Ministerstwo Edukacji pogadało z Chatem GPT. Starali się go zagiąć, ku przestrodze uczniów i nauczycieli
Ministerstwo Edukacji i Nauki wydało biuletyn o używaniu sztucznej inteligencji w szkołach „ChatGPT w szkole – szanse i zagrożenia”. Autor, dr Michał Machura wymienia w nim spostrzeżenia na temat wykorzystywania asystentów SI w szkołach. Główną gwiazdą biuletynu jest coraz popularniejszy Chat GPT.
Sztuczna inteligencja idzie do szkoły
Chat GPT, który służy między innymi do generowania treści oraz szybkiego odpowiadania na pytania z różnych kategorii, stał się obecnie jedną z najczęściej wykorzystywanych aplikacji. Jego bezpłatna wersja jest tak łatwa w obsłudze, że chętnie sięgają po nią także studenci i uczniowie.
Jak czytamy w materiale przygotowanym przez MEiN, Chatbot może się okazać bardzo pożytecznym narzędziem wspierającym proces nauczania i uczenia się. Autor wymienia nie tylko ułatwienia dla uczniów, takie jak wytłumaczenie krok po kroku, jak wykonać zadanie, ale podkreśla też fakt, że SI przysłuży się nauczycielom podczas przygotowywania zajęć. Może np. stworzyć ich konspekt, albo pomóc rozplanować test, a nawet treningi na zajęcia WF.
Musi się jeszcze wiele nauczyć
Autor przytacza też na łamach poradnika swoje rozmowy z Chatem GPT, w których udowadnia, że mimo wielu zalet używania SI, bezrefleksyjne wykorzystywanie jej podczas odrabiania zadań domowych może przynieść więcej problemów niż korzyści . Jako przykład podaje odpowiedzi bota na temat wielkości miast w Polsce, co pokazuje, że ten posiada w bazie nieaktualne dane.
Odpowiedzi Chatbota nie zawsze są poprawne. Na etapie uczenia się korzystał on bowiem z różnych baz danych, do których był wówczas podłączony, także tych, które zawierały informacje nieprawdziwe. Ponieważ zaś jest botem, nie potrafi ocenić, które treści są wartościowe, a które nie - twierdzi autor.
Oprócz błędów związanych z uczeniem się na przestarzałych zasobach, autor wytyka SI także błędy językowe, logiczne, składniowe oraz ortograficzne.
Korzystać czy nie?
Biuletyn MEiN nie stroni od wzmiankowania pozytywnych stron korzystania z SI, ale też kładzie spory nacisk na to, że popularność takich aplikacji wśród uczniów staje się problematyczna. Autor zwraca przede wszystkim uwagę na ryzyko związane z wykorzystywaniem Chatbota przez dzieci do odrabiania za nie zadań domowych.
Ten aspekt stanowi spore wyzwanie dla nauczycieli. Padają propozycje zmiany warunków pisania prac - pisane byłyby tylko w szkole, a uczeń mógłby mieć przy sobie wyłącznie kartkę i długopis. Rodzi to jednak wiele dodatkowych problemów - skąd wygospodarować więcej czasu, jak nie zmuszać uczniów do zostawania po godzinach, etc.
Jako rozwiązanie autor sugeruje kilka działań, które nauczyciele mają wdrażać, aby uczniowie sięgając po Chat GPT nie rezygnowali jednocześnie z korzystania z innych źródeł. Wśród porad można znaleźć zachęcanie do weryfikowania informacji w innych miejscach, konstruowanie pytań z danymi z wielu źródeł, itp.
Słusznie podkreślona jest natomiast waga narzędzi takich jak Chat GPT w przypadku edukacji osób ze specjalnymi potrzebami. Szybkie udzielanie odpowiedzi i brak konieczności zbierania informacji z wielu źródeł może być dużym ułatwieniem m.in. dla osób z niepełnosprawnościami kończyn górnych, albo dla niewidomych.
Kto odrobił to zadanie?
Paradoksalnie, twórcy posłużyli się Chatem GPT, aby odpowiedzieć na to pytanie. Bot zasugerował porównanie stylu pracy do standardowego stylu ucznia, zadanie dodatkowych pytań, takich jak uzasadnienie sposobu wykonania zadania czy podanie źródeł. W poradach znajduje się też korzystanie z narzędzi do wykrywania plagiatów.
Odpowiedź bota nie dziwi, to dobrze znane nauczycielom metody weryfikacji. Ale wymagają jednak od nauczyciela świadomości, jakie są możliwości intelektualne danego ucznia, jego styl pisania itd., a w przypadku podjęcia pracy w nowym miejscu lub przydzielenia nowej klasy nie zawsze jest to możliwe.
MEiN podało, że biuletyn informacyjny został stworzony w odpowiedzi na potrzeby nauczycieli. W Instytucie Badań Edukacyjnych przebadano zapotrzebowanie na rodzaj wsparcia i w efekcie opracowano ten artykuł. Utworzona grupa robocza “AI w edukacji” ma w dalszym ciągu poszukiwać sposobów na wsparcie nauczycieli w ich pracy.