Narodowy Bank Polski (w skrócie NBP) to polski bank centralny, a więc bank, który w systemie ekonomicznym kraju pełni rolę szczególną – inną od banków komercyjnych. Podstawę prawną jego funkcjonowania określa Konstytucja RP, ustawa o Narodowym Banku Polskim, oraz częściowo Prawo bankowe. Narodowy Bank Polski jest instytucją niezależną od innych organów państwowych, a gwarantem tej niezależności jest właśnie Konstytucja.
Przez wzgląd na swoją pozycję, Narodowy Bank Polski (jako bank centralny) bywa czasem określany mianem „banku banków”. Najistotniejszą z jego kompetencji jest oczywiście emisja pieniądza i znaków pieniężnych, do czego NBP posiada na terenie Polski wyłączne prawo. Siedziba NBP mieści się w Warszawie, a jego aktualnym prezesem jest Adam Glapiński.
Emisja pieniądza to podstawowe uprawnienie NBP, ale nie zadanie i nie cel sam w sobie. Zgodnie z przepisami prawa, podstawowy cel Narodowego Banku Polskiego stanowi utrzymanie stabilnego poziomu cen na terytorium kraju, gdzie emisja pieniądza może być ku temu jednym z narzędzi.
Wśród pozostałych zadań NBP wymienia się ogólne prowadzenie polityki pieniężnej kraju, rozwój systemu płatniczego, zarządzanie rezerwami dewizowymi Polski, dbałość o stabilność finansową kraju, obsługa Skarbu Państwa i szeroko pojęta działalność edukacyjna i informacyjna. Istotne jest również sprawowanie kontroli nad działalnością pozostałych banków operujących na terenie Polski, poprzez wdrażanie odpowiednich regulacji w systemie bankowym.
Inną z istotnych kompetencji NBP jest rzetelne informowanie Polaków o poziomie inflacji, kreowanie właściwych w tym zakresie strategii, oraz przygotowywanie i publikacja właściwych raportów.
Narodowy Bank Polski zajmuje się także emisją monet i banknotów okolicznościowych, a także zarządza polskimi rezerwami złota. Aktualnie, polskie rezerwy złota przekraczają 300 ton.
Strukturę organizacyjną NBP w pełni określa Konstytucja RP. Zgodnie z obowiązującą literą prawa, ustawowymi organami NBP jest Prezes NBP, Rada Polityki Pieniężnej, oraz Zarząd NBP. Ponadto, na Narodowy Bank Polski składa się aż 26 Departamentów celowych oraz 16 Oddziałów Okręgowych (wojewódzkich).
Kadencja Prezesa NBP trwa 6 lat i jest on powoływany przez Sejm RP na wniosek Prezydenta. Jego zadaniem jest przewodzenie pracom Rady Polityki Pieniężnej (RPP) i Zarządu NBP. Musi on także składać Sejmowi coroczne sprawozdanie z pracy NBP. Osoba na tym stanowisku nie może być członkiem partii politycznej ani związku zawodowego. Zabronione jest także prowadzenie niektórych rodzajów działalności publicznej.
Rada Polityki Pieniężnej ustala założenia corocznej polityki pieniężnej państwa i podejmuje działania zmierzające do ich realizacji. Zatwierdza także plan finansowy NBP i przyjmuje sprawozdanie z jego działalności. Zarząd NBP z kolei nadzoruje operacje otwartego rynku, przygotowuje projekty uchwał kierowanych do RPP i sprawuje pieczę nad właściwym obrotem dewizowym i pieniężnym, czy funkcjonowaniem systemu bankowego.
Pokaż więcej
Narodowy Bank Polski zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami ma obowiązek publikowania danych na temat pensji prezesa tej instytucji - Adama Glapińskiego i jego. Jak wynika z oficjalnych danych, otrzymał on całkiem pokaźną podwyżkę. Niejeden Kowalski może pozazdrościć mu takiej kwoty. O ile wzrosło wynagrodzenie Adama Glapińskiego?
Inflacja to jeden z najważniejszych problemów ekonomicznych, z którym borykają się zarówno rządy, przedsiębiorcy, jak i zwykli obywatele. Wzrost cen produktów i usług oznacza, że nasze pensje realnie tracą na wartości, a koszty życia rosną z miesiąca na miesiąc. Choć inflacja w umiarkowanych granicach jest zjawiskiem naturalnym i świadczy o rozwoju gospodarczym, jej gwałtowny wzrost może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak recesja, spadek siły nabywczej społeczeństwa czy nawet kryzysy finansowe. Jakie są przyczyny tego zjawiska? Jakie skutki niesie dla gospodarki oraz zwykłych ludzi? I co można zrobić, aby ograniczyć jej negatywne konsekwencje?
Choć od dawna przyjęło się, że nominał 50 zł jest związany głównie z banknotem, który każdy z nas może mieć w portfelu, Narodowy Bank Polski (NBP) postanowił wprowadzić do obiegu monetę o tej wartości. Nowy numizmat zwraca uwagę nie tylko nietypowym kształtem, ale i misternym wykonaniem. Jak dokładnie wygląda ta moneta?
