Te osoby nie dostaną spadku. W tym przypadku nie chodzi o pokrewieństwo

Nowe przepisy ws. spadków

Sprawy spadkowe potrafią być bardzo skomplikowane. Do kwestii prawnych często dochodzi tutaj bagaż emocjonalny związany z trudnym wydarzeniem dla bliskich zmarłego, ale nierzadko zdarza się, że po pieniądze zgłaszają się również osoby, które wcale nie są do tego uprawnione. Warto pamiętać, że krąg dziedziczenia nie zawsze będzie zależeć od stopnia pokrewieństwa .

Dzieje się tak m.in. w przypadkach określonych w nowelizacji ustawy z 2023 roku. Zmiany w prawie spadkowym miały za zadanie ograniczyć liczbę uprawnionych , poprzez wykluczenie osób “niegodnych”. Termin ten zwykle odnosi się do dzieci spadkodawcy, ale nie tylko. Co dokładnie oznacza?

Na spadek też trzeba zapracować

W teorii dziedziczenie ustawowe nie jest złożonym procesem. W pierwszej kolejności spadek otrzymuje małżonek, a później dzieci i wnuki zmarłego. Jeśli jednak brak zstępnych, uwzględnia się tzw. drugą grupę dziedziczenia. Ta z kolei obejmuje rodziców i rodzeństwo spadkodawcy, a także zstępnych rodzeństwa (siostrzeńców zmarłego).

Wyjątek od tej zasady stanowić może przede wszystkim testament . Za pomocą tego dokumentu spadkodawca może samodzielnie ustalić, kto odziedziczy konkretne dobra materialne. Ostatnia wola sporządzona przez osobę w pełni zdolności prawnych ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym.

Nie jest to jednak jedyny przypadek, kiedy, przykładowo, dziecko nie otrzyma spadku po rodzicach. Dotyczy to również sytuacji, kiedy przez lata nie miało ono kontaktu ze zmarłym i “zgłosiło się” po spadek, mimo uchylania się od pomocy i opieki nad rodzicem. Właśnie w takim przypadku mówimy o osobie “niegodnej”. Spadku nie otrzyma chociażby dziecko, które nie płaciło alimentów na rodziców.

Powszechnie nieakceptowane są zdarzenia, w następstwie których majątek spadkodawcy otrzymuje osoba, która swoim karygodnym, często nacechowanym złą wolą, zaniechaniem uniemożliwiała za życia spadkodawcy zaspokojenie jego podstawowych potrzeb życiowych — czytamy w uzasadnieniu projektu nowelizacji.

Wykluczenie a rezygnacja ze spadku

W listopadzie 2023 roku wprowadzono również zmiany dotyczące odrzucenia spadku. Nowe przepisy mają bowiem nie tylko zapobiegać nieetycznym zachowaniom, ale również uprościć drogę prawną. Obecnie w rozprawie spadkowej mają brać udział: małżonek, zstępni, osoby pozostające w stosunku przysposobienia, rodzice oraz rodzeństwo. Wyłączeni z dziedziczenia zostali natomiast dalsi zstępni dziadków spadkodawcy , należący wcześniej do trzeciej grupy spadkowej.

Ważna zmiana objęła również kwestię odrzucenia spadku. Każda osoba uprawniona do dziedziczenia ma prawo do dobrowolnej rezygnacji, jednak w przypadku małoletnich konieczne jest pośrednictwo opiekuna. Jeszcze w ubiegłym roku odrzucenie spadku w imieniu dziecka wymagało zgody sądu opiekuńczego. Obecnie wystarczy odpowiednie oświadczenie złożone w sądzie lub u notariusza.