Katastrofa klimatyczna. Europa ogrzewa się szybciej niż reszta świata
Wczoraj obchodziliśmy Dzień Ziemi, co dla wielu było okazją do refleksji nad stanem planety. Do tego, aby myśleć o bezsprzecznym ludzkim wpływie na zmiany klimatu, może też zachęcić nowy raport, który obrazuje tempo zmian nie na biegunach Ziemi czy Grenlandii, ale tutaj, w Europie.
Europa ogrzewa się najszybciej
Opublikowany został raport „Europejski stan klimatu” sporządzony przez zarządzaną przez Komisję Europejską Copernicus Climate Change Service oraz Światową Organizację Meteorologiczną. Wieści są, cóż, fatalne. Europa ogrzewa się w tempie dwukrotnie wyższym niż średnia temperatura globalna, co skutkuje coraz większą liczba gwałtownych kataklizmów.
Średnia temperatura w Europie w ciągu ostatnich pięciu lat była o 2,3 stopnia Celsjusza wyższa niż w okresie przedindustrialnym. Globalna średnia w tym czasie była wyższa „tylko” o 1,3 stopnia. Paryskie porozumienie klimatyczne zakładało, że do uniknięcia katastrofalnych skutków zmian klimatycznych konieczne jest ograniczenie średniej temperatury do 1,5 stopnia Celsjusza powyżej średnich sprzed uprzemysłowienia.
Postęp w zakresie zmian klimatycznych. Te zdjęcia poruszają wyobraźnięJuż dziś ludzie umierają przez zmiany klimatu
W raporcie wskazano liczne przykłady wydarzeń, które już się wydarzyły, a stanowią ledwie zapowiedź katastrof, jakie czekają na w przyszłości. Mowa m.in. o ekstremalnych temperaturach na południu Europy, które utrzymywały się od 60 do 80 dni i powyżej 80 dni w Hiszpanii. Zjawiska te określane są jako silne stresy gorąca, a należy pamiętać, że na północy kontynentu dochodziło z kolei do stresów chłodu.
Już teraz z powodu wysokich temperatur dochodzi do śmierci ludzi. Liczba zgonów spowodowanych udarem cieplnym lub wyczerpaniem cieplnym w Europie wzrosła w ciągu ostatnich 20 lat o 30 proc. Cierpi oczywiście także fauna i flora. Odnotowuje się ekstremalnie gwałtowne powodzie i pożary lasów. Te, do których doszło w zeszłym roku w Grecji, były największe w znanej historii.
Swoją rolę odgrywa lokalizacja
Przyczyną gwałtowniejszych niż w innych regionach świata zmian akurat w Europie ma przede wszystkim jej miejsce na Ziemi, które otoczone jest szybko ogrzewającymi się oceanami. Temperatura powierzchni Morza Śródziemnego, Morza Bałtyckiego, Morza Czarnego oraz południowej części Morza Arktycznego rośnie trzy razy szybciej od globalnej średniej.
W zasadzie jedynym pozytywnym wnioskiem płynącym z raportu jest faktycznie szybkie tempo transformacji energetycznej w Europie. Rok 2023 był drugim z rzędu w historii, w którym więcej energii pozyskaliśmy ze źródeł odnawialnych, niż z paliw kopalnych.
