Wyszukaj w serwisie
biznes finanse technologie praca handel Eko Energetyka polska i świat
BiznesINFO.pl > Edukacja

Edukacja

Edukacja – czym jest? Podstawowe informacje

Edukacja to szereg działań i procesów (na ogół zamierzonych i często zinstytucjonalizowanych), których celem jest rozwój intelektualny i moralny człowieka, wraz z nabywaniem przez niego nowej wiedzy i umiejętności praktycznych. Nierzadko nacisk kładzie się także na wykształcenie w edukowanym właściwych postaw etycznych czy społecznych, a także na kształtowanie jego charakteru pod kątem asertywności, zdolności do wnikliwej obserwacji i logicznego myślenia, czy właściwego wyciągania wniosków.

W zdecydowanej większości krajów świata edukacja ma wymiar formalny, gdzie wiodącą rolę w całym procesie odgrywają szkoły wszystkich szczebli – od szkoły podstawowej aż do studiów wyższych. Prym w tej mierze wiedzie edukacja państwowa, choć nie bez znaczenia jest także edukacja prywatna. Nie wolno jednak zapominać o fakcie, że rodzice odgrywają znaczącą rolę w wychowaniu i edukacji dziecka.

Ile kosztuje prywatna edukacja? Czy to się opłaca?

Zdecydowana większość dzieci w Polsce pobiera edukację w ramach państwowego szkolnictwa bezpłatnego, a więc systemu który wszyscy obligatoryjnie opłacamy w podatkach. Coraz częściej jednak rodzice decydują się na edukację prywatną, co do której panuje przeświadczenie, że jest ona znacznie lepsza jakościowo.

W teorii rzeczywiście dzieci kształcone w prywatnych placówkach cieszą się później dużo lepszymi wynikami egzaminów, co pokazują statystyki. Nie oznacza to jednak, że w szkole państwowej panuje zły poziom nauczania.

Rodzice powinni indywidualnie podejść do tej kwestii, biorąc pod uwagę szereg różnorodnych czynników. Nie do pominięcia jest oczywiście koszt takiej edukacji. W zależności od placówki, prywatna szkoła podstawowa może pobierać od 600 do 1 600 złotych czesnego miesięcznie. Nauka w prywatnym liceum może być dużo droższa, dochodząc nawet do 10 000 złotych czesnego miesięcznie.

Jakie typy edukacji wyróżniamy?

Utarło się przekonanie, że edukację należy koniecznie utożsamiać ze szkolnictwem – zarówno w formie państwowej, jak i prywatnej. Jest to jednak przekonanie błędne, bowiem w sensie filozoficznym czy socjologicznym, edukacja może nabierać znacznie głębszego wymiaru na wielu polach.

Oprócz edukacji formalnej, a więc takiej pobieranej w ramach nauki szkolnej, wyróżnić możemy także edukację nieformalną. Nie bez powodu mówi się przecież, że człowiek uczy się przez całe życie. Chodzi tu o wszelkie umiejętności czy wiedzę jaką nabywamy w toku życia – zarówno poprzez udział w życiu kulturalnym (książki, prasa, film, gry wideo, etc.), gospodarczym (np.: prowadzenie własnej działalności gospodarczej), czy społecznym (członkostwo w klubach zainteresowań, organizacjach pozarządowych, klubach sportowych, etc.).

Inną formą edukacji jest „samoedukacja”, a więc podejmowanie osobistych wysiłków na rzecz rozwoju osobistego i kształcenia się w interesujących nas dziedzinach. Ostatnią z możliwych do wyróżnienia form edukacji jest „edukacja ad hoc”, czyli ogół naszych codziennych doświadczeń, których nastania i przebiegu nie możemy przewidzieć, ale których rezultatem jest nabycie odpowiedniej wiedzy.

Pokaż więcej

szkoła, uczniowie
22.03.2025 11:50 Szkoły zrezygnują z wystawiania ocen z zachowania. Będzie nowa formuła: ma być fair

Tradycyjna skala ocen zachowania może odejść do lamusa. Resort edukacji pracuje nad przełomową zmianą, która diametralnie zmieni szkolną rzeczywistość tak z perspektywy nauczycieli, jak uczniów. 

