Firma powinna działać bez przerwy. Umowa o zastępstwo pozwala ograniczyć braki kadrowe
Niespodziewana nieobecność w pracy osoby zatrudnionej na etacie to dla wielu pracodawców spore wyzwanie. Można mu sprostać, podpisując z wybranym kandydatem umowy na zastępstwo, choć osobę taką znaleźć będzie teraz trudno.
Podstawowym celem istnienia każdej firmy jest generowanie zysku, a więc zachowanie ciągłości produkcji, czyli także zatrudnienia (nawet w trakcie tak zaskakujących i trudnych wydarzeń jak pandemia). Nie zawsze obowiązki osoby nieobecnej można przenieść na inną.
W takiej sytuacji dobrym rozwiązaniem jest zatrudnienie dodatkowej osoby na podstawie umowy o zastępstwo. Szybkie znalezienie dodatkowego pracownika, szczególnie w czasach niskiego bezrobocia i pandemii, nie jest zadaniem łatwym. Teoretycznie jednak jest to możliwe.
Zapisy w umowie
Umowa na zastępstwo jest korzystnym rozwiązaniem zarówno dla zatrudnionego, jak i pracodawcy. Polskie Prawo pracy, od kilku lat, traktuje takie umową jako jeden z rodzajów umowy o pracę na czas określony. Praca na zastępstwo jest specyficznym, choć dokładnie uregulowanym rodzajem zawiązania stosunku pracy między zatrudnionym, a pracodawcą. Pracownik na zastępstwo powinien, przede wszystkim, zająć dokładnie to samo stanowisko, na którym pracowała zastępowana osoba i przejąć zakres jej obowiązków. Umowa musi zawierać określenie rodzaju powierzanej takiej osobie pracy, wymiar czasowy, przysługujące wynagrodzenie z wyszczególnieniem wszystkich jego składników, miejsce wykonywania pracy, jak również termin jej rozpoczęcia. Podpisy obu stron takiego kontraktu potwierdzają, że składają tzw. oświadczenie woli, wiedząc o jego konsekwencjach.
Wypowiedzenie zastępstwa
Umowa na zastępstwo, jako jedna z umów na czas określony, wygasa w dniu wskazanym w umowie. Ale pracodawca może określić czas trwania umowy na okres krótszy niż przewidywana nieobecność w pracy osoby zastępowanej. Strony kontraktu o zastępstwo mogą ustalić, że na przykład umowa zostanie rozwiązana w momencie powrotu do pracy zastępowanego pracownika lub w innych, dokładnie wskazanych w treści kontraktu, okolicznościach.
Prawo wypowiedzenia umowy o zastępstwo ma każda ze stron takiego kontraktu przed powrotem do pracy dublowanego pracownika. Mogą to zrobić, jak w przypadku standardowej umowy o pracę, za porozumieniem stron (przez cały okres kontraktu), bez wypowiedzenia z winy jednej ze stron, oraz, po prostu, za wypowiedzeniem przez jedną ze stron.
Okres wypowiedzenia takiej umowy zależy od czasu zatrudnienia i wynosi, odpowiednio, dwa tygodnie (zatrudnienie krótsze niż sześć miesięcy), miesiąc (minimum pół roku), trzy miesiące (co najmniej trzy lata).
Minusy i plusy
Zgodnie z zapisami Kodeksu Pracy przyjmowany na zastępstwo pracownik ma takie same prawa, jak zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony. Przysługuje mu zatem także prawo do urlopu wypoczynkowego.
Dużym plusem umowy na zastępstwo jest jej elastyczny charakter: nawiązany na jej podstawie stosunek pracy można wydłużać, bo nie ma limitu zawierania dozwolonej liczby takich umów. Umowę taką każda ze stron, zarówno pracownik, jak i pracodawca, może także rozwiązać przed terminem. Minusem jest jednak bardzo podobny, jeśli nie taki sam, zakres formalności, które trzeba spełnić przed nawiązaniem takiego stosunku pracy, jak przy innych rodzajach umów o pracę (zwykle wydłuża to cały proces przyjmowania, tym bardziej, że osoba przyjmowana na zastępstwo musi przejść badania okresowe oraz szkolenie BHP).
Ze strony pracodawcy wadą jest także brak jakichkolwiek ulg przy zatrudnieniu takiej osoby, co oznacza dla niego konieczności płacenia nie tylko wynagrodzenia, ale również składek na ubezpieczenia.
Kiedy skorzystać
Umowa na zastępstwo najczęściej jest stosowana w sytuacji długotrwałej i niespodziewanej choroby pracownika albo gdy pracownica jest w zaawansowanej ciąży (po urodzeniu przysługuje jej dziewięciomiesięczny urlop macierzyński), gdy przedsiębiorca nie jest w stanie rozdzielić obowiązków nieobecnego pracownika na pozostałych i potrzebuje do pracy kogoś, kto przejmie wszystkie zadania.
O umowie na zastępstwo mówimy głównie w kontekście długotrwałej i niespodziewanej choroby pracownika, ale także zaawansowanej ciąży, dłuższej niedyspozycyjności i wielu losowych przypadkach. Nigdy nie wiemy bowiem, jak potoczy się sytuacja, a umowa na zastępstwo pozostawia obu stronom, jak i zastępowanemu pracownikowi wiele opcji. Jest on przede wszystkim uprawniony do powrotu na stanowisko i do zakresu prac, którymi się zajmował.
Z całą pewnością umowa o pracę na zastępstwo jest jednym z ciekawszych i atrakcyjnych rozwiązań w przypadku nieobecności pracownika. Pozwala bowiem zachować ciągłość pracy.
