Urlop okolicznościowy - zasady udzielania
Kodeks pracy przewiduje różne rodzaje urlopów, które należą się pracownikom zatrudnionym na mocy umowy o pracę. Są to zwolnienia przysługujące matkom po porodzie, rodzicom opiekującym się swoimi dziećmi i wiele innych. Pracownicy mają także możliwość wzięcia urlopu w przypadku innych, istotnych okoliczności zaistniałych w ich życiu, do których zaliczyć można ślub, pogrzeb czy chociażby narodziny dziecka. Jak wygląda sytuacja związana z przyznawaniem go? Urlop okolicznościowy – zasady udzielania. Jakie są?
Urlop okolicznościowy – definicja
Jak w przypadku zapoznawania się z każdym nowym pojęciem, warto zacząć od jego definicji, choć ta w przypadku urlopu okolicznościowego wcale nie jest skomplikowana. Jest to bowiem urlop, który przysługuje pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę w przypadku zaistnienia określonych sytuacji życiowych, jeśli zwróci się do pracodawcy z odpowiednim wnioskiem. Pracodawca ma prawny obowiązek udzielenia takiego odpłatnego urlopu, choć ma również możliwość zażądania dowodu, który zaistniałą okoliczność będzie potwierdzał, czyli w zależności od zaistniałej sytuacji aktu zaślubin, aktu zgonu lub aktu urodzenia. Ważną informacją jest fakt, że urlop nie musi być wykorzystany konkretnie w dzień, w którym to wydarzenie ma miejsce. Poczynione dzięki otrzymanemu urlopowi działania muszą być jednak związane z daną okolicznością. Oznacza to, że pracownik może wziąć taki urlop z okazji ślubu dziecka, by na przykład pomóc mu w przygotowaniach do tej uroczystości. Co ważne, urlop ten nie jest zależny od stażu pracy i przysługuje każdemu pracownikowi. Należy jednak wiedzieć, że prawo do tego urlopu tyczy się tylko osób zatrudnionych na mocy umowy o pracę. Pracownicy, którzy są związani ze swoimi pracodawcami umowami cywilnoprawnymi, czyli umową zlecenia lub umową o dzieło nie mogą liczyć na odpłatny urlop okolicznościowy.
Urlop okolicznościowy – długość
Wiadomo już, czym urlop okolicznościowy jest i jak można go uzyskać. Warto też wiedzieć, jak długi może on być, gdyż to zależy od zaistniałej okoliczności. Wymiar takiego zwolnienia waha się od 1 do 2 dni. 1 dzień urlopu przysługuje pracownikowi, który chce wziąć wolne ze względu na ślub dziecka lub pogrzeb jego siostry, brata, teściowej, teścia, babci czy dziadka oraz innych osób, które były utrzymywane przez pracownika, a także tych, którymi się opiekował. 2 dni urlopu przysługują wówczas, gdy zaistniałą okolicznością jest ślub samego pracownika, narodziny jego dziecka albo pogrzeb małżonka, dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy. Co więcej, jeśli z tytułu przyznanego urlopu pracownikowi przysługuje więcej niż 1 dzień wolny, te dni nie muszą następować po sobie.
Urlop okolicznościowy – wnioskowanie
Z powyższych ustaleń wiadomo już, że urlop okolicznościowy przyznawany jest na wniosek pracownika, przy okazji którego należy też oświadczyć stosowny dokument potwierdzający zaistniałą sytuację. Kiedy jednak można starać się o ten urlop, skoro takie okoliczności nierzadko bywają nagłe? Na ślub dziecka można przygotować się z wyprzedzeniem, ale co w przypadku niespodziewanej śmierci rodzica? O uznanie urlopu można wnioskować nawet do 2 tygodni po zaistniałej sytuacji. Wiadomo bowiem, że pracownik nie zawsze będzie miał czas, by w jej trakcie zajmować się wypełnianiem wniosków, dlatego wyżej wspomniany bufor czasowy jest dla niego zabezpieczeniem, by ewentualne dni nieobecności ostatecznie zaliczyć jako płatny urlop okolicznościowy.
Urlop okolicznościowy – wynagrodzenie
Urlop okolicznościowy jest zwolnieniem odpłatnym, a wysokość pobieranego wówczas wynagrodzenia jest ustalana na tych samych zasadach, co w przypadku urlopu wypoczynkowego. Dniową stawkę tego urlopu oblicza się na podstawie stałych oraz zmiennych składników wynagrodzenia pracownika z miesiąca, w którym bierze urlop. By więc dokładnie je obliczyć, potrzebna jest znajomość tych konkretnych, różniących się w przypadku każdego pracownika składników. Przyznawane z tytułu urlopu wynagrodzenie powinno być ekwiwalentem wynagrodzenia, które pracownik otrzymałby, gdyby te dni normalnie przepracował.
