Rewolucyjne zmiany w prawie spadkowym. Sąd może obniżyć wysokość zachowku
22 maja 2023 roku weszła w życie ustawa o fundacji rodzinnej, która poza wprowadzeniem do systemu prawnego nowej instytucji - fundacji rodzinnej - dokonała również sporych zmian w zakresie zachowku.
Zachowek
Zachowek jest instytucją, która ma chronić interesy majątkowe osób najbliższych spadkodawcy, pominiętych przez niego w testamencie lub czynionych za życia darowiznach. Wynosi on połowę wartości spadku, który przypadałby osobie uprawnionej, gdyby doszło do dziedziczenia ustawowego.
Nowe przepisy pozwalają na zrzeczenie się zachowku, rozłożenie go na raty, odroczenie terminu płatności i obniżenie jego wysokości. Stosuje się je do wszystkich osób obowiązanych i uprawnionych do zapłaty zachowku.
Zrzeczenie się zachowku
Nowe regulacje pozwalają na ustawowe zrzeczenie się zachowku, poprzez zawarcie odpowiedniej umowy. Osoba, której zachowek przysługuje może zrzec się prawa do zachowku w całości lub w części, na rzecz osoby, która część lub całość spadku dziedziczy.
Czarno na białym: uśpione pieniądze w ZUS-ie. Wielu Polaków nie wie, że ma prawo je odziedziczyć.
Rozłożenie na raty i odroczenie terminu płatności zachowku
Ustawa wprowadziła również możliwość rozłożenia spłaty zachowku na raty. Przede wszystkim należy pamiętać o tym, że w przypadku rozłożenia na raty roszczenia z tytułu zachowku, terminy ich uiszczenia nie mogą przekraczać łącznie pięciu lat. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie na wniosek zobowiązanego sąd może przedłużyć ten termin. Zmieniony termin nie może być dłuższy niż dziesięć lat.
Od maja br. można również żądać odroczenia terminu płatności zachowku. Może to mieć miejsce w sytuacji, gdy np. spadkobierca zobowiązany do jego zapłaty będzie musiał w tym celu sprzedać część odziedziczonego majątku.
Obniżenie wysokości zachowku
Kolejną nowością, która została wprowadzona razem z ustawą, jest możliwość obniżenia zachowku. Ta instytucja znajdzie zastosowanie w wyjątkowych przypadkach, przy uwzględnieniu sytuacji osobistej i majątkowej uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku. Mogą z niej skorzystać zarówno obowiązani, jak i uprawnieni do zapłaty zachowku.