Wynagrodzenie brutto – ile to netto?

22 marca 2022

Czym jest wynagrodzenie brutto?

Osoby, które chcą podjąć pracę po raz pierwszy, powinny znać różnice między wynagrodzeniem brutto a netto. Dlaczego to takie ważne? Oferty pracy wymieniają wymagania wobec przyszłych pracowników, przedstawiają zakres obowiązków oraz pensję. Jednak pensja ta jest zawsze kwotą brutto, a to oznacza, że pracownik nigdy nie otrzyma pełnej sumy. Czym właściwie jest wynagrodzenie brutto i ile to netto?

Stawka brutto zawiera nie tylko kwotę, która należy się pracownikowi z tytułu świadczonej pracy, ale też składki na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczkę na podatek dochodowy. Dopiero po odliczeniu z pensji brutto wszystkich potrąceń dowiemy się, ile to netto, czyli ile pracownik otrzyma „na rękę”.

Znajomość różnic występujących między wynagrodzeniem brutto a wynagrodzeniem netto jest istotna szczególnie dla osób, które dopiero wchodzą na rynek pracy. Przyszli pracownicy po otrzymaniu pierwszej wypłaty, która nie będzie zgodna z treścią umowy o pracę, mogą uznać, że zostali oszukani przez pracodawcę. Tak naprawdę to pensja wypłacona pracownikowi zawsze będzie niższa od pensji brutto, przedstawianej w ofertach pracy oraz zapisanej w umowie o pracę.

Pensja brutto przy umowie o pracę a umowie zlecenie – ile to netto?

Różnice między pensją brutto a pensją netto będą również zależne od rodzaju umowy. Pracownik zatrudniony na umowę o pracę musi opłacać ze swojego wynagrodzenia wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne i nie może z nich zrezygnować. Mówiąc precyzyjniej, składki na ubezpieczenia społeczne częściowo opłaca pracownik, a częściowo pracodawca. Gdy zrozumiemy, jakie są rodzaje ubezpieczeń i jaka jest wysokość poszczególnych składek, z łatwością rozpoznamy pensję brutto i szybko obliczymy, ile to netto.

Przy umowie o pracę, pracownik opłaca następujące składki:

na ubezpieczenie emerytalne – wynosi 19,52% pensji brutto i jest finansowana po połowie przez pracownika i pracodawcę,
na ubezpieczenie rentowe – wynosi 8% pensji brutto, z czego pracodawca płaci 6,5%, a pracownik 1,5%,
na ubezpieczenie chorobowe – wynosi 2,45% pensji brutto i jest w całości pokrywana z wynagrodzenia pracownika,
na ubezpieczenie zdrowotne – 9% pensji brutto, pomniejszonej o składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe.

Opłacanie składek wygląda inaczej w przypadku umów cywilnoprawnych. Umowa zlecenie pod wieloma względami różni się od umowy o pracę, ponieważ nie gwarantuje pracownikowi urlopu wypoczynkowego i ciągłości zatrudnienia, a pracodawca może go zwolnić w każdej chwili praktycznie bez żadnych konsekwencji. Różnice widać również przy opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne.

Zleceniobiorcy nie mają bowiem obowiązku odprowadzania wszystkich składek. Jeśli umowa zlecenie stanowi jedyny tytuł ubezpieczenia, pracownik musi opłacać składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, podczas gdy ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. W przypadku umowy o dzieło nie płaci się żadnych składek na ubezpieczenia społeczne. Dlatego jeśli pracodawca oferuje pracę na umowie i przedstawia nam wynagrodzenie brutto, to bardzo łatwo można obliczyć, ile to netto.

Jednak z każdej umowy, pracodawca ma obowiązek pobrać zaliczkę na podatek dochodowy. Przychód pracownika jest najpierw pomniejszany o koszty uzyskania przychodu oraz wartość potrąconych składek na ubezpieczenie społeczne. Kwoty zaliczek wynoszą:

17% dochodu uzyskanego w danym miesiącu – za miesiące, w których dochód podatnika uzyskany od początku roku w zakładzie pracy nie przekroczył kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali, tj. 85 528 zł,
32% dochodu uzyskanego w danym miesiącu – za miesiące następujące po miesiącu, w którym dochód uzyskany przez podatnika przekroczy kwotę 85 528 zł.