Z Polski będzie widać coś niezwykłego. Częściowe zaćmienie Księżyca już za kilka dni

Od zawsze robi wrażenie

Zaćmienie Księżyca od zawsze zadziwiało, zachwycało i przerażało. W minionych wiekach, kiedy jeszcze nie rozumiano tego zjawiska, często kojarzono je z odpowiednią dla danej kultury symboliką, interpretowano jako znaki i tworzono na temat tego efektu różne mity. Dawne ludy pozostawiły po sobie różnego rodzaju zapiski i inne świadectwa dotyczące skojarzeń z tym, co zaćmienie mogło znaczyć. Na przykład wiązano je ze swego rodzaju konfliktem występujących w niebiosach.

Widać to choćby w wierzeniach słowiańskich. W “Etnografii Lubelszczyzny” udostępnionej na teatrnn.pl można przeczytać “Niezwykle groźnie interpretowano wszelkie anomalie w funkcjonowaniu kosmosu. […] Zaćmienie słońca albo księżyca był negatywnie interpretowane, w tym czasie bowiem następowało pogrążenie ziemi w ciemnościach i chaosie. Tłumaczono to jako efekt pożerania słońca lub księżyca przez potwora, czarownice lub inne złe moce, aby je odstraszyć, czyniono hałas – zanotował Kazimierz Moszyński”.

Dziś już rozumiemy, skąd się bierze ten efekt zniknięcia lub częściowego zacienienia Księżyca. A jednak wciąż zaćmienie to wyjątkowe wydarzenie, ponieważ podczas trwania tego zjawiska możemy obserwować, jak Ziemia rzuca swój cień na naturalnego satelitę.

W jaki sposób powstaje zaćmienie Księżyca?

Już z najbliższy weekend czeka nas możliwość obserwowania częściowego zaćmienia Księżyca. Jest to jedyna taka okazja w tym roku. Wydarzenie to zbiegnie się ponadto z przestawianiem wskazówek zegarków, bo to właśnie w nocy z 28 na 29 października zmieniamy czas na zimowy. Jak dochodzi do tego, że Ziemia rzuca cień na swojego satelitę? Dochodzi do tego wtedy, gdy nasz glob ustawia się na swojej orbicie między Słońcem, a Księżycem - musi on być wówczas ponadto w pełni, tłumaczy teleskop.pl. Wówczas Ziemia rzuca na satelitę swój cień, a on przyjmuje postać stożka. Czemu niekiedy jest to efekt częściowy?

- Stożek cienia Ziemi może być całkowity, albo przyjmować formę półcienia. Całkowity stożek cienia Ziemi znajduje się po przeciwnej stronie Ziemi, niż Słońce i z obiektu, który się w tym miejscu znajdzie – Słońca w ogóle nie widać. Stożek półcienia jest natomiast bardziej rozległy, a Ziemia jedynie częściowo przysłania w nim Słońce. To ważne pojęcia, jeśli chcemy zrozumieć, dlaczego występują różne stopnie zaćmienia Księżyca - objaśnia telesko.pl

Kiedy i o której będzie w Polsce zaćmienie Księżyca 2023?

“W przypadku częściowego zaćmienia Księżyca, jego fragment musi znaleźć się zarówno poza całkowitym stożkiem cienia Ziemi, jak i w obszarze stożka półcienia”, doprecyzowuje wspomniane źródło. Jak obserwować to zjawisko? Początek zaćmienia ma nastąpić o godzinie 20:02 28 października. Wystarczy wypatrywać Księżyca - najlepiej spektakl będzie widoczny w bezchmurną noc w miejscu o małym nasileniu sztucznego światła. Od 20:02 będzie można obserwować najpierw zaćmienie półcieniowe, a o godzinie 21:35 tarcza Księżyca zacznie wchodzić w cień Ziemi. Maksimum nastąpi o godzinie 22:15, a widowisko zakończy się o 22:52.

- Dolna, lewa część tarczy Księżyca będzie nieco ciemniejsza, jakby 'wygryziona', choć Księżyc będzie w pełni. Ziemski cień w zasadzie liźnie powierzchnię Księżyca, bo zakryte będzie jedynie około jednej ósmej tarczy - opisuje cytowany na łamach rmf24.pl astronom Jerzy Rafalski z Centrum Popularyzacji Kosmosu Planetarium w Toruniu.