W Polsce powstanie nowy zawód. Może być bardzo opłacalny

Dlaczego Polska potrzebuje koronera?

Polska od wielu lat boryka się z problemem braku odpowiednich przepisów regulujących stwierdzanie zgonów, co wielokrotnie było przedmiotem apelów Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO). Teraz, po latach nacisków, pojawiła się szansa, że instytucja koronera zostanie wprowadzona do polskiego systemu prawnego.

Funkcjonowanie koronera w wielu krajach świata, zwłaszcza w państwach anglosaskich, takich jak USA czy Wielka Brytania, ma na celu szybkie i profesjonalne przeprowadzanie postępowań związanych z nagłymi lub niewyjaśnionymi zgonami. Koroner łączy w sobie wiedzę z zakresu medycyny i prawa, co umożliwia mu efektywne stwierdzanie zgonów oraz przyczyn śmierci, a także wystawianie tymczasowych aktów zgonu. W Polsce jednak instytucja ta nie funkcjonuje, co prowadzi do licznych problemów, zarówno dla rodzin zmarłych, jak i dla służb ratowniczych.

Jak wskazuje Rzecznik Praw Obywatelskich, obecne przepisy w Polsce nie pozwalają np. ratownikom medycznym na formalne stwierdzenie zgonu. Tylko lekarz, najczęściej z pogotowia, ma uprawnienia do wypisania karty zgonu. W praktyce często prowadzi to do bulwersujących sytuacji, w których ciała ofiar wypadków pozostają na miejscu zdarzenia, ponieważ ratownicy medyczni, mimo że nie mogą stwierdzić zgonu, są zmuszeni czekać na przybycie lekarza - warto podkreślić, że w tym samym czasie jest on odciągany od innych obowiązków, od których może zależeć czyjeś życie.

Problem ten dotyczy także rodzin, których bliscy zmarli w domu. W wielu przypadkach dyspozytorzy pogotowia odmawiają wysłania lekarza, aby stwierdził zgon, szczególnie w weekendy lub dni świąteczne, kiedy lekarze rodzinni są trudniej dostępni. W efekcie rodziny zmarłych nie mogą rozpocząć formalności pogrzebowych, ponieważ nie mają odpowiednich dokumentów, takich jak karta zgonu.

Apel Rzecznika Praw Obywatelskich o wprowadzenie instytucji koronera

Rzecznik Praw Obywatelskich od 13 lat apeluje o wprowadzenie do polskiego systemu prawnego instytucji koronera. Jak podkreśla Biuro RPO, obecny brak regulacji w tej sprawie znacząco opóźnia proces stwierdzania zgonów i prowadzi do niepotrzebnych komplikacji dla rodzin zmarłych. Ponadto, RPO zwraca uwagę na to, że stwierdzenie zgonu przez koronera odciążyłoby lekarzy, którzy często są zmuszeni do wykonywania tych czynności, mimo że ich czas mógłby być lepiej wykorzystany na inne zadania medyczne.

W wielu krajach, takich jak USA, koroner posiada zarówno kompetencje medyczne, jak i znajomość prawa, co pozwala mu na wydawanie tymczasowych aktów zgonu. Taki dokument jest akceptowany przez instytucje finansowe, banki oraz firmy ubezpieczeniowe, co umożliwia szybkie załatwienie formalności pogrzebowych bez zbędnych opóźnień. Koroner może również zarządzać przeprowadzenie autopsji, jeśli zachodzi podejrzenie, że śmierć mogła nastąpić w wyniku przestępstwa.

Prace legislacyjne Ministerstwa Zdrowia

Na przestrzeni lat wielokrotnie pojawiały się inicjatywy ustawodawcze mające na celu wprowadzenie instytucji koronera, jednak żadna z nich nie została zrealizowana. Dopiero teraz, w 2024 roku, Ministerstwo Zdrowia ogłosiło, że prowadzi prace nad nowelizacją przepisów, które mają uregulować kwestie związane ze stwierdzaniem zgonów. Wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny poinformował, że prace legislacyjne mają na celu wprowadzenie kompleksowych regulacji dotyczących stwierdzania zgonów, wystawiania kart zgonu (w tym w formie elektronicznej) oraz powołania instytucji koronera.

Projekt ustawy ma być gotowy do końca drugiego kwartału 2025 roku, co oznacza, że w najbliższych latach możemy spodziewać się wprowadzenia nowych przepisów w tej sprawie. Chociaż szczegółowy zakres obowiązków koronera w Polsce nie został jeszcze określony, wstępne założenia sugerują, że instytucja ta będzie miała uprawnienia do stwierdzania zgonów, co pozwoli na odciążenie lekarzy i usprawnienie procesu formalnego.

Wprowadzenie koronera do polskiego systemu prawnego niesie za sobą wiele korzyści, zarówno dla rodzin zmarłych, jak i dla systemu ochrony zdrowia. Najważniejsze z nich to:

• Skrócenie czasu formalności - Koroner będzie mógł wystawić tymczasowy akt zgonu, co pozwoli na szybkie rozpoczęcie formalności pogrzebowych bez konieczności oczekiwania na lekarza.
• Odciążenie lekarzy - Stwierdzanie zgonów przez koronera pozwoli lekarzom skupić się na leczeniu pacjentów, zamiast angażować się w formalności administracyjne.
• Większa dostępność lekarzy - W sytuacjach, w których lekarze są trudno dostępni (np. w weekendy lub na terenach wiejskich), koroner mógłby przejąć ich obowiązki, zapewniając dostępność usług związanych ze stwierdzaniem zgonów.
• Usprawnienie pracy służb ratowniczych - Koroner mógłby również odciążyć ratowników medycznych, którzy obecnie są zobowiązani do czekania na lekarza, aby stwierdzić zgon.

Wprowadzenie koronera do polskiego systemu prawnego jest od dawna postulowanym krokiem, który może znacznie usprawnić proces stwierdzania zgonów oraz przyspieszyć formalności związane z organizacją pogrzebu. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, Polska dołączy do grona krajów, w których koronerzy odgrywają kluczową rolę w badaniu nagłych zgonów.