Urząd miasta wybierze szkołę dla Twojego dziecka
15.03.2025 16:33 Urząd miasta wybierze szkołę za Ciebie. Chcieli rewolucji, teraz pójdą "na noże"

Administracja polskich miast, reprezentowana przez specjalną komisję przy MSWiA, postuluje nadanie jej autonomicznej kompetencji w zakresie wyboru szkół, które otrzymają finansowanie z budżetu. Chcą odrzucać opinie kuratorów, zwiększyć transze, powoływać międzygminne szkoły w bezpośrednim porozumieniu pomiędzy sobą, likwidować te, które – według samorządu – są nierentowne, i wreszcie… pozbyć się konkurencji? 

Praca w grupie
10.03.2025 06:00 Powstanie całkowicie nowy zawód. Będzie nauczany w szkołach policealnych

Ostatnie dekady to bez wątpienia znaczące przyspieszenie, jeśli chodzi o postęp technologiczny i przemiany społeczno-ekonomiczne na świecie. Z tego też powodu coraz częściej społeczeństwo zastanawia się nad pytaniem, jakie zawody będą najważniejsze w najbliższych latach. Pojawiła się okazja na opracowanie zupełnie nowego stanowiska oraz zaplanowanie cyklu edukacyjnego. Zwycięzca może liczyć na setki tysięcy złotych.

Dr Maciej Grodzicki, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ
06.03.2025 11:32 Wykładowcy chcą pracować po wyrokach. Tak naprawdę zwątpili w państwo polskie

Korzystając z inicjatywy ustawodawczej, akademicy zwrócili się do Szymona Hołowni z projektem prawa zdejmującego z nich obowiązek legitymowania się kartoteką wolną od wyroków. Dr Maciej Grodzicki, inicjator wniosku z Uniwersytetu Jagiellońskiego, podnosi, że wymóg niekaralności kłóci się z jedną z podstawowych funkcji społecznych naukowców. 

nauczyciele, szkoła
22.02.2025 17:34 Od 1 marca wielka zmiana w szkołach. Rodzice nie będą zadowoleni

Polska oświata stoi przed kolejną rewolucją. Już od 1 marca lekcje mogą trwać jedynie 40 minut – to jedna z propozycji Niezależnego Związku Zawodowego Oświata. Czy skrócenie zajęć to sposób na poprawę warunków pracy nauczycieli, czy kolejny problem dla uczniów i rodziców? Sprawdzamy, co stoi za tym kontrowersyjnym pomysłem.

Tadeusz Rydzyk, uczelnia Rydzyka
20.02.2025 15:15 Uczelnia ojca Rydzyka wchodzi w układ z nowym partnerem. Współpraca wykracza poza Toruń

Po niespodziewanych zmianach w dotychczasowej współpracy toruńska uczelnia ojca Tadeusza Rydzyka musiała podjąć szybkie działania. Nowy partner akademicki pojawił się w innym mieście, jednak decyzja o tej współpracy wywołuje pytania. Jakie są kulisy tego porozumienia?

warszawa
17.02.2025 09:40 Kompromitacja Polski. Fatalne wyniki w międzynarodowym raporcie. Mogło dojść do manipulacji

Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju opublikowała wyniki badań, które dla Polaków okazały się twardym orzechem do zgryzienia. Nie dość, że odnotowaliśmy dramatyczny spadek w każdym obszarze, to pojawiły się wątpliwości co do uczciwości przeprowadzanych w Polsce ankiet.

pieniądze
13.02.2025 13:41 Wykonywałeś ten zawód? Możesz otrzymać aż 4000 zł świadczenia z ZUS. Oto warunki

W 2025 r. emerytury stażowe wciąż pozostają niespełnioną obietnicą wyborczą, a z emerytur pomostowych mogą skorzystać nieliczni. Jest jednak grupa, która może ubiegać się o wypłacenie świadczenia o podobnym charakterze w wys. ok. 4 tys. zł. Oto warunki, jakie trzeba spełnić.

