamali przy udzielaniu odpowiedzi , co będzie rzutowało na wynik exit poll. Ponadto problem jest także z tymi wyborcami, którzy odmawiają udziału w badaniach, których odsetek wynosi zazwyczaj około 10%. To wszystko sprawia, że wyniki exit poll, które zostaną opublikowane dzisiaj po 21:00, nie muszą wskazywać faktycznych zwycięzców.
