Nawet 654 zł co miesiąc. Wiadomo, czy wdowie po mężu przysługuje ten dodatek
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznaje wiele różnorodnych świadczeń poszczególnym osobom, które spełniają określone warunki. Nie zawsze łatwo jest się połapać w tym, kiedy możemy otrzymać środki, a kiedy są one dla nas całkowicie niedostępne. Ten dodatek jest powiązany ze świadczeniem, który przysługuje dużej grupie osób. Wiadomo, kto może go otrzymać.
Takie świadczenia oferuje ZUS
Zakład Ubezpieczeń Społecznych pełni ważną rolę w życiu milionów Polek i Polaków. Zajmuje się wypłatą różnych świadczeń — zarówno emerytalnych, jak i czasowych — które mają zapewnić bezpieczeństwo finansowe w trudniejszych momentach życia.
Świadczenia z ZUS to forma wsparcia finansowego dla osób, które nie mogą pracować z powodu wieku, choroby, wypadku lub śmierci bliskiego członka rodziny. Celem tych świadczeń jest zapewnienie stabilizacji finansowej i ochrony socjalnej osobom ubezpieczonym i ich rodzinom.
Z większości świadczeń ZUS mogą korzystać osoby, które wcześniej były objęte ubezpieczeniami społecznymi — to znaczy, że od ich wynagrodzenia były odprowadzane składki. Dotyczy to pracowników, przedsiębiorców, zleceniobiorców, ale też osób bezrobotnych czy opiekunów osób niepełnosprawnych. Z niektórych świadczeń (np. zasiłku rodzinnego czy świadczeń pielęgnacyjnych) mogą korzystać również osoby, które nie płaciły składek, ale znajdują się w trudnej sytuacji życiowej.
Do najważniejszych świadczeń zapewnianych przez ZUS należą:
- emerytura,
- renta,
- zasiłek chorobowy,
- zasiłek macierzyński i ojcowski,
- świadczenie rehabilitacyjne,
- zasiłek pogrzebowy.
Nie każdy ma świadomość, że Polakom przysługuje jeszcze jedno świadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, które przydaje się w pewnych określonych sytuacjach. To nie są oczywiste momenty.
Ta grupa osób może liczyć na świadczenie z ZUS
Wśród licznych świadczeń przyznawanych przez ZUS warto wyróżnić jedno, o którym rzadko się myśli ze względu na okoliczności, które muszą wystąpić, aby zostało ono wypłacone. Renta rodzinna jest przydzielana po śmierci osoby, która miała prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, albo spełniała warunki do jej uzyskania. Jej celem jest zabezpieczenie finansowe członków rodziny, którzy stracili głównego żywiciela.
Renta rodzinna może przysługiwać kilku grupom bliskich zmarłego, o ile spełniają określone warunki. Są to:
- dzieci zmarłego — własne, adoptowane lub przyjęte na wychowanie, do 16. roku życia lub 25. roku życia, jeśli się uczą lub bez ograniczeń wiekowych, jeśli są całkowicie niezdolne do pracy i powstało to przed ukończeniem 16. roku życia (lub 25. jeśli wtedy się uczyły).
- małżonek — jeśli ukończył lub ukończyła 50 lat, albo jest niezdolna lub niezdolny do pracy, jeśli wychowuje przynajmniej jedno dziecko uprawnione do renty rodzinnej, jeśli spełnia powyższe warunki najpóźniej w ciągu 5 lat od śmierci małżonka lub zakończenia opieki nad dzieckiem oraz jeśli nie ma prawa do innego świadczenia (np. własnej emerytury) wyższej niż renta rodzinna.
- rodzice zmarłego — jeśli byli przez niego utrzymywani, ukończyli 50 lat lub są niezdolni do pracy i jeśli nie mają własnych środków do życia.
Renta rodzinna w 2025 roku wynosi od 1878,91 zł brutto. Wysokość renty zależy od tego, ile osób ma do niej prawo, oraz od świadczenia, jakie przysługiwało zmarłemu. W ten sposób jedna osoba uprawniona dostaje 85 proc. świadczenia zmarłego, dwie osoby uprawnione — 90 proc. świadczenia zmarłego, a co najmniej trzy osób uprawnione 95 proc. świadczenia zmarłego. Kwota jest dzielona po równo.
Jest jednak jeszcze jeden dodatek, przysługujący osobom pobierającym rentę rodzinną. Nie każdy uprawniony ma jednak do niego prawo.
Renta rodzinna, a dodatek dla wdowy. Czy jedno wyklucza drugie?
Nie każda osoba pobierająca rentę rodzinną z ZUS otrzymuje wyłącznie podstawowe świadczenie. Dla niektórych przysługuje także dodatek dla sierot zupełnych, który ma na celu zapewnienie dodatkowego wsparcia finansowego w szczególnie trudnych sytuacjach życiowych.
Dodatek ten mogą otrzymać osoby, które pobierają rentę rodzinną po zmarłym rodzicu i nie mają już żadnego z rodziców — czyli zarówno matka, jak i ojciec nie żyją, lub też ojciec jest nieznany, a zmarła matka. W takich przypadkach, mimo tragedii osobistej, prawo przewiduje dodatkową pomoc. Co istotne, dodatek przysługuje nawet wtedy, gdy sierota zupełna przebywa w rodzinie zastępczej.
Wysokość dodatku nie jest stała — zmienia się wraz z coroczną waloryzacją. Od 1 marca 2025 roku wynosi on 654,48 zł miesięcznie (wcześniej było to 620,36 zł). Co ważne, jeśli do renty rodzinnej uprawnionych jest kilka osób będących sierotami zupełnymi, każda z nich dostaje pełną kwotę dodatku, a nie podzieloną część.
Aby otrzymać dodatek, trzeba złożyć odpowiedni wniosek do ZUS (formularz ERRD) oraz przedstawić dokumenty potwierdzające śmierć obojga rodziców. Jeśli ojciec jest nieznany, wystarczy akt zgonu matki i akt urodzenia dziecka, z którego wynika brak danych o ojcu.
Jak zostało wspomniane wcześnie, renta rodzinna sama w sobie przysługuje również małżonkowi zmarłej osoby. Ta sytuacja prezentuje się jednak inaczej, jeśli chodzi o opisywany dodatek.
Co prawda dodatek sierocy można otrzymać bez względu na wiek osoby uprawnionej do renty rodzinnej, ale to nie oznacza, że wdowy, które pobierają rentę rodzinną po zmarłym mężu, mają do niego prawo. Tak nie jest. Bez względu na wiek prawo do dodatku mają osoby uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym rodzicu, które stały się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 roku życia lub jeszcze w trakcie nauki, a przed 25 rokiem życia – wyjaśnia portalowi Infor.pl Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie podlaskim.
To istotna różnica, która może zaskoczyć — ale wynika ona z przepisów. Dodatek nie jest osobnym świadczeniem, istnieje tylko w powiązaniu z rentą rodzinną po rodzicu, a nie po współmałżonku.
