Jakie są obowiązki pracodawcy w zakresie BHP?
BHP to w skrót od bezpieczeństwa i higieny pracy. Jakie obowiązki po stronie przedsiębiorcy kryją się pod nazwą? Czego pracownik może oczekiwać od pracodawcy w tym zakresie?
Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest ochrona zdrowia i życia jego pracowników. Art. 207 § 1 Kodeksu Pracy mówi, iż pracodawca w szczególności jest zobowiązany: 1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy, 2) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń, 3) reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy, 4) zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy, 5) uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych, 6) zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy, 7) zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
Obowiązek informacyjny
Na pracodawcy ciąży obowiązek informacyjny w stosunku do pracownika w zakresie BHP. Musi on poinformować osobę zatrudnioną o zagrożeniach wynikających z wykonywania danej pracy oraz przekazać jej zasady postępowania w przypadku awarii, pożaru lub podczas innej sytuacji mogącej potencjalnie zagrozić życiu lub zdrowiu. Wszelkie istotne informacje dotyczące zasad BHP pracownik powinien otrzymać podczas szkolenia, które pracodawca ma obowiązek zorganizować dla niego po zatrudnieniu, a przed rozpoczęciem pracy. Szkolenie BHP przeprowadza osoba mająca odpowiednie uprawnienia do prowadzenia takich szkoleń. Również sam pracodawca musi przejść szkolenie w zakresie BHP. Dowiaduje się on na nim, jakie obowiązki na nim ciążą.
BHP a pierwsza pomoc
BHP zawiera w sobie także zapewnienie pierwszej pomocy w nagłych wypadkach. Mowa tu o środkach niezbędnych do udzielania pierwszej pomocy (apteczka), a także o wyznaczeniu pracowników przeszkolonych do takich zadań. Pracodawca powinien poinformować pozostałych pracowników o tym, kto w zakładzie pracy został wyznaczony do udzielania pierwszej pomocy.
BHP a koszty
W żadnym wypadku pracodawca nie może obciążyć pracowników kosztami zapewnienia bezpieczeństwa na terenie zakładu pracy. Jeśli zatem zatrudnia osobę np. do prac spawalniczych, powinien zapewnić jej odpowiednią odzież oraz specjalistyczne okulary. Pracodawca finansuje również szkolenie z zakresu BHP.
Osoba odpowiedzialna za BHP
Jak wspomnieliśmy, to pracodawca jest osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo i higienę w zakładzie pracy. Naturalne jednak, że nie musi on mieć specjalistycznej wiedzy w tym zakresie i nie może sam realizować zadań związanych z BHP. Dlatego wyznacza on osobę (lub osoby), która będzie się tym zajmować. Gdy pracodawca zatrudnia więcej niż 100 osób, tworzy w zakładzie pracy tzw. służbę bezpieczeństwa i higieny pracy. Formując taką służbę, powinno się wziąć pod uwagę takie aspekty jak: stan zatrudnienia, uciążliwość i warunki pracy. Jeżeli w firmie zatrudnionych jest mniej niż 100 osób, pracodawca powierza obowiązki związane z BHP pracownikowi zatrudnionemu w tej firmie, ale wykonującemu inną pracę. Pracodawca nie może powierzyć obowiązków BHP dowolnemu pracownikowi. Musi być to osoba, która zdobyła odpowiednie uprawnienia. W przypadku gdy wśród załogi nie ma osoby z takimi kompetencjami, pracodawca powierza te zadania osobie spoza zakładu pracy. Pracodawca, o ile ma uprawnienia w zakresie BHP, może sam zajmować się tą kwestią w zakładzie pracy, ale pod pewnymi warunkami. Jest to możliwe, gdy: – zatrudnia maksymalnie 10 osób, – zatrudnia maksymalnie 20 osób, ale działalność zakładu pracy ma ustaloną nie wyższą niż trzecią kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym.
