Pieniądze zgromadzone w ZUS-ie można odziedziczyć. Wypłata nie nastąpi jednak z automatu
Wciąż wielu Polaków nie wie, że część pieniędzy zgromadzonych w ZUS-ie podlega dziedziczeniu. Ich podział następuje w przypadku rozwodu, unieważnienia małżeństwa, ustania wspólnoty majątkowej bądź śmierci osoby ubezpieczonej. Za życia powinna ona wskazać, kto ma otrzymać środki, ale ZUS ostrzega, że ich wypłata nie następuje z automatu.
Które środki można odziedziczyć i czym jest subkonto w ZUS-ie?
Składki emerytalne przekazywane do OFE oraz na subkonto w ZUS-ie podlegają dziedziczeniu. Nie obejmuje to pieniędzy zgromadzonych na głównym koncie w ZUS-ie. Wspomniane subkonto stanowi część konta emerytalnego osoby ubezpieczonej. Mają je osoby będące członkami OFE, a także ci, którzy do OFE nie przystąpili, ale urodzili się po 1968 roku. Dobrowolnie do OFE dołączyć mogli urodzeni między 1 stycznia 1949 roku a 31 grudnia 1968 roku. Natomiast od dziewięciu lat osoby, które wchodzą na rynek pracy, mają 4 miesiące na podjęcie decyzji o przystąpieniu do OFE.
Jak rozdzielane są pieniądze posiadaczy subkonta w ZUS-ie lub tych, którzy poza ZUS-em odkładają też w OFE? W pierwszym przypadku na subkonto trafia 7,3 proc. podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne. Natomiast w drugim 2,92 proc. składki emerytalnej wpływa do OFE, a 4,38 proc. na subkonto w ZUS-ie. Warto pamiętać, że jeśli chcemy zmienić naszą dyspozycję w kwestii przekazywania składek, to najbliższą taką możliwość będziemy mieli przy okazji okna transferowego w terminie od 1 kwietnia do 31 lipca przyszłego roku.
Polski producent mebli będzie zwalniał. Pracę straci wiele osób Wyliczyli, o ile mogą wzrosnąć rachunki za prąd. Bez pomocy państwa będzie ciężkoZasady dziedziczenia pieniędzy z ZUS-u i OFE
Z danych ZUS-u wynika, że na subkontach osób zmarłych znajduje się średnio po 29 tys. zł. Pieniądze może odziedziczyć małżonek lub osoba wskazana wcześniej przez zmarłego (poprzez wniosek UWU). Wówczas 50 proc. środków zgromadzonych na subkoncie w ZUS i OFE w czasie trwania wspólności majątkowej trafia na subkonto i rachunek w OFE współmałżonka, a druga połowa – między osoby wskazane za życia przez ubezpieczonego. Co jednak, gdy zmarły nie złożył za życia żadnych dyspozycji?
Jeśli zmarły nie wyznaczył osób do dziedziczenia, wtedy środki z subkonta wchodzą w skład spadku. Jeżeli zmarły był stanu wolnego, to wszystkie zebrane przez niego pieniądze i w OFE i na subkoncie są wypłacane osobom wskazanym za życia lub ustawowym spadkobiercom – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis, regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku, w komunikacie nadesłanym do redakcji Biznesinfo.
Zdarza się, iż rodzina zmarłego błędnie zakłada, że otrzyma środki zapisane na subkoncie w ZUS-ie. Z reguły jest tak dlatego, że nie pamiętają/nie wiedzą, że zmarły skończył 65 lat (lub 60 lat w przypadku kobiet) i miał przyznaną docelową emeryturę. Wypłata pieniędzy z subkonta ZUS wówczas nie następuje, bo środki tam zgromadzone uwzględniane są w podstawie przyznanego mu świadczenia emerytalnego. Wreszcie, pojawia się też pojęcie jednorazowej wypłaty gwarantowanej – mogą ją uzyskać osoby uposażone, ale tylko wtedy, gdy nie minęły trzy lata od pobrania pierwszej emerytury docelowej przez zmarłego. I jeszcze jedna istotna kwestia – na 10 lat przed osiągnięciem przez ubezpieczonego wieku emerytalnego, OFE, w ramach tzw. suwaka bezpieczeństwa, co miesiąc przekazuje na subkonto w ZUS-ie określoną wartość środków zgromadzonych na rachunku członka OFE (a ZUS w tym czasie przestaje odprowadzać składki do OFE). W rezultacie, członkostwo w OFE wygasa wraz z osiągnięciem wieku emerytalnego – wówczas na rachunku w OFE nie ma już żadnych środków.
Gdzie i kiedy złożyć wniosek?
Jeśli zmarły osiągnął powszechny wiek emerytalny lub ma subkonto w ZUS i nie jest członkiem OFE, podział pieniędzy rozpoczyna się w ZUS-ie – na wniosek osoby uprawnionej. Natomiast w pozostałych przypadkach – w OFE. Wówczas to Fundusz ma obowiązek – w terminie 14 dni od dokonania podziału środków – poinformować ZUS o spadkobiercach. Następnie ZUS w identyczny sposób dzieli pieniądze zapisane na subkoncie. Na podjęcie tej decyzji urzędnicy mają 3 miesiące.
Warto, więc wiedzieć, do którego OFE należała bliska nam osoba, gdyż w obecnym stanie prawnym ZUS może udzielić informacji małżonkowi lub dzieciom osoby zmarłej odnośnie do jej członkostwa w OFE jedynie na podstawie prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, lub zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia – tłumaczy nam Iwona Kowalska-Matis.
ZUS podkreśla, że jeśli ubezpieczony złożył za życia informację, kto ma odziedziczyć jego pieniądze, to Zakład zawiadamia osoby uprawnione o tym, że mogą złożyć stosowny wniosek. To samo ma miejsce wtedy, gdy ZUS otrzymuje informację o osobach uprawnionych od OFE, po zakończeniu procedury suwaka bezpieczeństwa.
