Ogromne podatki dla firm w Polsce. Muszą płacić więcej niż wymaga Unia
Polskie przedsiębiorstwa muszą mierzyć się z rzeczywistością, która często odbiega od tego co przepisy mówią o podatkach. Choć według przepisów nominalna stawka CIT wynosi 19 proc., raporty pokazują, że firmy faktycznie płacą znacznie więcej. Jakie są przyczyny tego zjawiska i jakie wyzwania stawia przed nimi polski system podatkowy?
Efektywna stawka podatkowa – 30% zamiast 19%
Nominalna stawka podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) w Polsce wynosi 19 proc., jednak okazuje się, że realne obciążenia przedsiębiorstw są znacznie wyższe. Według najnowszego raportu firmy Grant Thornton, efektywna stawka podatkowa giełdowych grup kapitałowych sięga aż 30 proc.. Dla porównania, Unia Europejska ustaliła minimalny poziom opodatkowania na 15 proc., co miało zapewnić uczciwe opodatkowanie globalnych firm.
Jak podkreśla cytowany w raporcie Grzegorz Szysz, partner w departamencie doradztwa Grant Thornton:
Co trzecia złotówka zysku wypracowanego przez największe grupy kapitałowe jest oddawana fiskusowi, co pomniejsza ich konkurencyjność i zdolności inwestycyjne.
Polski system podatkowy nie tylko obciąża firmy finansowo, ale także czasowo. Średnio przedsiębiorcy w Polsce poświęcają 334 godziny rocznie na wypełnianie obowiązków podatkowych, co plasuje nas na drugim miejscu w Europie pod względem czasochłonności przepisów.
Rewolucja na Bałtyku. Staną 80 km od brzegu. Zasilą miliony mieszkań Od stycznia czekają nas ogromne wydatki. Te opłaty drastycznie wzrosnąPodatki mimo strat – paradoksy polskiego systemu
Sytuacja firm w Polsce staje się jeszcze trudniejsza, gdy mimo poniesionych strat muszą one zapłacić wysoki podatek. W 2023 roku ponad 16 proc. przedsiębiorstw zanotowało straty, a mimo to dwie trzecie z nich musiało uregulować należności wobec fiskusa. To zjawisko szczególnie dotyka sektory, które działają w trudnych warunkach, gdzie zmienność wyników finansowych jest duża.
Rok 2023 okazał się także szczególnie trudny dla firm państwowych. Efektywna stawka podatkowa dla tych podmiotów wyniosła aż 52 proc., co oznacza niemal dwukrotny wzrost w porównaniu do roku poprzedniego, kiedy to wynosiła 24 proc. Tymczasem prywatne firmy, które jeszcze kilka lat temu płaciły wyższe podatki, obecnie mogą liczyć na niższe obciążenia.
Zagraniczne firmy płacą więcej niż polskie
Zagraniczne przedsiębiorstwa działające w Polsce mierzą się z wyższymi podatkami niż ich krajowi konkurenci. Efektywna stawka podatkowa dla firm zagranicznych wynosi średnio 34 proc. czyli o 5 punktów procentowych więcej niż dla polskich spółek. Rok wcześniej różnica była jeszcze większa – wynosiła aż 10 punktów procentowych.
Rafał Dostatni, ekspert z kancelarii DLA Piper w rozmowie z “Rzeczpospolitą” zwraca uwagę na nieprzewidywalność polskiego systemu podatkowego: "Warto rozważyć podniesienie nominalnej stawki CIT w zamian za usunięcie części wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co mogłoby wprowadzić większą przejrzystość i zmniejszyć realne obciążenia podatkowe."
Problemem jest także różnorodna interpretacja przepisów przez organy podatkowe, co utrudnia firmom przewidywanie swoich zobowiązań. Eksperci sugerują, że minister finansów powinien częściej wydawać interpretacje ogólne i objaśnienia podatkowe, które mogłyby stanowić zabezpieczenie dla przedsiębiorców i wprowadzić więcej stabilności w systemie.