Ministerstwo rozwoju krytyczne wobec własnego planu. To nie błąd, wystarczyło kilka miesięcy

"Klucz do mieszkania" – nowy pomysł MRiT budzi więcej obaw niż entuzjazmu

Nowa strategia mieszkaniowa ministerstwa rozwoju "Klucz do mieszkania" nie tchnęła entuzjazmu wśród osób, które wypatrywały w ruchu resortu nadziei na zakup mieszkania. Mimo że wprowadzono wiele mechanizmów przynajmniej w teorii mającej uchronić projekt przed spekulantami.

Zamiast tego Polacy, nauczeni doświadczeniem, szukają raczej luk i kruczków, które sprawią, że na programie znów skorzystają głównie sprzedawcy i banki. Czy słusznie?

"Żadna złotówka nie trafi do deweloperów". Rząd zapowiada nowe wsparcie przy zakupie mieszkań Czytaj dalej Zwrot w sprawie Poczty Polskiej. Związkowcy zdecydowali, zaskakujące oświadczenie spółki Czytaj dalej

Fliperzy śmieją się z bezpieczników, mieszany odbiór także wobec limitu cenowego

Już teraz znamy wiele mankamentów i ograniczeń nowego programu, a fliperzy prześcigają się w pomysłach na obchodzenie mechanizmów mających wykluczyć ich z grona beneficjentów. Na facebookowych grupach mówi się np. o przejmowaniu mieszkań bez formalnego przenoszenia własności.

Wiele kontrowersji wzbudzają także limity cenowe metra kwadratowego, które co prawda były postulowane przez potencjalnych beneficjentów wcześniej, ale same w sobie także ograniczają dostępność.

Ciekawych spostrzeżeń można dokonać, zwłaszcza jeśli zestawi się nowy program z oficjalnym stanowiskiem MRiT sprzed zaledwie kilku miesięcy.

Program "Klucz do mieszkania" ma szansę zepsuć rynek na obu biegunach cenowych

Pisaliśmy już o tym, że limit kwalifikujący do pomocy w spłatach rat w ramach nowego programu ustalony na 10-11 tys. zł za metr kw. eliminuje lwią część ofert w większych miastach. 

Na przykład w Krakowie za 11 tys. zł można pozwolić sobie tylko na dosłownie kilka procent najtańszych mieszkań na rynku. Mowa o mieszkaniach w kiepskim stanie, wymagających remontu i mieszczących się na dalekich przedmieściach. Szacuje się, że w całym roku takich mieszkań trafia na krakowski rynek nieruchomości ok. 500.

Teraz dowiadujemy się, że wprowadzenie limitów stanowi problem także z drugiej strony osi, tj. w mniejszych miastach i miejscowościach, gdzie ceny za metr kwadratowy jest często dwukrotnie niższy niż proponowany w programie "Klucz do mieszkania". A dowiadujemy się dzięki stanowisku MRiT z sierpnia 2024 r.

Wówczas na propozycje wprowadzenia limitu cenowego za metr MRiT reagowało niechęcią. Propozycje trafiły do uwag nieuwzględnionych w projekcie, gdyż… mechanizm miałby wywindować ceny mieszkań:

Należy wyjaśnić, że kryterium ceny w bardzo ograniczonym zakresie przyczynia się do spowolnienia wzrostów cen, a w niektórych warunkach wzrost ten przyspiesza. Wprowadzenie takiego mechanizmu ogranicza zasób nieruchomości dostępnych do zakupu w ramach programu. Tym samym dla tej samej liczby uprawnionych do skorzystania z preferencyjnego kredytu pozostaje do zakupu mniejsza liczba mieszkań.

To jednak wiemy już z analizy rynku mieszkań w cenie w okolicach górnego limitu. MRiT już kilka miesięcy temu prognozowało, że dopłaty z limitem mogą zepsuć rynek najtańszych mieszkań:

Sprzyja to podnoszeniu cen za tańsze mieszkania do poziomu limitu. Dodatkowo trzeba także wskazać, że w zależności od regionu kraju ceny kształtują się na różnych poziomach. Brak jest także precyzyjnych i aktualnych danych pozwalających na sparametryzowanie takiego kryterium w sposób dopasowany np. do mniejszych miejscowości (w celu pozyskania takich danych MRiT wprowadza właśnie Portal DOM).

Portal DOM, który nadal nie został wprowadzony. Można nawet odnieść wrażenie, że robi się wiele, by możliwie jak najbardziej opóźniać jego premierę.

W największych miastach "Klucz do mieszkania" dotyczyć będzie niewielu najmniej atrakcyjnych mieszkań. W mniejszych miastach, gdzie dziś metr kosztuje 5-7 tys. zł, może natomiast podnieść ceny do 10 tys. zł. A przynajmniej tak twierdziło ministerstwo jeszcze latem zeszłego roku.