Pracownicy w Polsce niedługo odetchną z ulgą. Rząd wprowadzi aż 11 ważnych zmian
Rząd planuje na nowo zdefiniować zjawisko mobbingu i wprowadza szereg zmian, które mają uczynić związane z nim przepisy bardziej przejrzyste i zrozumiałe dla wszystkich. Czy będą korzystne da pracowników oraz pracodawców? Czy w końcu więcej postępowań sądowych będzie kończyło się pozytywne dla poszkodowanych? Wyjaśniamy.
Nowe przepisy dot. miejsc pracy
Planowana nowelizacja przepisów dotyczących mobbingu ma wnieść do Kodeksu pracy nowe zasady ochrony pracowników. Projekt trafił już do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów, a jego głównym założeniem jest wzmocnienie pozycji osób doświadczających długotrwałego nękania w miejscu zatrudnienia. Zgodnie z zapowiedziami rządu, proponowane zmiany mają być odpowiedzią na sygnały, że obowiązująca regulacja bywa niewystarczająca i nie zawsze przystaje do współczesnych realiów.
Jednocześnie projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy ma uporządkować definicje związane z występowaniem różnych form przemocy w miejscu pracy w sposób, by zapewnić ich lepsze rozumienie zarówno przez pracodawców, jak i pracowników.
Problem mobbingu w Polsce. Rząd szykuje zmiany
Ministra rodziny i pracy Agnieszka Dziemianowicz-Bąk w projekcie ustawy podkreśla, że tylko niewielki odsetek spraw związanych z mobbingiem kończy się pozytywnie dla poszkodowanych, dlatego zmiany są niezbędne.
W sprawach mobbingowych jedynie, co dwudziesta sprawa jest załatwiana pozytywnie dla skarżących, co prowadzi do wniosku, że obecna regulacja powoduje niekiedy zbyt swobodne i subiektywne artykułowanie zastrzeżeń naruszeń prawa, do którego w istocie nie doszło. Sama definicja natomiast budzi wrażenie tak rygorystycznej, że wypacza sens ochrony przed długotrwałą przemocą w miejscu pracy – czytamy.
Dziemianowicz-Bąk zauważa także, że obecnie pracownik jest zmuszony udowadniać cały ciąg naruszeń, co często bywa trudne ze względu na brak namacalnych dowodów. Z tego powodu w projekcie kładzie się nacisk na przeniesienie ciężaru dowodu na pracodawcę, gdy ofiara potrafi wystarczająco uprawdopodobnić występowanie niepokojących zachowań.
Wśród rozwiązań zawartych w ustawie znalazły się również między innymi ujednolicenie definicji molestowania (z uwzględnieniem aspektów fizycznych, słownych i pozawerbalnych) oraz doprecyzowanie cech, które wskazują na uporczywe nękanie. Jednorazowe epizody nie będą już kwalifikowane jako mobbing, ponieważ projekt zakłada uproszczenie definicji mobbingu.
Jego podstawową cechą jest to, iż stanowi on uporczywe nękanie pracownika - napisano.
Ponadto zwraca się uwagę, że odmiennie należy traktować sytuacje incydentalne od tych, w których dochodzi do systematycznej dyskryminacji.
Przy okazji tych zmian projektodawcy chcą też wprowadzić dodatkowe obowiązki dla pracodawców, takie jak wdrażanie wyraźnych procedur antymobbingowych i przeciwdziałanie nierównemu traktowaniu już na wczesnym etapie. Uwypuklono też konieczność wsparcia ofiar i szybkiego reagowania w sytuacjach zgłoszeń. Co istotne, jeśli nękanie nie pochodzi od przełożonego, a firma rzetelnie zadbała o działania prewencyjne i reagowała na ewentualne sygnały, będzie mogła zostać zwolniona z odpowiedzialności w razie wystąpienia sporu sądowego.
Minimalne odszkodowanie za mobbing
Według dostępnych statystyk, w 2021 r. przed sądami rejonowymi toczyło się jedynie 215 postępowań o odszkodowanie lub zadośćuczynienie za mobbing, a tylko 18 z nich zostało rozstrzygniętych w całości lub częściowo na korzyść pracowników. Z kolei aż 71 spraw zakończyło się oddaleniem roszczeń, co sugeruje, że nękani często nie mają wystarczających narzędzi obrony. W projekcie nowelizacji pojawia się także propozycja ustalenia minimalnego odszkodowania lub zadośćuczynienia za mobbing na pułapie płacy minimalnej, która w 2025 r. nie będzie mogła być niższa niż 4626 zł.
Nowe zasady mają wejść w życie w trzecim kwartale 2025 r. i według założeń rządu istotnie ułatwią osobom poszkodowanym dochodzenie swoich praw.
