Podatek dochodowy od osób fizycznych – ile wynosi? Kto płaci?

Podatek dochodowy od osób fizycznych – czym jest?

Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT od ang. Personal Income Tax) to podatek, który w Polsce obowiązuje od 1 stycznia 1992 roku. Objęte nim są wszystkie osoby fizyczne, które legalnie osiągają jakiekolwiek dochody lub przychody w roku podatkowym. Podatek dochodowy od osób fizycznych uregulowany jest ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawa z dnia 20 listopada 2008 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Pamiętajmy, że ukrywanie dochodów przed urzędem skarbowym jest nielegalne. Zgodnie z art. 25e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wobec przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych nakładany jest podatek w wysokości 75%.

Podatek dochodowy od osób fizycznych – kto płaci?

Osobą fizyczną w rozumieniu prawa cywilnego jest każdy żyjący człowiek od momentu urodzenia aż do śmierci. Zatem obowiązek płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych spoczywa na każdym, kto osiąga dochód. Ponadto, podatek ten płacą również przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą oraz spółki cywilne, jawne, komandytowe i partnerskie. Jeśli wspólnikami spółek są osoby fizyczne to każdy wspólnik z osobna dokonuje rozliczenia PIT-u na podstawie osiąganego dochodu, wyliczanego proporcjonalnie do posiadanego udziału.

Podatek dochodowy od osób fizycznych – dochody podlegające opodatkowaniu

Zgodnie z art. 10. ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochód jest przedmiotem podatku, jeśli jego źródłem jest:

1. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;

2. działalność, która jest wykonywana osobiście;

3. pozarolnicza działalność gospodarcza;

4. działy specjalne produkcji rolnej;

5. najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa i inne umowy o podobnym charakterze, w tym dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;

6. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;

7. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

• • nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

  • spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

  • prawa wieczystego użytkowania gruntów,

  • innych rzeczy, jeśli:

    • odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c,

    • przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy,

    • przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

  • działalność prowadzona przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną;

  • niezrealizowane zyski, o których mowa w art. 30da podatek od dochodów z niezrealizowanych zysków;

  • wszystkie inne źródła, niewymienione wyżej.

Podatek dochodowy od osób fizycznych – skala podatkowa

Wobec osób fizycznych osiągających dochód na podstawie stosunku pracy stosuje się skalę podatkową, która oparta jest o zasadę progresji. Oznacza to, że przy wyższych dochodach w danym roku podatkowym obowiązuje wyższa stawka podatku. Podatek dochodowy od osób fizycznych wynosi 17%, jeśli dochód nie przekroczy granicy 85 528 złotych, lub 32%, jeśli dochód w danym roku podatkowym wynosi ponad 85 528 złotych.