Okres ochronny przed emeryturą. Uwaga na wyjątki, pracodawca i tak może Cię zwolnić
Zwolnienie z pracy przed emeryturą jest poważnym problemem, szczególnie dla osób zbliżających się do wieku emerytalnego. Przepisy Kodeksu pracy zapewniają pracownikom ochronę przedemerytalną, ale nie zawsze jest ona absolutna. Warto znać wyjątki i warunki, które mogą wpłynąć na utratę pracy nawet w tym newralgicznym okresie.
Ochrona przedemerytalna - komu przysługuje?
Zgodnie z artykułem 39 Kodeksu pracy, ochrona przedemerytalna dotyczy pracowników, którym zostało nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, o ile ich okres zatrudnienia umożliwi im przejście na emeryturę.
Wiek ochronny wynosi 56 lat dla kobiet i 61 lat dla mężczyzn. Ważne, aby umowa o pracę trwała do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego, dlatego najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest umowa na czas nieokreślony.
Koniec z szarą strefą dla obcokrajowców. Nowe kary zabolą pracodawcówOchrona przedemerytalna - wyjątki
W przypadku umów na czas określony ochrona obowiązuje jedynie, jeśli czas ich trwania obejmuje okres osiągnięcia wieku emerytalnego. Natomiast osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, takich jak umowy zlecenie czy o dzieło, nie są objęte ochroną przedemerytalną i mogą zostać zwolnione w dowolnym momencie.
Dodatkowym warunkiem objęcia ochroną jest odpowiedni staż pracy - 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Bez spełnienia tego wymogu pracownik nie będzie chroniony, nawet jeśli spełnia inne kryteria.
Chociaż przepisy zapewniają ochronę przedemerytalną, istnieje kilka sytuacji, w których pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę. Są to:
- Utrata uprawnień do wykonywania pracy - jeśli pracownik w sposób niezawiniony traci uprawnienia konieczne do wykonywania dotychczasowej pracy, ochrona przestaje obowiązywać.
- Stan zdrowia uniemożliwiający wykonywanie pracy - orzeczenie lekarskie stwierdzające brak zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy może być podstawą do wypowiedzenia umowy.
- Zmiana zasad wynagrodzenia - pracodawca może obniżyć pensję pracownikowi objętemu ochroną, jeśli zmiana dotyczy całej grupy zatrudnionych lub wszystkich pracowników firmy.
Umowy cywilnoprawne a brak ochrony
Pracownicy, którym przysługuje prawo do wcześniejszej emerytury, także mogą liczyć na ochronę przedemerytalną. Obejmuje ich ona na cztery lata przed osiągnięciem obniżonego wieku emerytalnego, a nie wieku powszechnego. Tym samym osoby zatrudnione w warunkach szczególnych lub wykonujące pracę o szczególnym charakterze mogą korzystać z ochrony wcześniej.
Osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych znajdują się w najtrudniejszej sytuacji. Brak regulacji dotyczących ochrony przedemerytalnej sprawia, że mogą być zwolnione w dowolnym momencie, niezależnie od wieku czy stażu pracy. Dla takich pracowników jedynym rozwiązaniem jest negocjowanie korzystniejszych warunków umowy lub przejście na etat.
Ochrona przedemerytalna to istotny mechanizm wspierający stabilność zatrudnienia dla osób w wieku przedemerytalnym. Jednak nie gwarantuje ona całkowitego zabezpieczenia przed utratą pracy, zwłaszcza w sytuacjach nadzwyczajnych czy w przypadku pracy na innych zasadach niż umowa o pracę na czas nieokreślony.