Klasa szkolna
05.02.2025 08:40 Ministerstwo odsłania karty. Nowe stawki wynagrodzeń dla nauczycieli, jest jednak rozczarowanie

Jasne jest, że sytuacja finansowa nauczycieli w Polsce jest daleka od optymistycznej. Podwyżki w 2024 roku nie spełniły oczekiwań ZNP od rządu. W lipcu pojawiły się kolejne postulaty rozpatrywane przez grupę roboczą zespołu ds. pragmatyki zawodowej. Projekt nowelizacji został skierowany do opiniowania. Wiadomo, o ile wzrosną wynagrodzenia nauczycieli.

Medycyna naturalna. Polska postawiła na alternatywne metody: jest ostrzeżenie dla pacjentów
31.01.2025 16:35 Polska stawia na hipnozę i zioła. Alarm w krajowej medycynie: jest ostrzeżenie dla pacjentów

Ministerstwo Zdrowia, pod kierownictwem Izabeli Leszczyny, najpierw nieopatrznie uwzględniło w Polskiej Klasyfikacji Działalności 2025 kod PKD przypisany medycynie tradycyjnej, uzupełniającej i alternatywnej, by później — po alarmie podniesionym przez lekarzy — natychmiast zapowiedzieć ustawę korygującą tę lukę. W odpowiedzi środowiska medycyny alternatywnej podniosły swój własny alarm i biją w dzwony, stawiając żądania.

odpady, segregacja odpadów
18.01.2025 17:34 Nowe rekomendacje ministerstwa dla miast. Pomogą nam butiki i domokrążcy

Selektywna zbiórka odpadów tekstylnych staje się nowym obowiązkiem dla gmin w Polsce. W 2025 roku weszły w życie przepisy, które mają na celu zmniejszenie negatywnego wpływu branży tekstylnej na środowisko. Czy nowe regulacje zadziałają, czy gminy muszą zrobić więcej? Wiceminister klimatu i środowiska, Anita Sowińska, przedstawia propozycje, które mogą pomóc w lepszym gospodarowaniu odpadami tekstylnymi.

Dziecko uczące się religii
16.01.2025 22:18 Zmiany w lekcjach religii w szkołach. Pojawił się ważny wyjątek

Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad zmianami w organizacji lekcji religii w polskich szkołach. Wiceminister edukacji Katarzyna Lubnauer zapowiedziała elastyczniejsze podejście w tej kwestii, podkreślając jednak, że nie obyło się bez… ustępstw na rzecz Kościoła.

Pies i kot
13.01.2025 16:15 Właścicieli psów i kotów czeka rewolucja. Wchodzi bezwzględny obowiązek, kara do nawet 10 tys. zł

Właściciele czworonogów muszą przygotować się na poważne zmiany. W 2025 roku zgodnie z nowymi regulacjami Ministerstwa Finansów przewidziane są dodatkowe opłaty od posiadania pupila. Co więcej, proponowane zmiany w ustawie o ochronie zwierząt wprowadzą nowe obowiązki, które będą rygorystycznie egzekwowane, aby m.in. zmniejszyć liczbę bezdomnych psów i kotów.

szkoła, klasa
07.01.2025 14:18 Rodzice polskich uczniów w panice. Całkowicie utracili kontakt ze szkołą

Styczniowy powrót do szkół zakończył się dla rodziców polskich uczniów ponurym zderzeniem z polską rzeczywistością. Od rana wielu z nich nie ma kontaktu z nauczycielami: nie mogą sprawdzić, czy dziecko było na lekcjach, ani jakie otrzymało zadania domowe. Problem dotyczy placówek w całej Polsce. Zniecierpliwieni rodzice postanowili nagłośnić sytuację w mediach społecznościowych.

dzieci w szkole
11.12.2024 22:34 Coś niedobrego dzieje się z 800 plus. Spada liczba wypłacanych świadczeń

Nawet najbardziej zaciekli przeciwnicy programu 800 plus przyznają, że zmienił on Polskę. Alarmujące dane przedstawiło jednak ministerstwo edukacji. Gwałtownie zmalała liczba pobieranych świadczeń. Decyzją rządu pieniądze przestały trafiać do nawet 20 tys. dzieci. Co się dzieje?

studenci
11.12.2024 19:29 Przedsiębiorczość wśród studentów: Dlaczego warto inwestować w rozwój umiejętności?

