Czym jest rachunek przepływów pieniężnych?
Rachunek przepływów pieniężnych – co to jest?
Rachunek przepływów pieniężnych to element sprawozdania finansowego, który podsumowuje przepływ środków pieniężnych w przedsiębiorstwie. Jednostki podlegające obowiązkowemu badaniu sprawozdania finansowego muszą sporządzać rachunek przepływów pieniężnych, uwzględniając w nim dane za bieżący i poprzedni rok obrotowy.
Rachunek przepływów pieniężnych między innymi pokazuje stan gotówki firmy za dany okres, źródła jej pochodzenia i odpływ środków pieniężnych. Dokument ten pozwala również ocenić skuteczność ściągania należności oraz zdolność do regulowania zobowiązań firmy.
Rachunek przepływów pieniężnych powinien zawierać wszystkie wpływy i wydatki z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej jednostki, z wyjątkiem wpływów i wydatków będących rezultatem zakupu lub sprzedaży środków pieniężnych. Można go sporządzić metodą bezpośrednią lub metodą pośrednią według wzorów określonych w ustawie o rachunkowości.
Rachunek przepływów pieniężnych a rachunek zysków i strat
Rachunek przepływów pieniężnych przedstawia rzeczywiste wpływy i wypływy pieniężne w danym roku obrotowym. Tymczasem rachunek zysków i strat pokazuje wszystkie przychody i koszty z danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich spłaty.
Rachunek przepływów pieniężnych dzieli się na trzy części, które przedstawiają działalność operacyjną, inwestycyjną i finansową przedsiębiorstwa. Dokument sporządza się metodą bezpośrednią lub pośrednią. Natomiast rachunek zysków i strat dzieli się na działalność operacyjną i nieoperacyjną. Można go sporządzić, korzystając z wariantu porównawczego lub wariantu kalkulacyjnego.
Rachunek przepływów pieniężnych – budowa
Jak już wspominaliśmy, rachunek przepływów pieniężnych dzieli się na trzy części, które określają poszczególne aspekty działalności przedsiębiorstwa. Są to:
-
przepływy z działalności operacyjnej – obejmują środki generowane z podstawowej działalności firmy, np. z wytwarzania towarów lub świadczenia usług,
-
przepływy z działalności inwestycyjnej – dotyczą środków generowanych lub wydatkowanych na cele inwestycyjne. Mogą obejmować np. sprzedaż lub zakup środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych,
-
przepływy z działalności finansowej – uwzględniają środki, które są pozyskiwane lub wydatkowane w związku z finansowaniem firmy oraz dotyczą np. kredytów i pożyczek lub długów.
Rachunek przepływów pieniężnych – metoda pośrednia
Rachunek przepływów pieniężnych można sporządzić metodą pośrednią lub bezpośrednią. Poniżej przedstawiamy strukturę rachunku przepływów pieniężnych metodą pośrednią:
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
I. Zysk (strata) netto
II. Korekty razem
1. Amortyzacja
2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych
3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)
4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej
5. Zmiana stanu rezerw
6. Zmiana stanu zapasów
7. Zmiana stanu należności
8. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów
9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych
10. Inne korekty
III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I±II)
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
I. Wpływy
1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Z aktywów finansowych, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach:
- zbycie aktywów finansowych- dywidendy i udziały w zyskach- spłata udzielonych pożyczek długoterminowych- odsetki- inne wpływy z aktywów finansowych
4. Inne wpływy inwestycyjne
II. Wydatki
1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych
2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne
3. Na aktywa finansowe, w tym:
a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach:
- nabycie aktywów finansowych- udzielone pożyczki długoterminowe
4. Inne wydatki inwestycyjne
III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)
C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej
I. Wpływy
1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału
2. Kredyty i pożyczki
3. Emisja dłużnych papierów wartościowych
4. Inne wpływy finansowe
II. Wydatki
1. Nabycie udziałów (akcji) własnych
2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli
3. Inne niż wypłaty na rzecz właścicieli wydatki z tytułu podziału zysku
4. Spłaty kredytów i pożyczek
5. Wykup dłużnych papierów wartościowych
6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych
7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego
8. Odsetki
9. Inne wydatki finansowe
III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)
D. Przepływy pieniężne netto razem (A.III±B.III±C.III)
E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym:
- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
F. Środki pieniężne na początek okresu
G. Środki pieniężne na koniec okresu (F±D), w tym:
- o ograniczonej możliwości dysponowania.