Życie muzyka. Nie jest łatwo utrzymać się z pasji

Muzycy często dokładają do swoich koncertów

Piotr Pawłowski  jest HR owcem w firmie IT. Muzyką zajmuje się po godzinach pracy, gra w kilku zespołach - komponuje, czasami pisze też teksty. Przyznaje, że muzycy raczej dużo nie zarabiają i gdyby nie miał stałej pracy, raczej nie mógłby sobie pozwolić na koncertowanie.

“ Muzycy czasami w ogóle nawet nie są istotną pozycją w kosztach koncertu, to zależy od pozycji rynkowej "podmiotu wykonawczego".  Polscy muzycy raczej, o ile nie dostaną jakiejś dotacji np. ze stowarzyszenia STOART, to dokładają do swoich koncertów. Nikt nie zapłaci więcej jak 40 zł za koncert nieznanego zespołu, więc stąd gra się głównie obecnie tam, gdzie się mieszka, nie będąc popularnym artystą. Oczywiście można sprzedawać też na koncertach własne płyty, koszulki i gadżety i tym samym zmniejszyć straty poniesione na samym koncercie.         

Przyznaje, że obecnie gra znacznie mniej koncertów niż kilka lat temu, bo sytuacja ekonomiczna w Polsce większości ludzi zmieniła się diametralnie na gorszą, więc zapotrzebowanie na sztukę wysoką jest coraz niższe. 

Piotr Pawłowski dodaje, że większość jego grających kolegów i koleżanek na co dzień zajmuje się czymś innym. np. sprzedażą sprzętu muzycznego, inni są dziennikarzami, programistami, inżynierami, grafikami, mają własne biznesy itd. 

Jedna umowa to za mało, by się utrzymać

Grać cały dzień na instrumencie? Teoretycznie brzmi dobrze. Mgr Sara Ślemp, klarnecistka, absolwentka Akademii Muzycznej w Krakowie, zwraca jednak uwagę, że życie zawodowego muzyka wymaga poświęceń.  

“Z moich doświadczeń, żeby w Polsce utrzymać się z bycia muzykiem najczęściej nie wystarczy mieć umowy w orkiestrze (orkiestry też niechętnie zatrudniają ludzi na pełną umowę o pracę, często są to do angaże, umowy zlecenia itp.). Zazwyczaj muzycy łączą aktywne życie koncertowe z karierą pedagogiczną (uczenie w szkołach muzycznych, uczelniach wyższych, lekcje prywatne). Do tego dochodzą oczywiście dodatkowe projekty muzyczne w orkiestrach, które działają na zasadzie umów na zlecenie. Jest to jednak niezbyt stabilne źródło dochodu jeśli przyjdzie np. pandemia, lub sytuacje losowe (brak zabezpieczenia w postaci umowy o pracę). Są jeszcze koncerty solowe, ale w Polsce nie znam zbyt wielu muzyków którzy utrzymywaliby się z kariery solistycznej", przyznaje.

Zdaniem Sary Ślemp z muzyki można się utrzymać, choć wymaga to poświęceń ze względu na konieczność częstych wyjazdów. Zwraca też uwagę na ważną umiejętność muzyków - zarządzanie czasem (czasami próby do projektów mogą się pokrywać).

Rzucić wszystko i żyć z muzyki? Raczej nie od razu

Początkującym młodym artystom raczej jest trudno. Kasia Gawęska, dziennikarka muzyczna i była pracownica wytwórni płytowej zwraca uwagę na wysokie koszty, jakie ponoszą muzycy. 

“ Przecież trzeba opłacić swój zespół, zapłacić za transport, nocleg i pokryć inne koszty. Sprzedaż biletów jest w takich przypadkach najczęściej niska, nie mówiąc o ich cenach, które nie mogą być wysokie. Wszystko zależy więc od wielu czynników, ale na końcu chodzi o rozpoznawalność”. Z tego też powodu muzyk stawiający swoje pierwsze kroki w branż nie zyskuje na nich wiele.

Kasia Gawęska wskazuje, że postawienie wszystkiego na muzykę jest posunięciem nierozważnym, chyba że ma się już odpowiednie zaplecze finansowe. Wskazuje też, że większość muzyków prowadzi również działalność influenserską - biorą udział w kampaniach reklamowych, są aktorami, modelami, osobowościami telewizyjnymi, prowadzącymi autorskich audycji radiowych, zakładają swoje marki odzieżowe, urodowe i inne. 

Z kolei w przypadku muzyka klasycznego oprócz ukończonych studiów istotny jest udział w dodatkowych kursach i warsztatach, a także występowanie koncertach, czasem nawet bez wynagrodzenia. Wszystkie te doświadczenia pomagają obyć się ze sceną, poznać specyfikę zawodu i nawiązać znajomości, które mogą być pomocne w dalszej karierze.