Międzynarodowy Dzień Studenta, obchodzony w listopadzie, stwarza okazję do refleksji nad zawodową przyszłością młodych ludzi. W ostatnich latach rosnąca liczba studentów angażuje się w projekty i inicjatywy zawodowe, które pozwalają im zdobyć pierwsze doświadczenia oraz rozwijać umiejętności praktyczne. Jednym z takich przykładów jest działalność organizacji Southwestern Advantage (SWA), która wspiera studentów w zdobywaniu doświadczeń zawodowych, szczególnie za granicą.

tadeusz rydzyk
09.12.2024 12:31 Lekarze od o. Rydzyka - ile płacą za kształcenie? Na uczelniach niemedycznych przelewają się fortuny

Trwa ogólnopolski eksperyment kształcenia lekarzy na uczelniach niemedycznych. Rodzi to liczne obawy lekarzy, zwłaszcza co do przebiegu nauki praktycznej, ale też zwraca uwagę na kwestie finansowe. Czy dyplom lekarza można sobie kupić? A jeśli tak, to za ile?

szkoła
21.11.2024 13:42 Polska oficjalnie drugim Meksykiem. 15-latkowie przebadani: czerwona flaga dla całego systemu

Polski system szkolnictwa nie stwarza warunków, w których uczniowie byliby dociekliwi, mieli motywację do zdobywania nowych informacji i wierzyli w swoje umiejętności. Badania OECD wskazują, że gdy dyskusja o edukacji skupia się na tym, czy w kanonie lektur powinien być Gombrowicz, czy Wojtyła, umykają nam znacznie, znacznie poważniejsze problemy.

Gimnastyka
13.11.2024 21:30 Rewolucja na lekcjach WF. Otylia Jędrzejczak wchodzi do gry: zmiany w podstawówkach i liceach

Minister edukacji Barbara Nowacka oraz minister sportu i turystyki Sławomir Nitras ogłosili powołanie zespołu ekspertów, który zajmie się opracowaniem nowej podstawy programowej dla wychowania fizycznego w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Celem zmian, które wejdą w życie od września przyszłego roku, jest skoncentrowanie się na rozwijaniu umiejętności ruchowych uczniów oraz przeciwdziałanie małej frekwencji na zajęciach.

Izabela Kozakiewicz-Frańczak, Natalia Ziółkowska
08.11.2024 11:27 Jak inwestować małe kwoty? Izabela Kozakiewicz-Frańczak: „Nie musimy być Wilkiem z Wall Street”

Nie trzeba być — jak w filmach — agresywnym maklerem na rynku kapitałowym. Nie musimy być jak Warren Buffett, guru inwestorów, czy Wilk z Wall Street. Można inwestować pasywnie, korzystając przykładowo z robodoradców — mówiła Izabela Kozakiewicz-Frańczak, prezes Fundacji Trampki na Giełdzie oraz iKsync, pomysłodawczyni Woman Invest i Polak Inwestor w programie Rozmowy BiznesInfo. 

edukacja, nauczyciel
04.11.2024 11:18 Ten zawód jest zagrożony. Młodzi go unikają, niskie pensje to tylko część problemu

Zawód nauczyciela, choć niezwykle istotny dla społeczeństwa, traci na atrakcyjności w oczach młodych Polaków. Jak pokazuje najnowszy raport Teach for Poland „Nauczyciel_ka 2040. Odważ się myśleć inaczej”, szkoły w Polsce borykają się z problemem starzejącej się kadry i braku nowych osób chętnych do pracy. Z jakimi wyzwaniami mierzy się ten zawód i dlaczego młodzi wolą wybierać inne ścieżki kariery?

edukacja, szkoła
25.10.2024 11:21 Rodzice zapłacą za wiadomość do nauczyciela i usprawiedliwienie? Oto nowe zasady

