Wyszukaj w serwisie
biznes finanse technologie praca handel Eko Energetyka polska i świat
BiznesINFO.pl > Finanse > Już jutro radykalna zmiana przepisów. Wielu Polaków musi przygotować nawet 1500 zł, kara może być znacznie wyższa
Maria Gil-Sobczyk
Maria Gil-Sobczyk 26.04.2023 13:15

Już jutro radykalna zmiana przepisów. Wielu Polaków musi przygotować nawet 1500 zł, kara może być znacznie wyższa

pieniądze-gotówka
Biznesinfo

Świadectwa energetyczne (zwane również paszportami energetycznymi), czyli certyfikaty określające zapotrzebowanie na wydajność energetyczną mieszkania lub domu, od piątku 28 kwietnia staną się obowiązkowe dla szerszego grona właścicieli nieruchomości. Koszt wyrobienia świadectwa dla właścicieli domów jednorodzinnych chcących je wynająć lub sprzedać, wynosi od 500 zł do nawet 1500 zł – informuje bankier.pl. Za brak dokumentu będzie groziło do 5 tys. zł kary. Poniżej rozwiewamy najczęstsze wątpliwości dotyczące nadchodzących zmian.

Świadectwo energetyczne – kogo dotyczy ten obowiązek?

Paszport energetyczny jest dokumentem opisującym zapotrzebowanie energetyczne budynku. Orientacyjnie, możemy się z niego dowiedzieć, ile energii pochłania oświetlenie, wentylacja, ogrzanie nieruchomości czy wody. Od 28 kwietnia zacznie obowiązywać nowelizacja ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz Prawa budowlanego. W efekcie obowiązek posiadania świadectwa energetycznego, który aktualnie dotyczy właścicieli nieruchomości lub lokali – użytkowych bądź mieszkalnych – wybudowanych po 2009 roku, obejmie również wcześniej postawione budynki bądź ich części, ale w obu przypadkach istnieje on tylko przy założeniu, że ich właściciele chcą je sprzedać lub wynająćŚwiadectwo charakterystyki energetycznej nie jest wymagane, kiedy wykorzystujemy istniejący budynek (lub lokal) "na własny użytek", tj. nie zamierzamy go sprzedawać lub wynajmować – informuje Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Świadectwo jest ważne przez 10 lat, licząc od dnia jego sporządzenia. Krótszy termin ważności tyczy się sytuacji, w której w domu/mieszkaniu zostanie przeprowadzony remont mający wpływ na zużycie energii – wówczas świadectwo należy odnowić. Paszport energetyczny trzeba przechowywać jak każdy dokument. Wyjątek tzn. obowiązek zamieszczenia go w widocznym miejscu tyczy się budynków:

  • o powierzchni użytkowej powyżej 250 mkw. zajmowanych przez organy wymiaru sprawiedliwości, prokuraturę oraz organy administracji publicznej i w których dokonywana jest obsługa interesantów,
  • o powierzchni użytkowej przekraczającej 500 mkw., w którym są świadczone usługi dla ludności (zakładając, że świadectwo jest już sporządzone).

Od 28 kwietnia inwestorzy będą zobowiązani dołączyć świadectwo charakterystyki energetycznej do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego bądź do wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie. Nie dotyczy to domów do 70 mkw. zabudowy do własnych celów mieszkaniowych (czyli sytuacji, w której inwestor jest jednocześnie właścicielem domu i zbudował go dla siebie).

Fatalne wieści o waloryzacji emerytur. Rząd nie będzie już taki hojny dla seniorów

Kto zleca sporządzenie świadectwa, kto je wykonuje i ile to kosztuje?

Zlecenie sporządzenia świadectwa w przypadku sprzedaży lub najmu wydaje:

  • właściciel/zarządca budynku,
  • osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu (w sytuacji zbycia tego prawa)
  • bądź inwestor (przed złożeniem zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego/wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie).

Natomiast sporządzeniem świadectwa charakterystyki energetycznej zajmują się osoby wpisane do Centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków prowadzonym przez Ministra Rozwoju i Technologii. Więcej informacji na ten temat można znaleźć pod tym adresem: https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/centralny-rejestr-charakterystyki-energetycznej-budynkow.

