Kredyt kupiecki - jak zabezpieczyć? Zalety i wady kredytu kupieckiego

Czym jest kredyt kupiecki?

Kredyt kupiecki (zwany również towarowym lub handlowym) to szczególny rodzaj kredytu pozabankowego, który jest udzielany klientom przez sprzedawców towarów lub usług, a nie instytucje finansowe. Polega on na dostarczeniu przedmiotu transakcji i umownym odroczeniu terminu płatności.

Kredyt kupiecki jest powszechną praktyką gospodarczą. Jego długość może wynosić od kilku tygodni, w przypadku dóbr konsumpcyjnych, do nawet kilku lat, w przypadku wybranych dóbr kapitałowych. Kredyt kupiecki pozwala prowadzić działalność handlową w sytuacji, gdy potencjalni nabywcy nie mają wystarczających środków finansowych, aby kupić towar w momencie oferowania go do sprzedaży.

Polskie prawo nie reguluje zasad udzielania kredytu kupieckiego, a termin spłaty nie został precyzyjnie określony. Kredyt ten nie wymaga również podpisania konkretnych dokumentów. Przedsiębiorcy mogą np. zawszeć umowę (również ustną) lub po prostu wystawić fakturę z odroczonym terminem spłaty.

Kredyt kupiecki może być zabezpieczony

Kredyt kupiecki może wiązać się z ryzykiem dla sprzedającego, które może polegać np. na zatorach w płatności lub utratą płynności finansowej. Ryzyko będzie jeszcze większe, jeśli przedsiębiorca udzieli kredytu kupieckiego kilku kontrahentom jednocześnie. Aby uniknąć problemów spowodowanych niewypłacalnością klienta, sprzedawca może ubezpieczyć kredyt.

Transakcja handlowa może zostać objęta polisą ubezpieczeniową. Jednak warto mieć na uwadze, że przy wypłacie odszkodowania ubezpieczyciel potrąca około 20% kwoty.

Istnieją również inne sposoby zabezpieczenia kredytu kupieckiego. Rabat (skonto) polega na tym, że sprzedawca obniża cenę za towary lub usługi w zamian za natychmiastową zapłatę. Klient może wybrać między kredytem kupieckim z odroczoną płatnością lub natychmiastową spłatą z rabatem.

Sprzedawca może też zażądać zabezpieczenia, które może przybrać formę odsetek karnych za zwłokę, weksla in blanco, poręczenia, zastawu bądź gwarancji bankowej. Szczegóły dotyczące zabezpieczenia kredytu kupieckiego powinny zostać dokładnie opisane w umowie.

Kredyt kupiecki - metody i warunki przyznawania

Aby otrzymać kredyt kupiecki, należy spełnić określone warunki. Będą one zależne od zastosowanej metody. Na rynku wyróżnia się dwie podstawowe metody - indywidualną i systemową:

• metoda indywidualna - polega na sprawdzeniu wiarygodności kredytowej oraz przygotowaniu warunków kredytowania i spłaty dla każdego kontrahenta z osobna;

• metoda systemowa - polega na pogrupowaniu kontrahentów na odpowiednie kategorie, dla których przypisane są poszczególne warunki udzielenia kredytu kupieckiego.

Kredyt kupiecki - jego wady i zalety

Kredyt kupiecki jest często postrzegany jako tańsza i bezpieczniejsza alternatywa dla kredytu bankowego. Charakteryzuje się przede wszystkim niższym kosztem całkowitym kredytu i ograniczeniem zbędnych formalności. Kredyt kupiecki z reguły nie podlega oprocentowaniu, a współpracujący ze sobą kontrahenci mogą zawierać umowy nawet w formie ustnej.

Istotną zaletą kredytu kupieckiego jest możliwość jego zabezpieczenia. Sprzedawca może przedstawić w umowie warunki udzielenia kredytu i jako zabezpieczenie uwzględnić np. odsetki karne za zwłokę w płatności. Z kolei kupujący otrzymuje możliwość sprzedaży towarów lub usług bez angażowania własnych środków.

Jednak kredyt kupiecki nie jest pozbawiony wad. Sprzedawcy zawsze podejmują ryzyko, gdyż nie mają pewności, czy kontrahent dokona płatności w wyznaczonym terminie. Opóźnienia mogą przełożyć się na płynność finansową sprzedawcy.