Narodowy Bank Polski niespodziewanie zaprezentował wygląd nowej monety, która oficjalnie trafiła do obiegu. Jej forma odbiega od tradycyjnych wzorów, do których zdążyliśmy się przyzwyczaić, co czyni ją wyjątkową na tle standardowych emisji. Nominał nowego bilonu wynosi 20 złotych. Co więcej, nie jest to jedynie zwykły środek płatniczy – moneta ta ma istotne znaczenie symboliczne lub kolekcjonerskie.
Rada Polityki Pieniężnej 15. raz z rzędu zachowała stopy procentowe na niezmienionym poziomie. Ekonomiści odnotowują decyzję już wyłącznie “z kronikarskiego obowiązku”, bo konsensus jest jasny: data pierwszej zmiany stóp procentowych w Polsce jest, jak przekonują, niemal powszechnie znana.
W najbliższą środę 5 lutego odbędzie się posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej (RPP). Od jej decyzji uzależniona jest wysokość stóp procentowych, w tym stopy referencyjnej. Są to informacje, które ze szczególną uwagą śledzą kredytobiorcy. Ekonomiści już teraz stawiają stawę jasno.
Europejski Bank Centralny ponownie obniżył stopy procentowe, kontynuując cykl luzowania polityki pieniężnej. Dla osób spłacających kredyty w euro to dobra wiadomość, ponieważ oprocentowanie staje się coraz niższe. Tymczasem w Polsce sytuacja wygląda zupełnie inaczej – stopy NBP od miesięcy pozostają na wysokim poziomie, co przekłada się na koszt kredytów w złotówkach. Jakie są skutki tych decyzji dla gospodarki, inwestorów i zwykłych kredytobiorców?
Choć dla niektórych osób płatności bezgotówkowe niemal całkowicie wyparły używanie banknotów i monet, są sytuacje, które wymagają od nas wykorzystania zalegających w portfelu pieniędzy. Nie zawsze ekspedient będzie mógł je jednak przyjąć. Takie są warunki.
Mieszkanie prawem czy towarem? To dość trudne pytanie, ale biorąc pod uwagę fakt, że spora część deweloperów nie ujawnia cen oferowanych mieszkań, to chyba trzeba przyjąć, że jednak prawem. Bo każdy towar musi mieć cenę i to w widocznym miejscu. Prezes NBP znów występuje jako jastrząb na czele jastrzębi i daje do zrozumienia, że nie ma co liczyć na szybkie obniżki stóp procentowych. Minister finansów komentuje, że chyba coś mu się pomyliło…
Rada Polityki Pieniężnej zakończyła czwartkowe (16 stycznia) posiedzenie i podjęła decyzję dotyczącą stóp procentowych. Wiadomo, na jakim poziomie utrzyma się stawka oprocentowania w banku centralnym. Jak to wpłynie na wysokość rat kredytów?
Chociaż eksperci przewidywali, że inflacja w Polsce nieznacznie wrośnie, finalne dane grudniowego odczytu CPI na końcu 2024 roku pokazały nieco inny wynik. Wciąż wiele wskazuje jednak na to, że ceny nie przestaną piąć się w górę. Co drożeje najszybciej?
7 listopada 2024 r. Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu nową pięciozłotową monetę, która jest częścią serii "Odkryj Polskę". Tym razem uwieczniono na niej jeden z najpiękniejszych polskich zabytków architektury.
Polacy w ciągu ostatnich 25 lat bogacili się szybciej niż kiedykolwiek, chociaż dane o wynagrodzeniach nie wyglądają zbyt optymistycznie… Kredytobiorcy muszą zacisnąć pasa, bo na obniżki stóp procentowych będą musieli jeszcze poczekać. Prezes NBP zrzuca winę na rząd, a nasz bank centralny — po raz trzeci z rzędu — zakończy rok ze stratą. Czyja to wina?
Narodowy Bank Polski (NBP) po raz kolejny zwiększa wynagrodzenia swoich kluczowych pracowników. Na podwyżki mogą liczyć członkowie Rady Polityki Pieniężnej, a także prezes Adam Glapiński. Ile wynosi teraz ich pensja i jakie są reakcje opinii publicznej? Szczegóły poniżej.
W październiku 2023 roku Narodowy Bank Polski po raz kolejny zwiększył posiadane zasoby złota. Tym samym Polska umocniła swoją pozycję wśród krajów dysponujących największymi rezerwami tego szlachetnego metalu. Jak wyglądają nasze zasoby na tle światowej czołówki?
Już 7 listopada do obiegu mają trafić nowe monety. Zostały wybite w ramach serii Narodowego Banku Polskiego “Odkryj Polskę” i z tego powodu ich wygląd może nieco zaskoczyć. Mimo to NBP zapewnia, że będzie można nimi zapłacić w każdym sklepie. Z jednego powodu lepiej jednak tego nie robić.
