Wyszukaj w serwisie
biznes finanse technologie praca handel Eko Energetyka polska i świat
BiznesINFO.pl > Finanse > Jeśli zwalniasz się z pracy, musisz to wiedzieć. Tak obliczyć ekwiwalent za urlop
Piotr Szczurowski
Piotr Szczurowski 19.01.2025 16:30

Jeśli zwalniasz się z pracy, musisz to wiedzieć. Tak obliczyć ekwiwalent za urlop

Okulary na biurku
Fot. Photo by Trent Erwin on Unsplash

Przepisy regulujące urlop wypoczynkowy oraz jego ekwiwalent pieniężny są fundamentem systemu praw pracowniczych w Polsce. Szczególną uwagę poświęca się naliczaniu i wypłacie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, co wymaga uwzględnienia aktualnych przepisów oraz współczynnika urlopowego. Jak go obliczyć?

Kiedy przysługuje ekwiwalent za urlop?

Ekwiwalent pieniężny wypłacany jest w sytuacji rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę, jeśli pracownik nie wykorzystał właściwego urlopu wypoczynkowego. Prawo to wynika z przepisów Kodeksu pracy i ma zastosowanie niezależnie od przyczyny rozwiązania stosunku pracy - oznacza to, że ekwiwalent jest świadczeniem niezbywalnym, podlegającym ochronie na takich samych zasadach jak wynagrodzenie za pracę.

Rozwiązanie umowy może nastąpić:

  • na mocy porozumienia stron,
  • wskutek wypowiedzenia złożonego przez jedną ze stron,
  • w trybie natychmiastowym lub
  • w wyniku wygaśnięcia umowy (np. z powodu śmierci pracownika).
Zmiany w wieku emerytalnym w Polsce. Nowy pomysł ministry wywołał burzę Polacy nie chcą tak pracować. A szkoda, bo zarobiliby nawet 15 tys. zł miesięcznie

Współczynnik urlopowy - kluczowy element obliczeń

Regionalna Izba Obrachunkowa w Olsztynie przypomina, że współczynnik służący do ustalenia ekwiwalentu za 1 dzień urlopu ustala się odrębnie dla każdego roku kalendarzowego. Dla przykładu współczynnik w 2024 roku wynosi 20,92.

Dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy współczynnik ten ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu. Na przykład, dla osoby pracującej na 1/2 etatu współczynnik wynosi 10,46, natomiast na 1/4 etatu - 5,23.

Obliczanie ekwiwalentu

Proces obliczenia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop składa się z kilku etapów:

  • Ustalenie podstawy wymiaru ekwiwalentu - składa się na nią wynagrodzenie pracownika z uwzględnieniem wszystkich stałych i zmiennych składników, w tym premii czy dodatków.
  • Wyliczenie stawki dziennej - przez podzielenie podstawy wymiaru przez współczynnik urlopowy.
  • Ustalenie stawki godzinowej - poprzez podział stawki dziennej przez normę czasu pracy obowiązującą pracownika.
  • Mnożenie stawki godzinowej przez liczbę niewykorzystanych godzin urlopu - daje to ostateczną kwotę ekwiwalentu.

Zgodnie z przepisami, wartość ekwiwalentu zaokrągla się do pełnych groszy. Jeśli końcówka wynosi 0,50 grosza lub więcej, zaokrąglenia dokonuje się w górę, a w przeciwnym przypadku - w dół.

Wyjątkowe sytuacje i przepisy szczegółowe

Kodeks pracy dopuszcza przeniesienie urlopu na kolejny rok w przypadku, gdy pracownik nie mógł z niego skorzystać z powodu choroby, urlopu macierzyńskiego czy innych uzasadnionych przyczyn. W takim przypadku urlop niewykorzystany przechodzi na kolejny rok, a ekwiwalent za niego jest obliczany zgodnie z zasadami obowiązującymi w roku rozwiązania stosunku pracy.

Pracownikowi nie przysługuje prawo do ekwiwalentu w przypadku przedłużenia umowy o pracę i uzgodnienia, że urlop zostanie wykorzystany w naturze podczas nowego stosunku pracy. Jeśli jednak nie zawarto takich ustaleń, ekwiwalent musi zostać wypłacony.

Ekwiwalent za niewykorzystany urlop jest świadczeniem chronionym, a jego wysokość i zasady wypłaty są ściśle regulowane przepisami prawa. Znajomość współczynnika urlopowego, zasad zaokrągleń oraz obliczania podstawy wymiaru jest niezbędna dla prawidłowego rozliczenia świadczenia. Dla pracowników oznacza to zabezpieczenie ich praw, a dla pracodawców.