Wyszukaj w serwisie
polska i świat praca handel finanse Energetyka Eko technologie
BiznesINFO.pl > Praca > ZUS ujawnia szokujące dane. To plaga, specjalny kod na L4 ma ukryte znaczenie
Piotr Szczurowski
Piotr Szczurowski 17.10.2024 07:11

ZUS ujawnia szokujące dane. To plaga, specjalny kod na L4 ma ukryte znaczenie

Doktor
Fot. Photo by Mateo Hernandez Reyes on Unsplash

Z roku na rok w Polsce rośnie liczba zwolnień lekarskich oznaczonych kodem "C", co budzi niepokój zarówno wśród pracodawców, jak i specjalistów zajmujących się zdrowiem publicznym. Według danych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w 2023 roku wystawiono ponad 6,6 tys. takich zwolnień, z czego większość dotyczyła mężczyzn. Co dokładnie oznacza kod "C" i dlaczego liczba takich zwolnień stale rośnie?

Co oznacza kod "C" na zwolnieniu lekarskim?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, kod literowy "C" na zaświadczeniu lekarskim wskazuje na niezdolność do pracy wynikającą z nadużycia alkoholu. Jest to jeden z pięciu kodów literowych stosowanych na zwolnieniach lekarskich, które sygnalizują przyczynę niezdolności do pracy. W tym przypadku nie chodzi jedynie o jednorazowe upojenie alkoholowe, ale o skutki przewlekłego nadużywania alkoholu, które mogą prowadzić do licznych schorzeń, w tym zaburzeń psychicznych, problemów zdrowotnych oraz trudności w funkcjonowaniu zawodowym.

Zobacz też: Szkolna pielęgniarka ma 60 lat i za wysokie kompetencje. Rząd ją zastąpi

Zwolnienia z kodem "C" obejmują różne problemy zdrowotne związane z nadużyciem alkoholu, takie jak marskość wątroby, choroby wrzodowe żołądka i dwunastnicy, a także zaburzenia układu krążenia czy oddechowego. W wielu przypadkach są one związane także z problemami psychicznymi i zaburzeniami zachowania, które często towarzyszą przewlekłemu spożywaniu alkoholu.

Wielka rewolucja w urzędach. Polacy odetchną z ulgą

Statystyki zwolnień z kodem "C" - alarmujące dane

W 2023 roku ZUS odnotował wyraźny wzrost liczby zwolnień lekarskich oznaczonych kodem "C". W porównaniu do roku 2022 liczba tych zaświadczeń wzrosła o 7,6 proc., a tych wystawionych na okres do 5 dni - aż o 12 proc. 

Co ciekawe, ponad 75 proc. zwolnień z kodem "C" zostało wystawionych mężczyznom. Najwięcej takich zwolnień przypadało na mężczyzn w wieku 40-44 lata, którzy stanowili 18,7 proc. wszystkich zwalnianych z “C”.. W przypadku kobiet najczęściej takie zwolnienia były wystawiane osobom w wieku 30-34 lata, co stanowiło 22,3 proc. przypadków w tej grupie.

Jednym z najbardziej kontrowersyjnych aspektów zwolnień z kodem "C" jest fakt, że pracownikom korzystającym z takiego L4 nie przysługuje prawo do wynagrodzenia ani zasiłku chorobowego przez pierwsze pięć dni od daty rozpoczęcia zwolnienia. Ma to na celu zniechęcenie do nadmiernego korzystania z takich zaświadczeń oraz podkreślenie, że nadużywanie alkoholu jest poważnym problemem zdrowotnym, który nie powinien być traktowany jako uzasadnienie do dłuższych przerw w pracy bez odpowiednich konsekwencji.
To ograniczenie ma na celu ochronę zarówno pracodawców, jak i systemu ubezpieczeń społecznych przed nadmiernymi kosztami związanymi z wypłatą świadczeń osobom, które same przyczyniły się do swojej niezdolności do pracy poprzez nadużywanie alkoholu.

Dlaczego liczba zwolnień z kodem "C" rośnie?

Wzrost liczby zwolnień z kodem "C" może wynikać z kilku czynników. Po pierwsze, coraz większa świadomość problemów zdrowotnych związanych z alkoholem może skłaniać lekarzy do częstszego wystawiania takich zwolnień. Po drugie, problemy wynikające z nadużywania alkoholu, w tym depresja, stany lękowe czy choroby somatyczne, są coraz lepiej rozpoznawane przez lekarzy, co może prowadzić do bardziej precyzyjnego diagnozowania przyczyn niezdolności do pracy.

Nie bez znaczenia pozostaje również pandemia COVID-19, która miała istotny wpływ na zdrowie psychiczne wielu osób. W czasie pandemii wzrosła liczba osób cierpiących na depresję, lęki i inne zaburzenia psychiczne, co w wielu przypadkach prowadziło do zwiększonego spożycia alkoholu jako formy "radzenia sobie" z trudną rzeczywistością. To z kolei może tłumaczyć rosnącą liczbę zwolnień związanych z nadużyciem alkoholu.

Kody literowe na zwolnieniach lekarskich są stosowane w celu jasnego określenia przyczyny niezdolności do pracy. Oto pełna lista kodów:

  • Kod "A" - oznacza, że pracownik jest niezdolny do pracy z powodu tej samej choroby, jeśli przerwa między zwolnieniami nie przekracza 60 dni.
  • Kod "B" - odnosi się do ciąży. Kobiety w ciąży, które muszą zrezygnować z pracy ze względu na swoje zdrowie lub zdrowie dziecka, otrzymują zwolnienia z tym kodem.
  • Kod "C" - dotyczy nadużycia alkoholu, które jest przyczyną niezdolności do pracy.
  • Kod "D" - oznacza niezdolność do pracy z powodu gruźlicy.
  • Kod "E" - dotyczy chorób zakaźnych o długim okresie wylęgania lub innych chorób z opóźnionymi objawami.

Nadużycie alkoholu a problemy zdrowotne

Nadużywanie alkoholu ma szeroki wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne. Poza dobrze znanymi problemami z wątrobą, takimi jak marskość, nadmierne spożywanie alkoholu może prowadzić do wielu innych poważnych schorzeń, takich jak:

  • Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy,
  • Problemy z układem krążenia, w tym nadciśnienie i choroba wieńcowa,
  • Zaburzenia psychiczne, takie jak depresja, stany lękowe, a nawet psychozy,
  • Problemy z układem oddechowym.

Długotrwałe picie alkoholu osłabia również układ odpornościowy, co sprawia, że organizm jest bardziej podatny na infekcje i inne choroby. Z tego powodu osoby nadużywające alkoholu często wymagają dłuższego leczenia i częstszych wizyt u lekarza.

Rosnąca liczba zwolnień lekarskich z kodem "C" jest niepokojącym sygnałem dotyczącym stanu zdrowia publicznego w Polsce. Nadużywanie alkoholu to problem, który ma daleko idące konsekwencje, zarówno dla zdrowia jednostki, jak i dla gospodarki. Pracownicy, którzy nadużywają alkoholu, nie tylko częściej są niezdolni do pracy, ale również obciążają system opieki zdrowotnej i system ubezpieczeń społecznych.

Ważne jest, aby zrozumieć przyczyny tego zjawiska i podjąć działania mające na celu zapobieganie nadmiernemu spożywaniu alkoholu. Edukacja na temat zdrowia, profilaktyka i wsparcie dla osób uzależnionych mogą odegrać kluczową rolę w ograniczeniu liczby zwolnień lekarskich związanych z nadużyciem alkoholu, a tym samym poprawić ogólną kondycję społeczeństwa i gospodarki.