Alimenty, spadek i inne sprawy w sądzie zdrożeją. Jedna grupa na tym zarobi
Każda sprawa w sądzie oznacza nie tylko stres, ale też ogromne wydatki. Wszyscy Ci, którzy z różnych powodów potrzebują zapłacić adwokata, będą niemile zaskoczeni. Będzie jeszcze drożej. Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje bowiem nad zmianą rozporządzenia w sprawie stawek dla prawników. Wiadomo, jak zmienią się ceny usług prawnych w Polsce.
Wykluczenie prawne
Opłaty, które należy uiszczać za prowadzenie sprawy w sądzie lub za konsultacje z prawnikami, już dziś znajdują się poza finansowym zasięgiem wielu Polaków. W praktyce oznacza to wykluczenie ogromnej części społeczeństwa, której nie stać na uiszczanie tych rosnących kosztów, z jednego z podstawowych filarów demokracji, czyli prawa do dochodzenia swoich racji przed sądem.
Wszystko wskazuje niestety na to, że już wkrótce to wykluczenie zostanie znacznie pogłębione. Rząd chce bowiem podnieść minimalne stawki dla prawników. Po zmianach pomoc adwokata będzie droższa aż o 100 procent.
Jakie usługi prawników podrożeją?
W rządzie trwają prace nad projektem rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie. Dwukrotnie wzrosnąć mają minimalne stawki za pomoc prawnika „z wyboru”.
Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu, „nastąpiła zmiana siły nabywczej pieniądza w wyniku procesów inflacyjnych oraz wzrosły m.in. koszty pracy (…) wysokość niektórych stawek minimalnych opłat za czynności adwokackie wymaga zatem aktualizacji”.
Według projektu rozporządzenia podwyższone będą stawki za pomoc prawną w sprawach o:
● alimenty, nakazanie wypłacenia wynagrodzenia za pracę do rąk drugiego małżonka – do 240 zł (aktualnie wynosi 120 zł),
● stwierdzenie nabycia spadku – do 240 zł (aktualnie wynosi 120 zł),
● opróżnienie lokalu mieszkalnego – do 480 zł (aktualnie wynosi 240 zł),
● ze skargi na czynności komornika – do 160 zł (aktualnie wynosi 80 zł),
● nawiązanie umowy o pracę, uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, przywrócenie do pracy lub ustalenie sposobu ustania stosunku pracy – do 360 zł (aktualnie wynosi 180 zł),
● inne roszczenia niemajątkowe – do 240 zł (aktualnie wynosi 120 zł),
● ustalenie wypadku przy pracy, jeżeli nie jest połączone z dochodzeniem odszkodowania lub renty – do 480 zł (aktualnie wynosi 240 zł),
● świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego oraz w sprawach dotyczących podlegania ubezpieczeniom społecznym – do 360 zł (aktualnie wynosi 180 zł),
● demoralizację – do 240 zł (aktualnie wynosi 120 zł),
● czyn karalny – do 720 zł (aktualnie wynosi 360 zł),
● nieletnich, jeżeli sprawa dotyczy zarówno demoralizacji, jak i czynu karalnego – do 720 zł (aktualnie wynosi 360 zł).
Równy dostęp do sprawiedliwości?
W świetle przepisów nieodpłatna pomoc prawna kierowana jest do wszystkich obywateli, którzy nie mają możliwości opłacenia kosztów usługi prawnika oraz przysługuje przedsiębiorcom samozatrudnionym. W praktyce system potrzebuje jednak daleko idących zmian.
Adwokat zaangażowany w latach 2015-2023 w obronę praworządności oraz współtwórca inicjatywy „Wolne Sądy”, a obecnie europoseł mec. Michał Wawrykiewicz przyznawał w maju, że polskie sądownictwo znajduje się w kryzysie i wymaga reformy.
Jak podkreślał, kluczowym elementem powinien być również równy dostęp do wymiaru sprawiedliwości.
Kluczowy jest oczywiście ten access to justice (…) czyli żeby ludzie mieli poczucie, że każdy obywatel ma równy dostęp do wymiaru sprawiedliwości, że nie trzeba być bogaczem, żeby wygrywać w sądzie. Że każdy ma to samo prawo, między innymi prawo do doskonałego obrońcy lub pełnomocnika. To jest jeden z filarów takiej rzeczywistej sprawiedliwości w sądach i tego dostępu do wymiaru sprawiedliwości dla wszystkich – mówił mec. Wawrykiewicz.
