17-latkowie za kierownicą? Ministerstwo planuje duże zmiany
Rząd pracuje nad nowelizacją ustawy o ruchu drogowym. Zmiany zakładają zmniejszenie minimalnego wieku niezbędnego do uzyskania prawa jazdy. Na polskich drogach pojawią się więc 17-latkowie, których dotyczyć będą jednak specjalne ograniczenia. Jeśli nowelizacja wejdzie w życie, Polska będzie jednym z dwóch krajów UE, w którym można prowadzić poniżej 18 roku życia. A jak jest na świecie?
Młodzi kierowcy w Polsce
Obecnie w Polsce można ubiegać się o prawo jazdy kategorii B od 18 roku życia. Rozpocząć naukę jazdy można jednak na kilka miesięcy przed osiągnięciem tego wieku - od 17 lat i 9 miesięcy. Aby móc uzyskać pełne prawo jazdy, kurs musi zostać zakończony egzaminem państwowym w dniu 18. urodzin lub później.
Co istotne, według danych policji kierowcy w wieku od 18 do 24 mają najwyższy wskaźnik wypadków drogowych i sprawiają największe zagrożenie na polskich drogach. Młodzi kierowcy często poruszają się z nadmierną prędkością, nie stosują się do znaków drogowych oraz sygnalizacji świetlnej i notorycznie stosują niebezpieczny manewr wyprzedzania na trzeciego. Wiele wskazuje jednak na to, że już wkrótce na polskich drogach młodych kierowców będzie więcej.
Od 17 lat, ale z ograniczeniami
Z wykazu prac legislacyjnych rządu wynika, że Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad nowelizacją ustawy Prawo o ruchu drogowym. Zmiany przewidują między innymi umożliwienie 17-latkom staranie się o prawo jazdy kategorii B. Rozpoczęcie kursu będzie możliwe za zgodą rodziców lub opiekunów, a celem ma być zwiększenie mobilności wśród ludzi młodych oraz walka z wykluczeniem komunikacyjnym. Będą jednak stosowne ograniczenia.
17-latkowie w okresie próbnym nie będą mogli przekraczać prędkości 50 km/h w obszarze zabudowanym, 80 km/h poza obszarem zabudowanym oraz 100 km/h na autostradzie i drodze ekspresowej dwujezdniowej. Młodzi kierowcy nie będą mogli również wykonywać przewozu osób taksówką ani w ramach przewozu okazjonalnego. Nowe przepisy zakładają także, że młodociani kierowcy nie będą mogli przewozić innych nieletnich bez nadzoru dorosłego, doświadczonego za kierownicą pasażera.
Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, nowe przepisy wejdą w życia w pierwszym kwartale 2025 roku.
Minimalny wiek kierowców na świecie
W niemal całej Unii Europejskiej minimalny wiek umożliwiający zdobycie prawa jazdy to 18 lat. Wyjątkiem jest Irlandia, w której jest to 17 lat.
W Stanach Zjednoczonych minimalny wiek różni się w zależności od stanu. W większości z nich można zdobyć prawo jazdy od 16 roku życia, ale na przykład w Alasce można ubiegać się o licencję tymczasową już w wieku 14 lat , a Nowy Meksyk umożliwia zdobycie uprawnień już po skończeniu 15 lat i 6 miesięcy. Warto zaznaczyć, że w wielu stanach dostępne są różne etapy uzyskiwania prawa jazdy, które mogą zaczynać się od pozwolenia tymczasowego (learner's permit), a kończyć na pełnym prawie jazdy.
W Kanadzie można zostać kierowcą w wieku 16 lat, chociaż w Albercie za pozwoleniem rodziców można się o to starać już w wieku 14 lat. Od 16 lat można też jeździć na przykład w Meksyku, Australii czy w Nowej Zelandii, jednak w każdym z tych państw zgodę na to muszą wyrazić rodzice.
