Niskie bezrobocie wiąże się z problemem. Polska może potrzebować wsparcia obcokrajowców
Choć niska stopa bezrobocia w Polsce ma swoje korzyści, wiąże się także z wyzwaniami. Zgodnie z najnowszymi analizami rynku pracy, w nadchodzących latach mogą pojawić się poważne problemy, w tym utrata nawet milionów pracowników. Tymczasem prawo wciąż nie nadąża za potrzebami pracodawców.
Polska odnotowuje najniższe bezrobocie w historii
Ostatnie ćwierćwiecze, jeśli chodzi o stopę bezrobocia w Polsce, było na tym polu bardzo zmienne. Duży wpływ na różne tendencje miały między innymi prywatyzacja, zamknięcie wielkich zakładów oraz emigracja w celach zarobkowych. Rynek pracy ciągle się rozwija, a obecnie odnotowujemy najniższe w historii bezrobocie. W ubiegłym roku wahało się ono w okolicach 5%, podczas gdy jeszcze dwie dekady temu potrafiło przekraczać 20% .
Z pozoru sytuacja wydaje się być wyłącznie pozytywna – Polacy pracują i zarabiają. Jednak pojawia się inny czynnik, który sprawia, że obecny stan może nie być tak korzystny w nadchodzących latach. Polska może potrzebować pomocy z zagranicy.
Problemy w związku z bezrobociem. Luka szybko się rozrasta
Analizy Polskiego Instytutu Ekonomicznego mówią jasno — w ciągu najbliższej dekady w naszym kraju zacznie brakować pracowników . Chodzi tu nie tylko o niskie bezrobocie, ale również niski poziom niewykorzystanego potencjału.
Dzisiaj notujemy najniższe historycznie bezrobocie w Polsce. Jednocześnie mamy najniższy w Europie poziom niewykorzystanego potencjału populacji w wieku produkcyjnym, czyli ok. 6 proc. ludzi, którzy nie pracują. Średnia europejska to jest ponad 12 proc., czyli krótko mówiąc, nie mamy skąd brać pracowników - ocenia w rozmowie z agencją Newseria Wojciech Ratajczyk, prezes zarządu Trenkwalder Polska.
Szacuje się, że tak niska stopa bezrobocia w Polsce wynika z trwającego kryzysu demograficznego , a nie z dużej liczby osób chętnych do podjęcia pracy. W związku z tym już za dziesięć lat pracowników w kraju ma być aż 2,1 miliona mniej . Według raportu PIE to 12,6 proc. obecnego stanu zatrudnienia.
Główne branże to przede wszystkim przemysł, ale również budownictwo, ochrona zdrowia, szkolnictwo. Te potrzeby będą rosły z każdym rokiem, ponieważ liczba ludzi schodzących z rynku pracy przewyższa liczbę ludzi wchodzących na niego - podkreśla Wojciech Ratajczak.
Polska będzie potrzebowała pomocy obcokrajowców
Szacunki wskazują, że najbardziej narażone na problem będą sektory edukacji (spadek o 29%) oraz opieki zdrowotnej (spadek o 23%), a także przemysłu . W tym ostatnim ryzyko stanowi największy odsetek prac powtarzalnych, które łatwo mogą zastąpić roboty.
Pomocą dla Polski w obliczu tych przewidywań mogą być między innymi imigranci zarobkowi. Tutaj jednak trend zdecydowanie wyhamował, w 2020 i 2021 roku ich przyrost wyniósł nawet 30%, obecnie to zaledwie 5% . Problematyczne w procesie zatrudniania pracowników zagranicznych są: długi proces legalizacji pobytu oraz biurokracja. Tu z pomocą miał przyjść rządowy dokument z października 2024 regulujący kwestię migracji. Może on być jednak dodatkową przeszkodą — zaznacza się tu nieproporcjonalnie duży nacisk na bezpieczeństwo względem potrzeb polskiego rynku pracy .
Projekt ustawy Ministerstwa Rodziny, Pracy i Opieki Społecznej o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Polski ma wprowadzić “elektronizację” czy nowe funkcjonalności informatyczne . To ma przyspieszyć procedury zatrudniania, dokument przewiduje jednak nowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia na pracę oraz wyższe kary — do nawet 50 tys. zł — za nielegalne zatrudnienie .
