W tej sytuacji możesz odmówić pracy, a pensję i tak dostaniesz. Zimą pracodawca ma specjalne obowiązki
Nie da się ukryć, że możliwość powiedzenia szefowi „idę do domu” brzmi kusząco. Okazuje się, że w pewnych okolicznościach pracownik może odmówić pracy bez konsekwencji, zachowując wynagrodzenie. Od 1 listopada do 31 marca obowiązują dość rygorystyczne zasady dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy. W tym okresie pracodawca musi wywiązać się z konkretnych obowiązków, a jeśli im nie sprosta, poniesie konsekwencje. Pracownicy mają swoje prawa i mogą z nich korzystać.
Mróz w Polsce wciąż trzyma
Nie jest tajemnicą, że niskie temperatury mogą znacznie wpłynąć na komfort pracy. Co więcej, obniża również wydajność osoby wykonującej obowiązki. Ostatnie tygodnie pokazały nam, że prawdziwa zima wciąż potrafi uderzyć. Mimo tego, że styczeń był najcieplejszy w historii pomiarów , luty udowodnił, że wciąż walczy z globalnym ociepleniem. Temperatura nocami sięgała nawet -20°C, w górach, rekord padł tatrzańskim mrozowisku Litworowy Kocioł i wyniósł -41,3°C.
Nawet w ciągu dnia na terenie niemal całej Polski temperatury spadają poniżej zera, niekiedy znacznie. Najnowsze prognozy pogody zdradzają, że już wkrótce ponownie będziemy mieli do czynienia z wiosenną aurą za oknami, zanim to jednak nastąpi, warto przygotować się na postępowanie w przypadku naprawdę niskich wartości na termometrach .
Okazuje się bowiem, że pracownik ma swoje prawa w obliczu ujemnej temperatury, jeśli chodzi o wypełnianie swoich obowiązków . Pracodawca z kolei musi sprostać przewidzianym w prawie wymaganiom.
Wpływ temperatury na wydajność pracownika. Zimą należy się mu szczególne traktowanie
Badania jasno wskazują na to, że pracodawca powinien zadbać o komfortowe warunki dla swoich pracowników nie tylko ze względu na regulacje prawne . Odpowiednia temperatura potrafi bowiem znacząco wpłynąć na wydajność. W przypadku wystąpienia obciążeń termicznych, zaburzających naturalną wymianę ciepła pomiędzy organizmem człowieka a otoczeniem , komfort potrafi znacznie spaść.
Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego w swoim raporcie pt. Zdrowe Biuro wskazuje, że komfort termiczny wpływa na nastrój, efektywność i produktywność oraz satysfakcję z pracy . Zauważono między innymi, że w chłodnych pomieszczeniach spada ona o 4%, w gorących zaś nawet o 10%. Naukowcy z Technicznego Uniwersytetu Helsińskiego i Lawrence Berkeley National Laboratory wykazali z kolei, że najwyższa wydajność pracownika występuje w temperaturze 21-22°C , a każdy wzrost o 1°C powoduje spadek wydajności o 2 punkty procentowe.
Z tych ustaleń wynikają regulacje prawne, które mają swoje zastosowanie w różnych krajach , a którym muszą sprostać pracodawcy, aby pracownicy mogli wykonywać swoje obowiązki. Wiele wskazuje na to, że jeśli zatrudniający chce, aby obowiązki były wykonywane efektywnie, powinien dbać o komfort cieplny .
Zobacz: Nowy pomysł związkowców na wynagrodzenie minimalne. Tego jeszcze w Polsce nie było
Wtedy pracownik może odmówić wykonania obowiązków
W przypadku Polski regulacje prawne w odniesieniu do temperatury w miejscu pracy są dość zróżnicowane i zależą od wielu czynników . Chodzi przede wszystkim o charakter wykonywanych przez pracowników obowiązków.
(…) należy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy (do metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania), nie niższą jednak niż 14°C, chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają (np. praca w chłodniach) - przypomina Państwowa Inspekcja Pracy cytowana przez Wprost.
W rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z dnia 26 września 1997 r. przeczytamy o szczegółowych wymaganiach co do temperatur w miejscu wykonywania obowiązków zawodowych . Tym samym w przypadku lekkiej pracy fizycznej oraz w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18°C , natomiast w przypadku wykonywania obowiązków w wolnej przestrzeni pracodawca powinien zapewnić specjalną odzież oraz ciepłe napoje (gdy temperatura spada poniżej 10°C), a także pomieszczenia do przebrania się i ogrzania (gdzie nie będzie mniej niż 16°C).
Jeśli jednak pracodawca nie sprosta opisanym wyżej wymaganiom, jego pracownik ma prawo do reakcji. Będzie nią przede wszystkim zaniechanie wykonania obowiązków oraz powiadomić o tym przełożonego , jeśli warunki pracy stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia. Co istotne, za ten czas powinien on dostać wynagrodzenie. Za złamanie przepisów BHP w tym zakresie grozi kara w wysokości nawet 30 tys. zł grzywny .
