„Wczasy pod gruszą” i inne świadczenia socjalne – na jakich zasadach są wypłacane
Pracownicy mogą otrzymywać dodatkowe dofinansowanie ich wypoczynku z funduszu socjalnego. Zasady, na jakich przyznaje się ten rodzaj dofinansowania, powinny zostać określone w regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS).
Poza wynagrodzeniem za czas urlopu pracownikowi może przysługiwać dofinansowanie. Zasady, na jakich przyznaje się dodatkowe wynagrodzenie, powinny znajdować się w ZFŚS i określać m.in.:
kto jest uprawniony do tego świadczenia,
jaka jest jego wysokość,
jaka jest częstotliwość wypłat świadczenia,
ile dni nieprzerwanego urlopu pracownicy powinni wykorzystać, aby mogli otrzymać dofinansowanie do wypoczynku.
O tym, komu i w jakiej wysokości przyznać świadczenie socjalne, powinny decydować kryteria takie jak sytuacja życiowa, rodzinna i materialna pracownika. Oznacza to, że kwoty wypłacane pracownikom mogą się od siebie różnić. Nie ma też znaczenia, kiedy w danym roku pracownik wykorzysta urlop wypoczynkowy ani to, w jaki sposób postanowi go spędzić. Z ZFŚS mogą korzystać pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści – byli pracownicy i ich rodziny, inne osoby, którym pracodawca przyznał w regulaminie ZFŚS prawo do korzystania ze świadczeń socjalnych.
Kryterium socjalne
Pracodawca jest obowiązany przyznawać ulgowe usługi i świadczenia oraz dopłaty z Funduszu w zależności od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z tego Funduszu (tzw. kryterium socjalne). Nie można przyznać wszystkim pracownikom świadczeń z Funduszu w tej samej wysokości. Pomoc z Funduszu ma być skierowana do pracowników i osób uprawnionych o najniższych dochodach, aby złagodzić różnice w poziomie życia. Z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych najczęściej korzystają: rodziny wielodzietne, samotni rodzice, emeryci i renciści, chorujący pracownicy. Pracodawca może żądać udokumentowania danych osobowych w zakresie niezbędnym do ich potwierdzenia. Potwierdzenie może odbywać się w szczególności na podstawie oświadczeń i zaświadczeń o sytuacji życiowej (w tym zdrowotnej), rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu.
„Wczasy pod gruszą” – co to jest?
Wypoczynek, który pracownik zorganizuje we własnym zakresie, a pracodawca go dofinansuje, nazywany jest „wczasami pod gruszą”. Nie ma znaczenia, czy spędzamy urlop w domu, jedziemy w góry czy zagranicę. „Wczasy pod gruszą” są mylone ze świadczeniem urlopowym, o którym mowa w art. 3 ustawy o ZFŚS, wypłacanym przez pracodawcę (który nie tworzy ZFŚS, a zdecydował się na wypłatę świadczenia urlopowego). „Wczasy pod gruszą” nie mogą być wypłacane w równych wysokościach wszystkim pracownikom i powinny być zależne od kryterium socjalnego. Warunek 14-dniowego nieprzerwanego wypoczynku wymagany jest przy świadczeniu urlopowym, a „wczasów pod gruszą” pracodawca nie musi warunkować urlopem.
Świadczenie urlopowe a „wczasy pod gruszą”
Świadczenie urlopowe jest wypłacane raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 dni kalendarzowych i musi zostać wypłacone przed rozpoczęciem wypoczynku. Wysokość świadczenia urlopowego jest zależna od etatu. Świadczenie urlopowe jest wypłacane nie później niż w dniu poprzedzającym rozpoczynający się urlop. Gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 50 pracowników, wysokość świadczenia urlopowego ustala pracodawca. Jakie świadczenia socjalne są dostępne w ramach funduszu? Świadczenie socjalne występuje w formie: pieniężnej, rzeczowej, niepieniężnej. Środki funduszu na świadczenia socjalne mogą być przeznaczone na:
usługi wspierania wypoczynku,
działalność kulturalno-oświatową,
sport i rekreację,
paczki dla dzieci pracowników,
bony, paczki z okazji świąt,
opiekę nad dziećmi w żłobkach i klubach dziecięcych sprawowaną przez dziennego opiekuna lub nianię,
udzielanie pomocy finansowej i rzeczowej w formie zapomogi,
nisko oprocentowaną pożyczkę na cele mieszkaniowe.
Świadczenia socjalne z ZFŚS są zwolnione z podatku. Świadczenia z ZFŚS otrzymane w 2020 i w 2021 roku nie podlegają opodatkowaniu do kwoty 2 000 zł.
