Due diligence – czym jest?

Definicja due diligence

Określenie due diligence odnosi się do procesu gromadzenia i analizy informacji dotyczących każdego istotnego obszaru działalności przedsiębiorstwa. Gromadzenie odbywa się na rzecz inwestora zainteresowanego zakupem firmy (całej lub części). Przeprowadzenie procesu ma na celu dostarczenie informacji inwestorowi na temat potencjalnego ryzyka inwestycyjnego w odniesieniu do planowanej transakcji. Zwyczajowo due diligence to ostatni etap fazy przedtransakcyjnej, po której następuje faza negocjacji.

Analiza może obejmować różne obszary działalności przedsiębiorstwa, zazwyczaj skupia się na aspektach analizy:

·     Finansowej,

·       Prawnej,

·        Nieruchomości,

·        Obciążeń podatkowych,

·        Zarządzania kapitałem ludzkim,

·        Technicznej,

·        Organizacji,

·        Przepływu informacji,

·        Aspektów moralnych, psychologicznych i etycznych.

Rodzaje due diligence

Nie będziemy pochylać się nad każdym aspektem, jakie zazwyczaj badane są w ramach due diligence. Ograniczymy się do tych najczęstszych i (z punktu widzenia inwestora najbardziej istotnych) aspektów działania przedsiębiorstwa, które takiej ocenie mogą podlegać. Procedurze due diligence podlegają przede wszystkim następujące obszary działania przedsiębiorstwa:

Finanse – podstawowy i jeden z najważniejszych elementów badania due diligence. Pozwala określić ogólną kondycję finansową przedsiębiorstwa. Dogłębnej analizie poddawane są: przepływ środków, faktyczny bilans zysków i strat, a także odkrycie potencjalnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Audyt finansowy pozwala na uchronienie się kupującego przed ryzykowną inwestycją lub koniecznością ponoszenia jakichkolwiek negatywnych zobowiązań spółki, która ma być przedmiotem kupna.

Kwestie prawne - due diligence kwestii prawnych przeprowadzane jest w celu rozwiania wszelkich pytań i wątpliwości natury prawnej, jakie może nieść ze sobą sprzedaż przedsiębiorstwa. Proces ten ma na celu przygotowanie bazy do podejmowania dalszych działań, m.in. oszacowania ryzyka, wyceny, ustaleń dotyczących spraw pracowniczych, własności intelektualnej, procesów sądowych czy odszkodowawczych. Jest to również podstawa do dalszej analizy finansowej, strukturalnej i operacyjnej firmy. Analizowane są dokumenty mające charakter prawny. Chodzi o między innymi akty własności czy postanowienia sądowe

Sprawy podatkowe – pozwala inwestorowi na wgląd do struktury podatkowej przedsiębiorstwa, co ma na celu między innymi identyfikację zobowiązań firmy. Ten etap ma na celu również poddanie analizie sposób w jaki przedsiębiorstwo było traktowane przez urzędy – skarbowy oraz sądy – oczywiście w kwestiach podatkowych. Podatkowe due diligence jest ściśle związane zarówno z audytem finansowym i prawnym, ponieważ pozwala na pełną weryfikację firmy pod kątem zgodności deklarowanych przepływów finansowych z księgą przychodów i rozchodów.

Biznesowe – ten rodzaj badania skupia się na ocenie pozycji firmy względem branży i konkurencji. Oceniany jest udział w rynku (oraz jego wielkość), opinia o przedsiębiorstwie wśród klientów etc. W przeciwieństwie do pozostałych aspektów audytu czy też badania, ten ma charakter bardziej otwarty, mniej bazuje się na sztywnych danych więcej na opiniach, przewidywaniach i przewidywaniu kolejnych możliwości.

Te rodzaje Due Diligence przeprowadzane są, co do zasady, przez zewnętrznych audytorów, którzy gwarantują bezstronność i uzyskanie wyników odpowiadających rzeczywistości. Audyt, w zależności od wielkości i charakteru działania badanego przedsiębiorstwa, może trwać od tygodnia do kilku miesięcy.

Vendor due diligence

Określenie to oznacza proces, który łączy wszystkie wcześniej wspomniane rodzaje audytu, różnicą jest jednak to, że vendor due diligence przeprowadzane jest jako audyt wewnętrzny. W jakim celu? Powodów może być przynajmniej kilka, od chęci kompleksowej oceny stanu firmy, po określenie wartości przedsiębiorstwa, jeśli ma ono zostać wystawione na sprzedaż. Przeprowadzenie rzetelnego wewnętrznego audytu pozwoli wówczas oszacować prawidłową wartość firmy oraz przygotować się na takie same działania wykonywane przez zewnętrzne podmioty (co w rezultacie może usprawnić proces przejęcia/zakupu).

W skrócie – po co przeprowadzane jest badanie due diligence?

Skracając myśl do najważniejszych jej fragmentów – proces due diligence pozwala na kompleksową ocenę stanu przedsiębiorstwa, co może być szczególnie przydatne w sytuacjach takich jak:

·        Sprzedaż firmy,

·        Wejście spółki na giełdę (IPO),

·        Sprzedaż części akcji,

·        Połączenia spółek kapitałowych,

·        Restrukturyzacji,

·        Poszukiwania zewnętrznego inwestora.

Bibliografia

https://fordata.pl/badanie-due-diligence-spolki-na-czym-dokladnie-polega/

https://pl.wikipedia.org/wiki/Due_diligence

https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-due-diligence-na-czym-polega

https://www.private-equity.pl/due-diligence-fundusze-venture-capital/

https://bizneo.pl/info,ac108/due-diligence-na-czym-polega,852

https://wskp.pl/blog/audyt-prawny-due-diligence-na-czym-polega-dlaczego-i-w-jakich-sytuacjach-warto-go-przeprowadzic/