Zmiana czasu w ten weekend. Jaki wpływ ma to na gospodarkę?

Zmiana czasu już w weekend

Gdyby nie pandemia i wprowadzone w związku z rekordową liczbą zachorowań w Polsce obostrzenia, wiodącym tematem nadchodzącego weekendu najpewniej byłaby zmiana czasu. W nocy z soboty na niedzielę przejdziemy z czasu zimowego na letni. Wiąże się to z koniecznością przestawiania zegarków z godziny 2.00 na godzinę 3.00 , choć w praktyce większość z nas czyni to dopiero po przebudzeniu. Wspomniane godziny mają za to znaczenie dla osób w tym czasie pracujących, czy podróżujących.

Od lat trwają dyskusje dotyczące konieczności utrzymywania sezonowej zmiany czasu. Nadzieja dla przeciwników przestawiania zegarków pojawiła się w 2018 roku, gdy inicjatywa w sprawie rezygnacji z sezonowej zmiany czasu pojawiła się ze strony Parlamentu Europejskiego, który zaapelował do Komisji Europejskiej o ocenę obecnie funkcjonującego rozwiązania. Komisja przeprowadziła konsultacje społeczne, które pokazały, że zdecydowana większość Europejczyków (prawie 85 proc.) chce rezygnacji ze zmiany czasu.

Następnie Komisja Europejska przedstawiła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Unii Europejskiej wniosek w sprawie zniesienia sezonowych zmian czasu i uchylenia dyrektywy wprowadzającej czasy zimowy i letni. Dokument nie został jeszcze zatwierdzony. Odniósł się do niego na razie tylko Parlament Europejski (w marcu 2019 roku przyjął w głosowaniu ustalenie, by każde państwo członkowskie miało możliwość wyboru czasu letniego lub zimowego), nie zrobiła tego natomiast Rada Unii Europejskiej, czyli przedstawiciele rządów poszczególnych państw UE. Dopóki do tego nie dojdzie, czyli poszczególne państwa nie ustalą, jaki chcą by obowiązywał u nich czas, zmiana czasu będzie funkcjonować na dotychczasowych zasadach, co oznacza, że niemal na pewno w najbliższą niedzielę nie przestawimy po raz ostatni zegarków.

Zmiana czasu jak wszystko na to wskazuje jeszcze przez jakiś czas będzie – nie tylko w naszym kraju – obowiązywać. Jej zwolennicy podkreślają, że przemawiają za tym przesłanki ekonomiczne.

W przypadku przejścia na czas letni zwraca się uwagę na wzrost efektywności wykorzystania światła dziennego przy równoczesnym ograniczeniu zużycia prądu elektrycznego. Argument ten jak zauważa Business Insider ma uzasadnienie w lecie, ale już nie w okresie czasu zimowego, który obowiązuje od końca października.

Portal zwraca uwagę, że od czasu wprowadzenia sezonowej zmiany czasu (w Polsce obowiązuje nieprzerwanie od niemal 45 lat, wcześniej funkcjonowała w okresie międzywojennym), nastąpiły radykalne zmiany w trybie życia, wskutek czego zużywamy energię niezależnie od pory dnia, chociażby poprzez urządzenia jak np. komputery, telewizory czy sprzęt AGD.

Eksperci jak zauważa portal wielokrotnie podjęli próbę obliczenia potencjalnego zużycia energii w sytuacji cyklicznych zmian czasu oraz ich braku. Okazało się, że wyniki nie są zbieżne i często wykazywały, że modyfikacje czasowe wpływają na wzrost kosztów wykorzystywania elektryczności.

Czas letni, który jak pokazują sondaże większość Polaków chciałaby zachować przez cały rok, ma tę zaletę, że większa ilość światła dziennego pozytywnie wpływa na branżę turystyczną, sportową czy handlową (Business Insider Polska przywołuje wyniki badań z których wynika, że większość osób woli robić zakupy przed zachodem słońca). Ponadto dłuższy dzień ogranicza liczbę wypadków drogowych i wpływa korzystnie na psychikę większości osób.

Wśród negatywnych czynników zmiany czasu wskazuje się m.in. zachwianie indywidualnego rytmu dobowego, a przez to negatywny wpływ na efektywność np. pracowników. Zmiana czasu niekorzystnie wpływa na pracowników m.in. służby zdrowia, linii lotniczych, czy transportu kolejowego. Ma również znaczenie przy funkcjonowaniu zaawansowanych systemów informatycznych oraz kas fiskalnych.

Czy zmiana czasu ma znaczenie ekonomiczne?

Business Insider Polska podkreśla, że żadne badania nie wykazały, aby zmiana czasu z letniego na zimowy (bądź odwrotnie), miała jakiekolwiek znaczenie ekonomiczne, a złożoność potencjalnego modelu wydaje się tak znacząca, że nikomu najprawdopodobniej nie uda się udowodnić jednoznacznej tezy w tej kwestii.

Istnieją natomiast badania dowodzące tezy, że Polacy, jak już wspomniano, opowiadają się za utrzymaniem czasu letniego przez cały rok. Pokazuje to przeprowadzony jesienią zeszłego roku (tuż przed przejściem na czas zimowy) sondaż pracowni Ariadna dla „Gazety Polskiej Codziennie” z którego wynika, że aż 66 proc. ankietowanych chce odejścia od zmiany czasu i pozostawienia czasu letniego . Za dalszym przestawianiem zegarków dwa razy w roku opowiada się jedynie 14 proc. respondentów.