Koszt? Bankier.pl wylicza (na podstawie przeglądu cennika firm zajmujących się przeprowadzaniem audytów i wystawianiem świadectw charakterystyki energetycznej), iż w największych miastach Polski paszport energetyczny kosztuje od 500 do nawet 1500 zł. Najwyższe stawki są w obrębie Warszawy. Natomiast między 800 a 1000 zł trzeba zapłacić za świadectwo charakterystyki energetycznej w innych dużych miastach takich jak Kraków, Wrocław, Gdańsk czy Poznań. W mniejszych miastach i miejscowościach taki dokument to wydatek rzędu ok. 500–700 zł.

Emerytura może wzrosnąć nawet o 20 proc. ZUS zdradził sposób na wyższe świadczenia.

Jaka kara grozi za niedopełnienie obowiązku?

MRiT podaje, iż fakt przekazania świadectwa zostanie odnotowany w akcie notarialnym. Jeśli to nie nastąpi, notariusz będzie miał obowiązek pouczyć zobowiązanego do przekazania świadectwa o karze grzywny za niewywiązanie się z tego obowiązku.

Właściciele nieruchomości muszą zdawać sobie sprawę z konsekwencji związanych z brakiem świadectwa energetycznego. Nowe przepisy wprowadzają surowsze sankcje za brak lub niedopełnienie obowiązku posiadania świadectwa energetycznego, co może skutkować wysokimi karami finansowymi i opóźnieniami w sprzedaży lub wynajmie nieruchomości czy też dodatkowymi konsekwencjami finansowymi po stronie sprzedających, czy wynajmujących – przekazał Łukasz Ciskowski, adwokat z Czupajło Ciskowski & Partnerzy Kancelaria Adwokacka na łamach portalu TVN24 Biznes.

Portal bankier.pl przypomina, że do tej pory grzywna za brak paszportu energetycznego wynosiła 10 tys. zł, a według prawa nie można była zamieszkać w domu czy mieszkaniu, które takiego dokumentu nie posiadało. W praktyce jednak notariusze potwierdzali akty notarialne sprzedaży takich budynków.

Art. 41 ustawy o charakterystyce energetycznej budynków wskazuje, iż ten, kto nie wykonuje obowiązku przekazania kopii świadectwa energetycznego nabywcy przy sporządzeniu aktu notarialnego lub najemcy przy zawarciu umowy najmu podlega karze grzywny. Z kolei art. 42 tej samej ustawy precyzuje, że kary orzeka się zgodnie z Kodeksem postępowania w sprawach o wykroczenie. Zgodnie z Kodeksem wykroczeń grzywna za brak świadectwa może wynieść od 20 zł do maksymalnie 5 tys. zł, przy czym Business Insider wskazuje, że praktyce raczej nieliczni będą mogli zostać ukarani za nieprzekazanie kopii paszportu energetycznego. Najwyższa grzywna w postępowaniu mandatowym wynosi 500 zł – dopiero gdy ukarany nie chce jej przyjąć, sprawa trafia do sądu i tylko na tym szczeblu możliwe jest ukaranie grzywną w wys. ponad 500 zł. Zdaniem ekspertów trudno wyobrazić sobie, że policjanci będą kontrolować, czy podczas umowy najmu mieszkania przekazano świadectwo energetyczne. W efekcie przepis o karach za brak świadectwa może zostać tzw. martwym przepisem – czytamy na łamach Business Insidera.

Jakie budynki są zwolnione z obowiązku sporządzenia tego dokumentu?

1) podlegające ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,

2) będące miejscem kultu i działalności religijnej,

3) przemysłowe oraz gospodarcze niewyposażone w instalacje zużywające energię, z wyłączeniem instalacji oświetlenia wbudowanego,

4) mieszkalne, przeznaczone do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku,

5) wolnostojące o powierzchni użytkowej poniżej 50 mkw.,

6) gospodarstw rolnych o wskaźniku EP określającym roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną nie wyższym niż 50 kWh/(mkw.·rok).