Komornicy łatwiej ściągną długi. Brzoska chce rewolucji, to kluczowa zmiana dla małych firm
Małe firmy od lat borykają się z problemem zatorów płatniczych, które często prowadziły do ich upadku. Teraz pojawia się propozycja, która może diametralnie zmienić sytuację. Będący twarzą deregulacji gospodarki Rafał Brzoska, ma pewien plan. Czy uproszczona egzekucja należności uratuje tysiące przedsiębiorstw?
Zatory płatnicze duszą mały biznes
Małe i średnie firmy od lat padają ofiarą opóźnień w płatnościach ze strony dużych kontrahentów. Wystawienie faktury nie gwarantuje otrzymania należnych pieniędzy w terminie, a proces dochodzenia roszczeń jest długotrwały i kosztowny. Wielu przedsiębiorców nie ma zasobów, by walczyć w sądzie przez lata. W efekcie tracą płynność finansową, co nierzadko prowadzi do upadłości.
Problem ten jest powszechny – według raportu BIG InfoMonitor, aż 50% przedsiębiorców w Polsce regularnie mierzy się z opóźnieniami w płatnościach od kontrahentów. Co więcej, średni czas oczekiwania na spłatę faktury wynosi ponad 3 miesiące, co dla wielu firm może oznaczać konieczność zaciągania kredytów obrotowych lub redukcji zatrudnienia.
Z badań IBRiS wynika, że 74,1 proc. respondentów popiera ograniczenie agresywnych praktyk egzekucyjnych komorników, a niemal 74 proc. pozytywnie ocenia wprowadzenie zasady domniemania niewinności podatnika w rozliczeniach podatkowych. To pokazuje, że społeczeństwo oczekuje zmian w systemie gospodarczym.
Nowe podejście do egzekucji długów
Zespół ds. deregulacji, kierowany przez Rafała Brzoskę, zaprezentował propozycję, która może być przełomem dla małych firm. Uproszczona egzekucja należności zakłada, że faktura wystawiona w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) i zaksięgowana w jednolitym pliku kontrolnym (JPK) przez dłużnika automatycznie stanie się podstawą do egzekucji komorniczej.
Jeżeli mała firma wystawia fakturę dużej firmie, a ta zaksięguje ją, odliczy VAT i podatek dochodowy, to oznacza, że ją zaakceptowała. Powinna zapłacić. Mała firma nie musi czekać latami na decyzję sądu. Komornik od razu może ściągnąć należność – powiedział w nagraniu opublikowanym w mediach społecznościowych Brzoska.
Mechanizm ten miałby działać automatycznie i ograniczać konieczność angażowania sądów. W praktyce oznaczałoby to, że wierzyciele mogliby szybciej i taniej odzyskiwać swoje należności, co poprawiłoby płynność finansową w sektorze MŚP.
Eksperci wskazują, że takie rozwiązanie mogłoby również zmniejszyć szarą strefę i poprawić dyscyplinę płatniczą w gospodarce, ponieważ firmy miałyby większą motywację do regulowania zobowiązań na czas.
Co zmieni ta reforma? Kluczowe korzyści dla przedsiębiorców
Główne zalety wprowadzenia uproszczonej egzekucji należności to:
- Szybsze odzyskiwanie pieniędzy – brak konieczności wieloletnich batalii sądowych.
- Odciążenie sądów, które obecnie są przepełnione sprawami gospodarczymi.
- Poprawa płynności finansowej małych firm, co może uchronić wiele z nich przed bankructwem.
- Brak dodatkowych kosztów dla budżetów państwa – system bazuje na już istniejącym KSeF.
Projekt, który początkowo może wydawać się technicznym ułatwieniem, w rzeczywistości może stać się game changerem dla polskich przedsiębiorców. Czy rząd poprze tę inicjatywę? Czas pokaże, ale jedno jest pewne – zmiany są nieuniknione.
Pomimo pozytywnych aspektów propozycji, pojawiają się również głosy krytyczne. Eksperci wskazują na kilka ryzyk:
- Potencjalne nadużycia – szybka egzekucja może być wykorzystywana przez nieuczciwe podmioty do wymuszania płatności w kontrowersyjnych przypadkach.
- Problematyczna rola komorników – niektórzy obawiają się, że mogą pojawić się sytuacje, w których egzekucja odbędzie się bez realnej możliwości obrony dłużnika.
- Konsekwencje dla dużych firm – choć celem jest ochrona małych firm, może to wpłynąć na relacje handlowe i skłonić duższe firmy do unikania współpracy z mniejszymi kontrahentami.
Eksperci rekomendują wprowadzenie mechanizmów kontrolnych, które zabezpieczą przed potencjalnymi nadużyciami i zagwarantują, że nowy system będzie sprawiedliwy dla wszystkich stron rynku. W najbliższych tygodniach planowane są konsultacje społeczne, które mogą doprowadzić do dalszego doprecyzowania reformy.
