Rozliczenia międzyokresowe kosztów i przychodów

Rozliczenia międzyokresowe - co to jest?

Głównym celem rozliczeń międzyokresowych jest zachowanie współmierności przychodów i kosztów.

Rozliczenia międzyokresowe – rodzaje

Wszystkie podmioty prowadzące księgowość muszą starannie ją prowadzić i przestrzegać zasad wobec organu skarbowego. Do najważniejszych zasad przy prowadzeniu księgowości należą m.in.:

• zasada ostrożności, mówiąca o ujmowaniu tylko pewnych przychodów i prawdopodobnych kosztów,

• zasada kontynuacji działalności zakładająca kontynuowanie działania firmy w najbliższej przyszłości,

• zasada współmierności przychodów i kosztów. Mówi ona o przypisaniu osiągniętym przychodom odpowiadających im kosztów ich osiągnięcia. Przychody i koszty powinny być ujmowane w tym okresie, w którym zostały poniesione. Zdarza się jednak, że w trakcie działalności gospodarczej, firma ponosi koszty lub odnotowuje przychody w innym okresie niż ten, którego dotyczą. Z tego względu stosuje się rozliczenia międzyokresowe – zarówno kosztów, jak i przychodów.

Zgodnie z ustawą o rachunkowości do przychodów rozliczanych w czasie zaliczane są:

• środki pieniężne otrzymane na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia środków trwałych w budowie oraz prac rozwojowych, jeżeli stosownie do innych ustaw nie zwiększają one kapitałów (funduszy) własnych,

• równowartość otrzymanych lub należnych od kontrahentów środków z tytułu świadczeń, których wykonanie nastąpi w następnych okresach sprawozdawczych.

Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów

Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów stanowią specyficzną formę rezerw na przyszłe zobowiązania z tytułu kosztów działalności operacyjnej przypadających na bieżący okres sprawozdawczy. W przypadku wystąpienia biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów istotna jest kwestia ujęcia podatku dochodowego odroczonego.

Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów są dokonywane w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy, które wynikają głównie:

• ze świadczeń wykonanych na rzecz jednostki przez kontrahentów jednostki, a kwotę zobowiązania można oszacować w sposób wiarygodny,

• z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych, a także przyszłych świadczeń wobec nieznanych osób, których kwotę można oszacować w sposób wiarygodny, mimo że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze znana, w tym z tytułu napraw gwarancyjnych i rękojmi za sprzedane produkty.

Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów

Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów są dokonywane, jeżeli poniesione koszty dotyczą przyszłych okresów sprawozdawczych. Rozliczenia międzyokresowe czynne, podobnie jak niektóre składniki aktywów nie zostały odrębnie zdefiniowane w ustawie o rachunkowości. W momencie, gdy płatnik nie jest w stanie określić przyszłych korzyści ekonomicznych, powinien, kierując się zasadą ostrożnej wyceny, odnieść poniesione wydatki w ciężar kosztów w okresie, w którym one powstały.

Do takich kosztów można zaliczyć m.in.:

• koszty wynagrodzeń i świadczeń socjalnych,

• koszty powołania i tworzenia jednostki,

• koszty analiz rynkowych,

• koszty prac badawczych,

• koszty działalności marketingowej i promocyjnej.

Do kosztów spełniających kryteria aktywów zalicza się m.in.:

• składki ubezpieczeń majątkowych,

• opłacone z góry prenumeraty,

• wydatki na udziały w targach,

• potrącone z góry koszty finansowe dotyczące przyszłych okresów,

• koszty przygotowania nowej produkcji.

Odpisy czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów powinny następować stosownie do upływu czasu oraz być uzasadnione charakterem rozliczanych kosztów z zachowaniem ostrożności. Odpisów czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów dokonuje się w koszty działalności operacyjnej lub w koszty finansowe w zależności od charakteru aktywowanych kosztów. Weryfikacja powinna być regularnie dokonywana, nie rzadziej niż raz na rok.