Jak sprawdzić NIP?

NIP – czym dokładnie jest?

By dobrze zrozumieć zastosowanie i sens posiadania NIP-u, warto zacząć od jego definicji, która na pewno to ułatwi. Czym więc jest NIP? To Numer Identyfikacji Podatkowej składający się z dziesięciu cyfr. Pierwsze 3 cyfry są oznaczeniem kodu urzędu skarbowego, w którym dana działalność jest rozliczana. Kolejne 6 cyfr przypisane jest kompletnie losowo. Ostatnia cyfra nazywana jest kontrolną i jest generowana przez specjalny algorytm. NIP, choć jest po prostu identyfikatorem działalności, praktycznie przydaje się najczęściej jako narzędzie do weryfikacji kontrahentów. Dzięki niemu można sprawdzić, czy dana działalność jest faktycznie tą, za którą się podaje. Pozwala to uniknąć późniejszych problemów rozliczeniowych i ułatwia zduszenie ewentualnego oszustwa w zarodku.

Obecnie NIP dotyczy tylko przedsiębiorców. W ramach ciekawostki warto jednak przypomnieć, że do 2011 dotyczył każdego pojedynczego podatnika. By dokonać rozliczenia rocznego, niezbędny był właśnie NIP. Dopiero późniejsze zmiany przepisów zobligowały do posiadania go jedynie przedsiębiorców. Jakie są więc dokładnie zasady obligujące do posiadania NIP-u? Przede wszystkim, ten obowiązek dotyczy wszystkich osób fizycznych, które prowadzą działalność gospodarczą lub są podatnikami VAT. Poza tym, NIP powinni mieć też wszyscy płatnicy składek na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne. Obowiązek posiadania NIP-u tyczy się też osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, które na podstawie innych ustaw są podatnikami.

Jak sprawdzić NIP?

Ustaliliśmy już, w jakich przypadkach posiadanie NIP-u jest konieczne i do czego może się przydać. Jak wobec tego go sprawdzić? W sytuacji, w której przedsiębiorca posiada NIP kontrahenta i chce tylko zweryfikować jego poprawność, może to zrobić dzięki specjalnej platformie internetowej stworzonej przez Ministerstwo Finansów. Serwis ten nazwany został po prostu Sprawdzanie statusu NIP i pozwala na weryfikację jego ważności. Po wpisaniu w platformę danego NIP-u, przedsiębiorca otrzyma informację, czy ten numer jest poprawny i ważny. System ten aktualizowany jest raz na dobę, więc nie ma obaw, że zweryfikowane w nim informacje będą nieaktualne.

Co jednak w przypadku, gdy przedsiębiorca nie zna NIP-u potencjalnego kontrahenta, a chciałby go zweryfikować? W takiej sytuacji pomocny również okazuje się państwowy system internetowy. NIP można sprawdzić na stronie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. By to zrobić, niezbędna jest znajomość nazwy, adresu lub chociaż numeru REGON danej firmy. Te dane potrzebne są do wyszukania odpowiedniej działalności w celu sprawdzenia jej NIP-u. W niektórych przypadkach działalności mogą podlegać rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wówczas ich NIP można zweryfikować właśnie na stronie internetowej tego rejestru. Sprawa jest ułatwiana przedsiębiorcy również wtedy, gdy jego potencjalnym kontrahentem jest firma spoza Polski. Jeśli została ona założona w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, zweryfikowanie jej NIP-u możliwe jest dzięki internetowemu systemowi VIES.

Przedsiębiorca oczywiście nie ma obowiązku korzystania ze wszystkich wyżej wymienionych systemów, ale istnieją one po to, by ułatwiać i zabezpieczać jego działanie. Odpowiednia weryfikacja kontrahentów jest ważną kwestią w momencie prowadzenia własnej działalności, dlatego warto o niej pamiętać, tym bardziej jeśli w Internecie znajdują się platformy, które znacznie ten proces usprawniają. Pozwoli to oszczędzić ewentualnych nieprzyjemności, które mogłyby zadziać się w przypadku nawiązania współpracy z nietransparentnym kontrahentem.