Ukraińcy na polskim rynku pracy. Ich obecność tak wpływa na gospodarkę
Po ataku Rosji na Ukrainę w ciągu pierwszych tygodni do Polski przybyły niecałe dwa miliony obywateli zza wschodniej granicy. Wiadomo, jak po niemal trzech latach ukształtował się rynek pracy i jaki udział mają w nim Ukraińcy. Uchodźcy wojenni mierzą się z szeregiem wyzwań, jednak dochody z pracy zarobkowej są znaczną większością ich budżetu domowego. Dane zdradzają szczegóły.
Ukraińcy na polskim rynku pracy
Polska od wielu lat była miejscem, do którego nasi sąsiedzi zza wschodniej granicy przybywali w celach zarobkowych lub ułożenia sobie życia. Sytuację tę znacznie zmieniła eskalacja konfliktu zbrojnego i atak Rosji na Ukrainę , do którego doszło 24 lutego 2022 roku. To wtedy w ciągu pierwszych kilku tygodni do naszego kraju przybyły niecałe 2 miliony obywateli ze Wschodu .
Według danych z Eurostatu z sierpnia 2024 roku w całej Unii Europejskiej przebywały 4,2 mln Ukraińców ze statusem ochrony tymczasowej . Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji podało w grudniu, że na terenie Polski łącznie obywateli zza wschodniej granicy było 1,5 mln, a ochrona czasowa dotyczy ok. 980 tys. z nich . Znany jest ich udział na polskim rynku pracy.
Tak w Polsce pracują Ukraińcy
Pojawiły się dane dotyczące udziału Ukraińców na rynku pracy. Badanie Narodowego Banku Polskiego wykazało, że przebywający na terenie naszego kraju wschodni sąsiedzi utrzymują się przede wszystkim z pracy . Dla migrantów przedwojennych zarobki stanowią nawet 90% dochodu, w przypadku uchodźców wojennych — 78% . Dodatkowym wsparciem finansowym są polskie świadczenia społeczne, a także wsparcie rodzin z Ukrainy.
Nieco niższy odsetek w przypadku uchodźców wojennych podał Polski Instytut Ekonomiczny, wykazując, że 65% z nich pracuje . Warto zaznaczyć, że to wciąż najwyższy odsetek ze wszystkich krajów OECD.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeanalizował na podstawie liczby ubezpieczonych cudzoziemców, gdzie pracuje najwięcej Ukraińców. To przede wszystkim województwa: mazowieckie - 188,1 tys., dolnośląskie - 92,7 tys. i wielkopolskie - 89,5 tys . Choć od eskalacji wojny wśród uchodźców zdecydowanie górowały kobiety z dziećmi, na rynku pracy wśród obywateli Ukrainy w listopadzie 2024 roku wciąż dominowali mężczyźni. Było ich 406,5 tys., kobiet zaś 372,7 tys . Zatrudnienie nie jest jednak tak łatwe, jak mogłoby się wydawać.
Zobacz: Ta oferta pracy to oszustwo! Popularna sieć ostrzega Polaków
Ukraińcy w obliczu wyzwań rynku pracy
Polski rynek pracy wciąż stawia cudzoziemcom szereg wyzwań, którym nie zawsze jest łatwo sprostać. Biorąc pod uwagę, że wśród uchodźców wojennych dominują kobiety z dziećmi , warto zwrócić uwagę między innymi na utrudnienia w znalezieniu zatrudnienia na pół etatu. Brak możliwości zapewnienia opieki pociechom nie ułatwia znalezienia pracy. Ukrainki doświadczają również dyskryminacji , co potwierdza statystyka, według której otrzymują 25-30% mniej odpowiedzi w procesach rekrutacyjnych.
Cytowane wcześniej badania NBP i PIE również wykazują szereg wyzwań, z którymi muszą się mierzyć Ukraińcy na polskim rynku pracy . Utrudnienia dotyczą różnych elementów, które składają się na trudności w znalezieniu zatrudnienia. To przede wszystkim:
- bariery językowe utrudniające skuteczną komunikację,
- wyzwania związane z opieką nad dziećmi, szczególnie w przypadku kobiet uchodźczyń,
- trudności związane z nostryfikacją dyplomów i uznawaniem kwalifikacji zawodowych,
- rozdźwięk między wykształceniem a dostępem do analogicznych zawodów w Polsce.
Jak się okazuje, obecność Ukraińców na polskim rynku pracy jest atrakcyjna dla gospodarki. Eksperci wskazują, że ich aktywizacja zawodowa jest ważna dla kondycji państwa .
Zatrudnienie w Polsce jest na bardzo wysokim poziomie, ale stworzenie warunków do pełnego zatrudnienia dla poszukujących pracy migrantek jest bardziej wymagające - komentuje Grzegorz Wach, kierujący programami akceleracyjnymi NESsT w Polsce.
