Microsoft chce budować własne reaktory jądrowe. Tę samą technologię mamy wykorzystywać w Polsce
Z miesiąca na miesiąc coraz bardziej jasne staje się, że działające współcześnie centra danych w coraz mniejszym stopniu przystają do potrzeb przetwarzania obciążeń związanych ze sztuczną inteligencją. Chodzi nie tylko o wydajność, ale też o zasilanie centrów i systemy chłodzenia. Wygląda na to, że nowe podejście opracowywane jest w Microsofcie.
Sztuczna inteligencja łasa na moc obliczeniową
W ostatnim czasie dwukrotnie mieliśmy okazję zwracać uwagę na rosnące zapotrzebowanie na moc obliczeniową w związku z trenowaniem modeli, które nieco na wyrost zwykło się już nazywać sztuczną inteligencją. Apetyt SI na petaflopsy to wyzwania nie tylko w kwestii wydajności samych centrów, ale też dostarczania im odpowiedniej ilości energii oraz odprowadzenia ciepła.
Problemem zasilanie i odprowadzanie ciepła
W ostatnim czasie kwestię te sygnalizowali analitycy firmy Scheider Electronics, którzy zajmują się między innymi produkowaniem systemów zasilania do centrów danych. Zwracają oni uwagę, że współczesne szafy serwerowe wyposażone są w komponenty stanowiące wąskie gardła i nawet liniowy przyrost wydajności np. układów graficznych nie przekłada się wprost proporcjonalnie na wydajność całego systemu. Rozwiązaniem ma być podwojenie dostarczanej do centrów mocy prądu oraz chłodzenie szaf cieczą.
Z cieczą jednak tez jest spory problem. Już wcześniej było wiadomo, że w samych celach chłodzenia przykładowe ChatGPT wykorzystuje mnóstwo wody, ale dzięki pracy dziennikarzy śledczych z Associated Press dowiedzieliśmy się, ile konkretnie wody zużywa model. Dość powiedzieć, że przetworzenie od 50 do 5000 promptów zużywa około 0,5 l wody. Przeciętna sesja z ChatGPT to nawet kilka tysięcy promptów, co przekłada się na wynik z raportów Microsoftu – w minionym roku korporacja zużyła na chłodzenie 1,7 mld litrów wody, czyli o 34% więcej niż rok wcześniej, przed boomem popularności ChatGPT.
SMR-y w centrach danych
O tym, że Microsoft ma nowy pomysł przynajmniej na kwestie rosnącego zapotrzebowania na energie, świadczy opublikowana na korporacyjnych stronach oferta pracy. Korporacja poszukuje wykwalifikowanego menedżera, który byłby zdolny poprowadzić program związany z technologią jądrową.
Ze szczegółów dowiadujemy się, że Microsoft poszukuje specjalisty w obszarze SMR-ów, czyli małych reaktorów modułowych. Tego samego typu reaktory planuje stawiać się w Polsce w ramach programu „DEsire”. Dzięki niemu polski miks energetyczny ma być stopniowo dekarbonizowany poprzez budowanie SMR-ów tam, gdzie teraz działają bloki węglowe. Choć tego typu jednostki mogą mieć według informacji MAEA moc nawet do 300 megawatów, tak ambicje Microsoftu nie są aż tak duże – w materiałach promocyjnych Microsoft mowa o reaktorach o mocy od 1 do 20 megawatów.
SMR, którymi Microsoft chce najpewniej zasilać centra dane, to reaktory na lekką wodę, co nie tylko ma upraszczać ich konstrukcję (brak konieczności budowy złożonych systemów rurociągów), ale też ograniczać ilość materiału rozszczepialnego. Według danych Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej elektrownie wykorzystujące SMR-y wymagają dostarczania paliwa co około 3-7 lat, podczas gdy tradycyjne reaktory co 1-2 lata. Ponadto część prototypowych małych modułowych reaktorów miała zostać zaprojektowana tak, by działać bez dodatkowych dostaw paliwa nawet przez 30 lat.
Już wcześniej wiadomo było, że Microsoft korzysta z doradztwa firm trzecich w zakresie planów dotyczących zasilania centrów danych energią jądrową. Teraz zadaniem zatrudnionego przez Microsoft eksperta będzie opracowanie kompletnego harmonogramu prac wewnątrz korporacji, co stanowi kolejny etap w rozwoju planów szerszego wykorzystania SMR w data center.
