Wyszukaj w serwisie
biznes finanse technologie praca handel Eko Energetyka polska i świat
BiznesINFO.pl > Finanse > Tyle gotówki możesz legalnie trzymać w domu. Oto cała prawda o limitach
Piotr Szczurowski
Piotr Szczurowski 10.08.2024 11:00

Tyle gotówki możesz legalnie trzymać w domu. Oto cała prawda o limitach

Gotówka
fot. Marek BAZAK/East News

W ostatnich latach w Polsce coraz większą uwagę poświęca się regulacjom dotyczącym transakcji gotówkowych. Dyskusje na temat limitów płatności gotówką, zarówno w kontekście transakcji między przedsiębiorcami, jak i między przedsiębiorcami a konsumentami, budzą wiele emocji. Dla jednych są to niezbędne kroki w celu zwiększenia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, dla innych - nieuzasadnione ograniczenia wolności finansowej. Okazuje się, że istnieją limity gotówkowe, których należy przestrzegać.

Limity gotówkowe: kogo dotyczą? Ile wynoszą?

Od 2024 roku limit transakcji gotówkowych pomiędzy przedsiębiorcami wynosi 15 000 zł brutto. Przepisy te dotyczą sytuacji, w których obie strony transakcji są przedsiębiorcami, a jednorazowa wartość transakcji przekracza wspomnianą kwotę. Warto zaznaczyć, że limit ten odnosi się do całkowitej wartości transakcji, a nie do pojedynczych płatności, co oznacza, że rozłożenie płatności na raty nie zwalnia z obowiązku dokonania przelewu na rachunek bankowy.

Początkowo planowano, aby od 2024 roku limit płatności gotówkowych w transakcjach między przedsiębiorcami został obniżony do 8 000 zł, a także wprowadzono limit 20 000 zł w transakcjach między przedsiębiorcami a konsumentami. Ostatecznie jednak zmiany te nie weszły w życie, co oznacza, że przedsiębiorcy nadal mogą dokonywać płatności gotówką do kwoty 15 000 zł, natomiast dla konsumentów nie wprowadzono żadnych ograniczeń.

Naruszenie obowiązujących limitów transakcji gotówkowych niesie za sobą istotne konsekwencje prawne i finansowe. Zgodnie z art. 22p ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli przedsiębiorca zaliczy do kosztów uzyskania przychodów wydatek o wartości powyżej 15 000 zł, który został opłacony gotówką, będzie zobowiązany do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów lub, w przypadku braku możliwości takiego zmniejszenia, do zwiększenia przychodów w miesiącu, w którym dokonano płatności gotówką.

W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca nie będzie mógł odliczyć od podatku kosztów, które zostały opłacone z naruszeniem obowiązujących przepisów. W efekcie taka operacja może prowadzić do wzrostu obciążeń podatkowych i zwiększenia kosztów działalności gospodarczej.

Jeździsz takim samochodem? Częste zatrzymania do kontroli - króluje 5 marek

Cała Europa planuje wprowadzenie limitów gotówkowych. W Polsce trwają prace

W kontekście dyskusji na temat limitów transakcji gotówkowych często pojawia się pytanie, czy istnieją jakiekolwiek ograniczenia dotyczące przechowywania gotówki w domu lub firmie. Obecnie nie ma przepisów, które regulowałyby ilość gotówki, jaką można przechowywać. Zarówno osoby prywatne, jak i przedsiębiorcy mogą posiadać dowolne ilości pieniędzy, choć w przypadku przedsiębiorców istnieją ograniczenia co do jej używania w transakcjach.

Wprowadzenie limitów transakcji gotówkowych w Polsce wpisuje się w szerszy trend, który można zaobserwować na poziomie Unii Europejskiej. Parlament Europejski zatwierdził projekt przepisów, które wprowadzą limit płatności gotówką na poziomie 10 000 euro (ok. 43 000 zł). Przepisy te będą obowiązywać w przypadku transakcji, w których jedną ze stron jest przedsiębiorca. Celem tych regulacji jest przeciwdziałanie praniu brudnych pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Co więcej, nowe unijne przepisy przewidują także obowiązek weryfikacji tożsamości kontrahentów przez kluby piłkarskie oraz inne organizacje, które mogą być narażone na transakcje z udziałem dużych sum pieniędzy. W tym kontekście planowane jest powstanie nowej instytucji - Urzędu ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu (AMLA), która będzie nadzorować przestrzeganie tych przepisów.

Limity gotówkowe budzą duże kontrowersje - wiele osób obawia się utraty niezależności

Wprowadzenie limitów transakcji gotówkowych wzbudza mieszane reakcje. Z jednej strony, zwolennicy podkreślają, że ograniczenia te przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, utrudniając pranie brudnych pieniędzy oraz ograniczając szarą strefę. Z drugiej strony, przeciwnicy uważają, że są to niepotrzebne ograniczenia wolności finansowej, które mogą uderzyć w małych przedsiębiorców oraz osoby starsze, które są przyzwyczajone do operowania gotówką.

Co więcej, wprowadzenie limitów może wpłynąć na obawy dotyczące prywatności, zwłaszcza w kontekście rosnącej cyfryzacji usług finansowych i monitorowania transakcji bankowych przez różne instytucje - wirtualny pieniądz łatwo namierzyć tak jak łatwo sprawdzić historię, np. zakupów danego konsumenta.

Limity transakcji gotówkowych w Polsce, choć są przedmiotem wielu dyskusji, stanowią ważny element regulacji gospodarczych, mających na celu zwiększenie transparentności obrotu i przeciwdziałanie nielegalnym praktykom finansowym. Obecnie obowiązujący limit w wysokości 15 000 zł dla transakcji między przedsiębiorcami jest jednym z wielu kroków podejmowanych przez ustawodawcę w celu kontrolowania przepływu gotówki w gospodarce.

W przyszłości możemy spodziewać się dalszych regulacji w tym obszarze, zwłaszcza w kontekście harmonizacji przepisów na poziomie Unii Europejskiej. W związku z tym śledzenie zmian w prawodawstwie oraz dostosowywanie się do nowych wymogów będzie kluczowe dla prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce i w Europie.