Niższe stopy procentowe już w listopadzie? Decyzja Rady Polityki Pieniężnej rozwiewa wątpliwości. Wiadomo już, czy poziom utrzyma się po raz kolejny, a ekonomiści szacują przyszłość inflacji. Eksperci wciąż jednak czekają na czwartkową konferencję prezesa NBP, Adama Glapińskiego.
Pierwszy raz o możliwym pojawieniu się w Polsce banknotu o nominale 1000 zł Adam Glapiński mówił jeszcze w 2021 roku. Teraz opublikowano oficjalne stanowisko Narodowego Banku Polskiego w tej sprawie. Czy nowy banknot jest już na horyzoncie?
Czy banknot o wartości 1 tys. zł w obiegu jest konieczny? Zdaniem Adama Glapińskiego już od dawna. Kwestia wzbudza kontrowersje i pobudza do dyskusji. Jednak pojawił się już wstępny termin jego wprowadzenia. Kiedy banknot trafi do portfeli Polaków?
Decyzja Rady Polityki Pieniężnej w sprawie pozostawienia stóp na tym samym poziomie nie wzbudziła zaskoczenia. Wynik ten przewidywali eksperci, którzy podkreślali, że motywatorem tej decyzji będzie wzrost inflacji w ostatnich miesiącach. Jak postanowienie Rady uzasadnia Adam Glapiński? I kiedy możemy się spodziewać — szczególnie kredytobiorcy — że RPP stopy procentowe obniży?
W Internecie zawrzało po ogłoszonej rano podwyżce wynagrodzenia dla Adama Glapińskiego, prezesa Narodowego Banku Polskiego. Pojawiło się wiele negatywnych komentarzy wskazujących na decyzję Glapińskiego o podwyżce dla samego siebie. I to w tak kluczowym momencie — dzień wcześniej ruszyły pierwsze przesłuchania świadków ws. wniosku o Trybunał Stanu dla Prezesa NBP. Decyzję skomentował minister spraw zagranicznych. Załączając również pasek ze swojej własnej, miesięcznej wypłaty.
Prezes Narodowego Banku Polskiego zarabia ogromne pieniądze. Najwyraźniej dla Adama Glapińskiego były one zbyt skromne, szczególnie w obliczu perspektywy stanięcia przez Trybunałem Stanu. Zarząd NBP przyjął więc uchwałę, która zwiększyła premie regularnie trafiające na konto prezesa. W sumie prezes NBP otrzymuje 27 pensji oraz dodatki specjalne. Mowa o kwotach, które dla wielu Polaków znajdują się jedynie w sferze marzeń.
Dyskusja o obniżkach stóp procentowych powraca, choć otaczająca nas rzeczywistość gospodarcza pozostaje niezwykle niepewna. Z rozmowy z członkinią Rady Polityki Pieniężnej, Iwoną Dudą, wyłania się obraz, w którym marcowa projekcja może być kluczowym momentem. Czy powodzie i inne trudności przyspieszą decyzję o łagodzeniu polityki monetarnej?
Warto pamiętać, że niektóre banknoty tracą ważność, przez co nie zapłacimy nimi za zakupy czy rachunki. Wiele osób może nawet nie zdawać sobie sprawy z tego, że mają w swoim portfelu taką gotówkę. Chodzi tutaj konkretnie o zniszczone pieniądze. W takim przypadku mamy tylko jedno wyjście. Wyjaśniamy szczegóły.
W związku z wydarzeniami minionych dni na południu kraju sieć niektórych dróg została przerwana. Pojawiły się utrudnienia w dostępie do gotówki. Narodowy Bank Polski uspokaja. „Pozostajemy w stałym kontakcie z przedstawicielami banków oraz firm obsługujących gotówkę w imieniu banków”.
12 września Europejski Bank Centralny, teraz, w środę 18 września FED, czyli amerykański System Rezerwy Federalnej - stopy procentowe lecą na cały świecie, za wyjątkiem kilku krajów, w tym Polski. Adam Glapiński coraz bardziej osamotniony, też musi ciąć - pytanie, od miesięcy, pozostaje to samo - kiedy?
Ciąg dalszy politycznej awantury pomiędzy NBP i przedstawicielami koalicji rządzącej. Niedawno sejmowa Komisja Odpowiedzialności Konsytutcyjnej zebrała się, żeby przygotować się do postawienia Adama Glapińskiego przed Trybunałem Stanu, a teraz szef NBP szykuje odpowiedź. Do prokuratury trafiło zawiadomienie w sprawie m.in. Szymona Hołowni. Za co NBP chce skarżyć marszałka Sejmu?
Rada Polityki Pieniężnej – jeżeli chodzi o utrzymanie jeszcze w tym roku stóp procentowych na obecnym poziomie – ma dosyć mocne argumenty w ręku – mówi Alfred Adamiec, analityk finansowy. W rozmowie z BiznesINFO zdradza, co musiałoby się wydarzyć, żeby stopy procentowe RPP obniżyła. Oraz kiedy możemy się tego spodziewać.