Nie tylko służby mundurowe. Te zawody pozwalają przejść na wcześniejszą emeryturę

Praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze

Prace w szczególnych warunkach to takie, które są wykonywane w środowisku mogącym negatywnie wpływać na zdrowie pracownika, np. prace pod ziemią, w wysokich temperaturach czy z narażeniem na szkodliwe substancje chemiczne. Prace o szczególnym charakterze wymagają natomiast wysokiej odpowiedzialności lub szczególnej sprawności psychofizycznej, jak np. zawody związane z bezpieczeństwem publicznym.

Osoby wykonujące zawody kwalifikujące się do wyżej wymienionych mogą liczyć na wcześniejszą emeryturę - oczywiście pod warunkiem spełnienia specyficznych wymagań.

Warunki uzyskania wcześniejszej emerytury

Aby móc skorzystać z wcześniejszej emerytury, pracownik musi spełnić następujące kryteria:

• Wiek: co najmniej 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn.
• Stały okres składkowy i nieskładkowy: minimum 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.
• Okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze: co najmniej 15 lat w pełnym wymiarze czasu pracy.
• Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze po 31 grudnia 2008 roku: prace te muszą być wymienione w załącznikach do ustawy o emeryturach pomostowych.

Dodatkowo osoba ubiegająca się o wcześniejszą emeryturę nie może być członkiem otwartego funduszu emerytalnego (OFE) lub musi złożyć wniosek o przekazanie zgromadzonych tam środków na rzecz budżetu państwa.

Zawody uprawniające do wcześniejszej emerytury

Poniżej przedstawiamy listę wybranych zawodów, których przedstawiciele mogą ubiegać się o wcześniejszą emeryturę:

• Służby mundurowe - do tej grupy zaliczają się m.in. policjanci, strażacy, żołnierze zawodowi, funkcjonariusze Straży Granicznej oraz Służby Więziennej. Osoby te mogą przejść na emeryturę po 25 latach służby, pod warunkiem ukończenia 55. roku życia. Dla funkcjonariuszy, którzy rozpoczęli służbę przed 2013 rokiem, istnieje możliwość przejścia na emeryturę już po 15 latach służby, niezależnie od wieku.
• Górnicy - pracownicy zatrudnieni pod ziemią w kopalniach węgla kamiennego, rud metali czy soli mogą skorzystać z wcześniejszej emerytury po przepracowaniu 25 lat w warunkach górniczych, niezależnie od wieku. Dodatkowo istnieje możliwość obniżenia wieku emerytalnego dla osób, które przepracowały określoną liczbę lat w szczególnie trudnych warunkach górniczych.
• Nauczyciele - nauczyciele, wychowawcy oraz inni pracownicy pedagogiczni mogą skorzystać z tzw. nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Warunkiem jest ukończenie 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni) oraz posiadanie co najmniej 30-letniego stażu pracy, w tym 20 lat pracy w charakterze nauczyciela. Świadczenie to przysługuje do czasu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.
• Pracownicy kolei - maszyniści pojazdów trakcyjnych oraz inni pracownicy zatrudnieni na stanowiskach związanych z bezpieczeństwem ruchu kolejowego mogą przejść na emeryturę po ukończeniu 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni) oraz przepracowaniu co najmniej 15 lat na tych stanowiskach.
• Pracownicy sektora energetycznego i chemicznego - osoby zatrudnione przy obsłudze urządzeń energetycznych, w rafineriach czy zakładach chemicznych, gdzie występuje narażenie na szkodliwe czynniki, mogą ubiegać się o wcześniejszą emeryturę po spełnieniu warunków dotyczących wieku oraz stażu pracy w szczególnych warunkach.
• Artyści i twórcy - tancerze, akrobaci, kaskaderzy oraz inni artyści wykonujący pracę wymagającą szczególnej sprawności fizycznej mogą przejść na wcześniejszą emeryturę nawet w wieku 40 lat, pod warunkiem posiadania odpowiedniego stażu pracy w swoim zawodzie.

Procedura ubiegania się o wcześniejszą emeryturę

Aby skorzystać z wcześniejszej emerytury, należy złożyć wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wraz z dokumentacją potwierdzającą spełnienie wymaganych warunków. Wymagane dokumenty to m.in.:

• Zaświadczenie o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
• Dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe.
• W przypadku członkostwa w OFE - wniosek o przekazanie środków na rzecz budżetu państwa.