Pełny urlop wypoczynkowy – czym jest i kiedy można go wykorzystać?
Urlop wypoczynkowy to jeden z przywilejów osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi takiego urlopu, a brak przestrzegania tego obowiązku zagrożony jest karą grzywny. Urlop udzielany jest pracownikom w celu zapewnienia regularnego odpoczynku. Każdemu pracownikowi zatrudnionemu na umowie o pracę przysługuje w ciągu roku od 20 do 26 dni urlopu wypoczynkowego, w zależności od stażu pracy. Urlop ten jest płatny i powinien zostać wykorzystany w naturze, co oznacza, że nie można zamienić go na ekwiwalent pieniężny. Kiedy zatem pracownik może wykorzystać pełny urlop wypoczynkowy?
Z artykułu dowiesz się:
-
Jakie są zasady udzielania urlopu?
-
Co to jest pełny urlop wypoczynkowy?
-
Komu przysługuje pełny urlop wypoczynkowy?
-
Kiedy można wykorzystać pełny urlop wypoczynkowy?
Zgodnie z przepisami ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, pełny urlop wypoczynkowy wynosi 26 dni w ciągu roku i corocznie przysługuje pracownikowi. Urlop ten powinien być nieprzerwany i płatny. Powinien być to czas wolny od wykonywania jakichkolwiek czynności na rzecz pracodawcy. Pracownik nie może zrzec się przysługującego mu urlopu ani przekazać go innej osobie. Urlop powinien być wykorzystany w naturze, nie można za niego wypłacać ekwiwalentu finansowych, chyba że pracownik ma niewykorzystany urlop w momencie rozwiązania umowy o pracę.
Wymiar urlopu wypoczynkowego jest jednak uzależniony od kilku czynników, między innymi od stażu pracy i posiadanego przez pracownika wykształcenia. Także wymiar etatu, na jaki zatrudniony jest pracownik ma wpływ na wymiar urlopu wypoczynkowego.
Urlop wypoczynkowy naliczany jest każdego roku z góry. Oznacza to, że od 1 stycznia każdego roku pracownikowi naliczana jest nowa pula urlopowa, którą pracownik powinien wykorzystać w tym roku kalendarzowym, w którym uzyskał do niej prawo, lub ostatecznie do 30 września następnego roku.
Wymiar pełnego urlopu wypoczynkowego
Poprzez wymiar urlopu wypoczynkowego określa się przynależną pracownikowi liczbę dni urlopu. Wymiar urlopu wypoczynkowego, jaki przysługuje pracownikowi uzależniony jest od liczby lat, jaką dany pracownik przepracował na podstawie umów o pracę, zarówno u obecnego, jak i poprzedniego pracodawcy.
Warto pamiętać przy tym, że wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika, który jest zatrudniony na umowie o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy, ustalany jest proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Co ciekawe, niepełny dzień urlopu zaokrągla się zawsze w górę do pełnego dnia.
Zgodnie z Kodeksem pracy pracownik, który po raz pierwszy podejmuje pracę na podstawie umowy o pracę, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.
W przypadku pracowników, którzy na podstawie umowy o pracę przepracowali mniej niż 10 lat, wymiar urlopu wypoczynkowego wynosi 20 dni. W przypadku zaś pracowników, których staż pracy związany z umową o pracę jest dłuższy niż 10 lat, wymiar pełnego urlopu wypoczynkowego, jaki mogą wykorzystać, wynosi 26 dni.
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, do okresu zatrudnienia, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego, wliczane są również lata nauki. W sytuacji gdy nauka pobierana była w czasie zatrudnienia, do okresu pracy, od którego zależy urlop, należy wliczyć korzystniejszy z tych okresów (albo okres nauki albo okres zatrudnienia). Trzeba podkreślić, że wskazane poniżej okresy nauki nie sumują się:
Do okresu zatrudnienia wliczane są w następujący sposób okresy nauki:
-
zasadniczej lub równorzędnej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata,średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,
-
średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat,
-
średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata,
-
szkoły policealnej - 6 lat,
-
szkoły wyższej - 8 lat.