Platforma eduVULCAN, powszechnie używana do komunikacji przez nauczycieli z polskich szkół i rodziców uczniów od listopada wprowadza płatny abonament na część funkcji. Decyzja wywołała niemałe kontrowersje. Rodzice są zaskoczeni, sprawę bada UOKiK, a MEN rozważa zmiany. Co dokładnie się zmieni i jakie konsekwencje czekają użytkowników?

szkoła
13.10.2024 21:40 Nauczyciele otrzymali zakaz przyjmowania prezentów. Ministerstwo wyjaśnia

Popularną w wielu regionach kraju tradycją jest przekazywanie nauczycielom prezentów, zwłaszcza podczas Dnia Edukacji Narodowej lub gdy dziecko kończy daną szkołę. Zazwyczaj jest to po prostu bukiet kwiatów, choć pojawiają się i droższe upominki. W życie weszło prawo, które wywołuje wątpliwości, czy taka praktyka jest zgodna z prawem.

Szkoła, klasa
06.10.2024 14:14 Publiczna podstawówka tonie w długach. Nauczycielki zagroziły przerwaniem lekcji

Sytuacja szkoły podstawowej w Kwileniu (woj. wielkopolskie) jest dramatyczna. Placówka od kilku miesięcy zmaga się z poważnymi kłopotami finansowymi. Nauczycielki zapowiedziały, że jeżeli nie dostaną pensji za październik, przestaną prowadzić lekcje. Burmistrz gminy obwinia za sytuację dyrekcję szkoły.

lekcje
02.10.2024 10:10 Krok w stronę świeckiej Polski. Koniec religii w szkołach, jaką znamy

Projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach trafił właśnie do konsultacji. Jeśli zmiany wejdą w życie, pomogą uczniom, którzy nie zamierzają uczestniczyć w zajęciach z religii, a dotąd traciły czas za sprawą ”okienka” w środku dnia. Zmiany dotyczą też tego, ile godzin będzie miała religia w szkolnym tygodniu. 

ZUS pieniądze uczniowie
29.09.2024 11:35 ZUS ostrzega: masz czas do poniedziałku. Później pieniądze przepadną

ZUS ostrzega wszystkich klientów: zbliża się koniec terminu na składanie wniosków. 1 października będzie już za późno: osoby, którym przysługuje świadczenie, powinny się pospieszyć. Dniem granicznym jest ostatni poniedziałek miesiąca: 30 września.

lekcje przyrody zastąpią biologię, chemię i fizykę
24.09.2024 09:43 Reforma edukacji: Przyroda zamiast biologii i znikające etaty. Nauczyciele podnoszą alarm

Nowa reforma oświatowa planowana na 2026 rok wywołuje kontrowersje. Czy zmiany w programie nauczania przyrody pozbawią nauczycieli pracy? Obawy są ogromne, a Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) nie ukrywa swoich wątpliwości. Przedłużenie nauczania przyrody w szkołach podstawowych oraz zastąpienie nią kilku innych przedmiotów budzi pytania o przyszłość nauczycieli biologii, chemii, geografii, a nawet fizyki.

Forum Ekonomiczne w Karpaczu
23.09.2024 15:47 „Siła kobiet w STEM - fundamenty nowoczesnych firm” – panel XXXIII Forum Ekonomicznego w Karpaczu

Podczas panelu „Siła kobiet w STEM – fundamenty nowoczesnych firm”, który odbył się w trakcie pierwszego dnia XXXIII Forum Ekonomicznego w Karpaczu omówiono kluczowe zagadnienia związane z wyzwaniami, przed jakimi stoją kobiety w swoich ścieżkach zawodowych, a także ich znaczenie w kontekście stereotypów płciowych. Panel dyskusyjny, moderowany przez Karolinę Misztal z Agencji Aglomeracji Wrocławskiej, skupił się na analizie, jak stereotypy wpływają na wybory zawodowe kobiet, często prowadząc je w inne kierunki niż te, które pierwotnie mogłyby wybrać.