Wielka narada europejskich przywódców w Londynie. "Musimy pilnie ponownie uzbroić Europę"
Świat nie otrząsnął się jeszcze po spotkaniu prezydentów Ukrainy i USA w Waszyngtonie, jednak europejscy liderzy nie mogą sobie pozwolić na zwłokę. Przywódcy krajów wspierających Ukrainę spotkali się dziś podczas bardzo szczytu w Londynie. Celem było omówienie plan działań w nowej rzeczywistości. Po spotkaniu padły już pierwsze deklaracje, m.in. ze strony Ursuli von der Leyen i Donalda Tuska.
"Ameryka właśnie zmieniła strony w wojnie w Ukrainie"
Francis Fukuyama, najpierw autor, a następnie krytyk słynnego "Końca historii" i wciąż liczący głos liberalnych demokracji, 20 lutego opublikował felieton zatytułowany "Ostateczna zdrada". Jego pierwsze zdanie brzmi: "Ameryka właśnie zmieniła strony w wojnie w Ukrainie".
Tekst pojawił się 8 dni przed spotkaniem prezydenta Zełenskiego, Donalda Trumpa i J.D. Vance'a w Gabinecie Owalnym. Tym razem jego prognoza okazała się trafna i właśnie w jej kontekście tej gorzkiej diagnozy należy osadzić spotkanie przywódców europejskich państw, które zakończyło się właśnie w Londynie.
Donald Tusk: "W wojnie ukraińsko-rosyjskiej Polska stoi po stronie Ukrainy. Bez żadnego ale"
W niedzielę, 2 marca przed wyjazdem do Wielkiej Brytanii na płycie Okęcia Donald Tusk zarysował, jakie stanowisko będzie forsował w Londynie: Europa niezmiennie i bezwarunkowo pozostaje po stronie Ukrainy, przy czym potrzebna jest mobilizacja na rzecz wzmocnienia europejskich granic na Wschodzie. Premier powiedział:
Będę głośno domagał się, aby wszystkie państwa Europy pomyślały o tym, jak wzmocnić naszą flankę, i aby wojska europejskie były zdecydowanie bardziej obecne w Finlandii, państwach Bałtyckich oraz na naszej granicy z Rosją i Białorusią.
Szczególną uwagę powinno zwracać sformułowanie "wojska europejskie", mimo że w Londynie gości także szef NATO Mark Rutte.
Liderzy zachodnich demokracji w Londynie. Trwa szczyt "Securing Our Future"
Na zaproszenie premiera Wielkiej Brytanii oprócz Donalda Tuska odpowiedzieli liderzy lub przedstawiciele Szwecji, Niemiec, Hiszpanii, Danii, Finlandii, Francji, Rumunii, Norwegii, Czech, Włoch, Holandii, a także Kanady i Turcji, nie zabrakło szefowej KE Ursuli von der Leyen oraz przewodniczącego Rady Europejskiej Antonio Costy.
W przeciwieństwie do rozmów amerykańsko-rosyjskich w Rijadzie, w europejskim szczycie zorganizowanym pod hasłem "Zabezpieczamy naszej przyszłość" wziął udział także prezydent Ukrainy, Wołodymyr Zełenski.
Spotkanie liderów za zamkniętymi drzwiami rozpoczęło się ok. 15:30 w budynku Lancaster House, w którym przedstawiciele brytyjskiego rządu organizują ważne międzynarodowe spotkania. Po jego zakończeniu jako jedna z pierwszych do mediów zwróciła się Ursula von Der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej. Ponownie zapewniła ona, że Ukraina potrzebuje kompletnych gwarancji bezpieczeństwa, ale też stwierdziła, że "musimy pilnie ponownie uzbroić Europę":
Naprawdę musimy się bardzo postarać. Bardzo ważne jest teraz zwiększenie inwestycji w obronność na dłuższy czas. Chodzi o bezpieczeństwo Unii Europejskiej. W środowisku geostrategicznym, w którym żyjemy, musimy przygotować się na najgorsze, a zatem wzmocnić obronę.
W podobnym tonie wypowiedział się premier Donald Tusk. Według niego dzisiejszego spotkanie miało charakter historyczny, acz przebiegło bez niespodzianek. W najważniejszych kwestiach uczestnicy formatu są zgodni – Ukraina wymaga wsparcia i wzmocnienia pozycji przed negocjacjami pokojowymi:
Wreszcie pojawiły się jaśniejsze deklaracje co do zwiększania wydatków na obronność w stosunku do PKB. [...] Absolutnym priorytetem jest wzmocnienie flanki wschodniej. Wzmocnieniem polegającym na wsparciu finansowym, infrastrukturalnym.
Premier zapewnił, że nikt podczas spotkania nie miał wątpliwości, że kluczową sprawą pozostaje utrzymanie jak najściślejszej współpracy ze Stanami Zjednoczonymi. Mimo emocji po piątkowym spotkaniu w Waszyngtonie liderzy zgodzili się podczas szczytu, że więzi europejsko-amerykańskie powinny być jak najsilniejsze.
Podczas rozmów dobrze przyjęto pomysł premier Włoch Giorgi Meloni. Ta zaproponowała, aby zorganizować spotkania strony amerykańskiej i reprezentantów europejskich, tak aby wypracować wspólne stanowisko przed negocjacjami pokojowymi. Premier wątpi, aby udało się je sfinalizować w pierwszej połowie 2025 r.
Szczegóły spotkania pozostają niejawne, jednak premier zapewnił, że najważniejszym wnioskiem jest zgoda panująca wśród liderów biorących udział w londyńskim szczycie we wszystkich zasadniczych kwestiach dotyczących Ukrainy.
