Te badania do niedawna były luksusem. Teraz będą bezpłatne. Kto skorzysta?
Polscy pacjenci już wkrótce zyskają dostęp do zaawansowanych badań genetycznych, które do tej pory kosztowały tysiące złotych w prywatnych laboratoriach. Czy zmiany faktycznie przyniosą przełom w diagnostyce i leczeniu? Oto nowe zasady, które wkrótce wprowadzi Ministerstwo Zdrowia.
Nowe możliwości diagnostyczne już od stycznia
Od 1 stycznia 2025 roku Narodowy Fundusz Zdrowia rozszerzy katalog refundowanych badań genetycznych. Dzięki rozporządzeniu Ministerstwa Zdrowia z 22 sierpnia tego roku, pacjenci będą mogli wykonać badania, które wcześniej były dostępne wyłącznie odpłatnie . Co znajdzie się na nowej liście?
Pierwszym z badań będzie porównawcza hybrydyzacja genomowa do mikromacierzy (aCGH) , umożliwiająca wykrywanie takich schorzeń jak niepełnosprawność intelektualna czy wady wrodzone. Drugie badanie to analiza ekspresji genów metodą Real-Time PCR (qRT-PCR) , szeroko stosowana w diagnostyce chorób onkologicznych. Te narzędzia mogą poprawić precyzję diagnozy niektórych poważnych chorób i ułatwić dostęp do odpowiedniego leczenia.
Dlaczego badania genetyczne są kluczowe?
Czynniki genetyczne odgrywają istotną ważną w wykrywaniu i leczeniu wielu schorzeń. Ministerstwo Zdrowia podkreśla , że wady wrodzone, takie jak padaczki czy zaburzenia ze spektrum autyzmu, często wymagają bardziej zaawansowanych metod diagnostycznych niż klasyczne techniki cytogenetyczne.
Badanie aCGH to ważne narzędzie w diagnostyce, szczególnie w przypadkach niejasnych objawów klinicznych. Z kolei qRT-PCR umożliwia szczegółową analizę zmian genetycznych na poziomie ekspresji genów. Wprowadzenie tych badań w ramach NFZ ma przynieść kilka korzyści:
- szybsze wykrywanie chorób,
- lepsze ukierunkowanie terapii,
- znaczną oszczędność dla pacjentów.
Obecnie
koszty takich badań w prywatnych placówkach wynoszą od 2 do 2,5 tys. zł za aCGH i od 400 do 1 tys. zł za qRT-PCR.
Od nowego roku wszystkie te usługi będą refundowane, co oznacza ogromną ulgę finansową dla wielu rodzin.
Nie tylko diagnostyka, ale i leczenie
Wprowadzenie nowych badań to nie tylko krok naprzód w diagnostyce, ale także w leczeniu. Ministerstwo Zdrowia zaznacza, że:
Diagnostyka wad wrodzonych ma kluczowe znaczenie w okresie prenatalnym i postnatalnym. Ułatwia nie tylko wykrycie zmian genetycznych, ale także wybór optymalnego leczenia.
Nowe badania genetyczne będą jednak dostępne dla osób spełniających określone kryteria, w tym tych, u których inne metody diagnostyczne okazały się niewystarczające.
Dzięki tym zmianom pacjenci w Polsce będą mogli liczyć na bardziej precyzyjne diagnozy i skuteczniejsze terapie, co może przełożyć się na poprawę jakości życia. Niższe koszty związane z badaniami genetycznymi to szansa na dostęp do nowoczesnych badań dla osób, które wcześniej nie było na nie stać.
