Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności - kogo dotyczy?

Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności - kogo dotyczy, co to jest mechanizm podzielonej płatności?

Split payment, po polsku mechanizm podzielonej płatności, jest to metoda, która zakłada, że obok standardowego rachunku bankowego przedsiębiorca posiada również rachunek VAT. Metoda ta jest dobrowolna, jednak w sytuacji, gdy otrzymamy środki na rachunek VAT, jesteśmy zobligowani do wykorzystania niniejszych środków. Do rachunku VAT dostęp posiada lokalny Urząd Skarbowy celem kontroli, a także weryfikacji operacji powiązanych z podatkiem. Należy nadmienić, że to od nabywcy zależy, czy płatność ma zostać podzielona czy nie. W sytuacji, gdy kupujący zdecydował się na mechanizm podzielonej płatności, musi zaznaczyć on, żeby bank, transferując środki, podzielił kwotę na odpowiednie rachunki, tj. na rachunek podstawowy i rachunek VAT dostawcy.

Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności - kogo dotyczy?

Jak wcześniej wskazano, mechanizm podzielonej płatności posiadał charakter dobrowolny. Jednak wraz z nowelizacją przepisów w niektórych sytuacjach jest on obligatoryjny. Nie dla każdego jest to jednak obowiązkowe. W zgodzie z przepisami art. 108a ust. 1a-1b ustawy o podatku od towarów i usług przy wykonywaniu płatności za zakupione towary lub usługi wyróżnione w załączniku nr 15 do ustawy udokumentowane fakturą, której należność stanowi kwotę 15 000 zł bądź jej równowartość wyrażonej w innej walucie, to w takiej sytuacji podatnicy zobowiązani są zastosować mechanizm podzielonej płatności. Podatnik zobligowany jest do wystawienia faktury VAT z dopiskiem mechanizm podzielonej płatności, musi on przyjąć płatność w kwocie należności wynikającej z wspominanego dokumentu wraz z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. W myśl przywołanych przepisów mechanizm podzielonej płatności występuje za każdym razem, gdy jednorazowa kwota transakcji przekracza kwotę 15 000 zł,  a także dokonywana jest wyłącznie pomiędzy przedsiębiorcami i dodatkowo obejmuje ona towary bądź usługi wyróżnione w załączniku nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług.  W sytuacji, gdy spełniono przywołane kryteria, płatność odbędzie się za pomocą mechanizmu podzielonej płatności. Oznacza to, iż kwota netto wpłynie na rachunek rozliczeniowy sprzedawcy, zaś kwota podatku VAT wpłynie na odrębny rachunek VAT sprzedawcy, służący tylko i wyłącznie do rozliczeń z budżetem państwa. W takiej sytuacji sprzedawca ma obowiązek wystawienia dokumentu tj. faktury VAT z dopiskiem mechanizm podzielonej płatności – wynika to wprost z przepisów prawa tj. art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług.

Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności - kogo dotyczy, kiedy obowiązkowy, kiedy dobrowolny?

Od dnia 1 listopada 2019 roku obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności jest stosowany w sytuacji, gdy faktura za transakcję spełnia następujące warunki:

·       Należność ogólna wynikająca z faktury przekracza kwotę 15 000 zł,

·       Jedna z pozycji na fakturze dotyczy towarów lub usług wyróżnionych w załączniku nr 15 dołączonym do ustawie,

·       Obie strony transakcji są podatnikami VAT.

W szczególności obowiązek mechanizmu podzielonej płatności dotyczy płatności za:

·       Paliwa,

·       Stal oraz wyroby stalowe,

·       Złom oraz odpady,

·       Metale szlachetne oraz metale nieszlachetne,

·       Folię stretch,

·       Elektronikę (tablety, smartfony, konsole),

·       Usługi o charakterze budowalnym,

·       Akcesoria oraz części przeznaczone do pojazdów silnikowych,

·       Za węgiel oraz produkty pochodzenia węglowego,

·       Urządzenia oraz maszyny elektryczne, a także ich części zamienne i akcesoria.

Obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności obejmuje usługi oraz towary głównie objęte dotychczas odwrotnym obciążeniem tzn. przerzucaniem obowiązku VAT ze sprzedającego na kupującego. Szczegółowy wykaz usług oraz towarów objętych mechanizmem podzielonej płatności zawiera załącznik 15 do ustawy o podatku od towarów i usług.

Obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności - kogo dotyczy, jakie są wady oraz korzyści przy zastosowaniu tej metody?

Podstawowe i najważniejsze zalety związane z tym rozwiązaniem:

·      Wyłączenie odpowiedzialności solidarnej,

·       Szansa zmniejszenia zobowiązania podatkowego, w sytuacji, gdy podmiot zapłaci podatek wcześniej, niż wskazuje na to termin,

·       Przyśpieszony zwrot podatku na rachunek bankowy,

·       Możliwość opłacenia zobowiązania podatkowo wprost z rachunku VAT.

Zasadnicze wady mechanizmu podzielonej płatności:

·       Ograniczenie w możliwości dysponowaniu środkami na rachunku VAT,

·       Negatywny wpływ na kondycję przedsiębiorstwa, tj. na płynność finansową.

·       Aby kontrola była skuteczna, a także wykrywanie intencjonalnego wyłudzania podatku VAT było w 100% możliwe, przelewy bankowe musiałby być jedną formą płatności.