O tych przepisach musisz wiedzieć. W czasie upałów możliwy krótszy czas pracy
We wtorek 15 sierpnia temperatura niemal w całej Polsce przekraczała 30 stopni Celsjusza, co dało nam drugie miejsce… pod względem gorąca w państwach europejskich – wczoraj, jak informuje Wirtualna Polska, wyprzedziła nas tylko Hiszpania. Wysokie temperatury z pewnością cieszą wielu spragnionych słońca urlopowiczów, ale tych, którzy akurat pracują, już niekoniecznie. Tymczasem przy takiej pogodzie pracodawca ma obowiązek zadbać o swojego pracownika – przypomina bankier.pl. Poniżej wyjaśniamy, w jaki sposób oraz sprawdzamy, czy pracownik może odmówić pracy w czasie upałów.
Wysoka temperatura a obowiązki pracodawcy
Przechodzące przez Polskę upały z pewnością dają się we znaki tym, którzy swoje obowiązki zawodowe wykonują na zewnątrz. Jednak wysoka temperatura wpływa również na warunki pracy tych, którzy przebywają w zamkniętych pomieszczeniach. Kodeks pracy wskazuje, że podczas upałów pracodawca jest zobowiązany zapewnić darmowe zimne napoje zatrudnionym przez siebie osobom w ciągu całej ich zmiany roboczej. O szczegółach mówi nam rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.
Czytamy w nim, iż obowiązek udostępnienia napojów w pracy na otwartej przestrzeni pojawia się w sytuacji, gdy temperatura otoczenia jest powyżej 25°C, a w pomieszczeniach zamkniętych takich jak biura, punkty obsługi i hale produkcyjne – gdy temperatura otoczenia jest wyższa niż 28°C. Sposób dostarczenia wody jest dowolny – może być dostępna w dystrybutorze lub rozprowadzana w butelkach.
Katarzyna Łażewska-Hrycko, Główny Inspektor Pracy zwraca uwagę na łamach portalu bankier.pl, że w przypadku pracy brudzącej, wykonywanej w wysokiej temperaturze lub wymagającej zapewnienia należytej higieny procesów technologicznych, pracodawca musi zapewnić minimum 90 litrów wody dziennie na każdego pracownika do celów higienicznych.
Jeśli ktoś pracuje na zewnątrz, powinien mieć też dostęp do odpoczynku w zacienionym i zadaszonym miejscu. Pracodawcy, który nie dopełni swoich obowiązków, grozi grzywna w wys. od tysiąca do 30 tys. złotych (mandat karny nałożony przez Państwową Inspekcję Pracy wynosi od 1 do 2 tys. zł, jeśli sprawa trafia do sądu, ten może nałożyć maksymalnie 30 tys. zł kary).
Tym osobom nie grozi zwolnienie z pracy, mają specjalną ochronę. Są jednak wyjątkiPracodawca może skrócić twój czas pracy
Upały stanowczo mogą utrudniać wykonywanie obowiązków zawodowych, dlatego pracodawca może też skorzystać z opcji skrócenia czasu pracy zatrudnionych przez siebie osób. Jeżeli taka decyzja zostanie podjęta, pracownik otrzymuje 100 proc. wynagrodzenia przysługującego mu za dany dzień.
Poza tym pracodawca może wprowadzić dodatkowe przerwy i rotację na stanowiskach pracy. Tak jak powyżej, nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia pracowników.
Dla kogo szczególna ochrona?
Pracownicy młodociani nie mogą wykonywać obowiązków zawodowych w sytuacji, w której temperatura przekracza 30 stopni Celsjusza, a wilgotność względna powietrza 65 proc. (definiuje to rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 roku w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac). Specjalne przepisy obejmują również kobiety w ciąży oraz w trakcie karmienia – nie mogą one pracować w środowisku o dużych wahaniach tzw. parametrów mikroklimatu, zwłaszcza gdy występują nagłe zmiany temperatury powietrza w zakresie przekraczającym 15°C, przy braku możliwości stosowania minimum 15-minutowej adaptacji w pomieszczeniu o temperaturze pośredniej (również wskazuje to stosowne rozporządzenie).
Pracownik może odmówić pracy
Kodeks pracy definiuje, iż jeśli warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika, bądź gdy wykonywana przez niego praca grozi tego typu niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, niezwłocznie zawiadamiając o tym swojego przełożonego. O opuszczeniu stanowiska pracy trzeba poinformować również pracodawcę. Osoba, która z wymienionych wyżej powodów opuści miejsce pracy, zachowuje prawo do wynagrodzenia.
