Ponad miesiąc urlopu dla każdego pracownika? To prawo już obowiązuje
Od 2024 roku pracownicy w Polsce mogą korzystać z pakietu nawet 35 dni urlopu oraz specjalnych zwolnień z pracy. Dodatkowe wolne dni, które nam przysługują wprowadziła nowelizacja Kodeksu pracy podczas wdrażania unijnej dyrektywy work-life balance. Wciąż jednak nie wszyscy wiedzą, że należy im się więcej wolnego, a takie wiedza w niektórych sytuacjach może być bardzo pomocna.
Z tego tekstu dowiesz się: Ile dni urlopu można mieć w ciągu roku | Ile dni wolnych przysługuje ci poza urlopem wypoczynkowym | Kiedy i dlaczego można mieć wolne od pracy | Kiedy poinformować pracodawcę, że bierze się wolne | Za jakie dni urlopu przysługuje ci wynagrodzenie | Więcej podobnych informacji znajdziesz na biznesinfo.pl
Unia dba o work-life balance
Według przepisów każdemu pracownikowi przysługuje 20 dni urlopu wypoczynkowego jeśli jego staż pracy nie przekracza 10 la t oraz 26 dni urlopu , jeśli przepracował w życiu co najmniej 10 lat. Nowelizacja Kodeksu pracy z 26 kwietnia ubiegłego roku, od początku 2024 roku wprowadziła jednak dodatkowe wolne dni, które pracownicy mają prawo uzyskać od pracodawcy.
Stało się tak za sprawą implementacji do naszego kraju dyrektywy wprowadzonej przez Unię Europejską, której celem jest zapewnienie pracownikom większej równowagi pomiędzy życiem zawodowym, a prywatnym. Szczególnie z uwzględnieniem występowania losowych wydarzeń określanych jako ”siła wyższa”.
Nie ma siły na ”siłę wyższą”
W konsekwencji zmiany przepisów Kodeks pracy obecnie 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego (w zależności od stażu pracy), 5 dni urlopu opiekuńczego (przysługuje nie tylko rodzicom), opiekę nad dzieckiem w wymiarze 2 dni lub 16 godzin oraz dwa dni tzw. ”zwolnienia z powodu siły wyższej”.
Wolne od siły wyższej to dwa dodatkowe dni wolnego w roku kalendarzowym. W ich trakcie pracownikowi należy się połowa wynagrodzenia, a pracodawca musi udzielić takiego urlopu na wniosek pracownika. Sam pracownik, by skorzystać z takiej możliwości, musi zawnioskować o taki urlop najpóźniej w dniu skorzystania z niego. Istotne jest to, że o czasie, jak i formie wykorzystania zwolnienia z powodu siły wyższej, decyduje pracownik. Chodzi o to, by nie martwiąc się o zatrudnienie, można było zająć się dowolną nieprzewidywalną pilną sprawą, która może dotyczyć każdego z nas – od nagłej potrzeby zajęcia się kimś bliskim, do pękniętej rury pod zlewem.
Opieka jest tak ważna, że niekiedy wymaga wolnego
Unijna dyrektywa narzuciła polskiemu Kodeksowi pracy wprowadzenia również pięciu dni urlopu opiekuńczego w ciągu roku. Takie wolne może wziąć każdy pracownik, nie tylko taki, który jest rodzicem. Urlop opiekuńczy dotyczy bowiem nie tylko dzieci, ale i osób bliskich, takich jak rodzice, czy partnerzy. Chodzi o możliwość udzielenia wsparcia członkowi rodziny lub osobie, która zamieszkuje w tym samym gospodarstwie domowym.
Należy jednak pamiętać, że za urlop opiekuńczy nie przysługuje wynagrodzenie. Pięć dni takiego zwolnienia mogą być wykorzystane za jednym zamachem – jednorazowo, lub w dowolnie podzielonych fragmentach. Urlop opiekuńczy nie wpływa na urlop wypoczynkowy ani na urlop na żądanie. Pracodawca nie ma zatem prawa odjąć dni wziętych przez pracownika na opiekę nad bliską osobą z puli dni urlopu wypoczynkowego. W przeciwieństwie do urlopu od siły wyższej, wniosek o urlop opiekuńczy należy złożyć pracodawcy najpóźniej jeden dzień przed skorzystaniem z niego.
Kolejnym, choć nie nowym, możliwym zwolnieniem z wykonywania obowiązków służbowych, jest zwolnienie na opiekę nad dzieckiem. Dwa dni przysługują osobom, które wychowują co najmniej jedno dziecko poniżej 14 roku życia. ”Wychowują”, czyli nie muszą być jego rodzicami.
W sumie można więc uzyskać do 35 dni wolnych w ciągu roku, lub 29 w przypadku kiedy staż pracy jest mniejszy, niż 10 lat.
